04: Tęsknota – Margit Sandemo audiobook – Mroczna saga o zakazanej miłości i rodzinnej klątwie

Opis

Szanowni Miłośnicy Literatury i Słuchacze Audiobooków,

Gdy po raz pierwszy zetknąłem się z czwartym tomem ‘Sagi o Ludziach Lodu’ zatytułowanym ‘Tęsknota’, od razu przypomniały mi się moje studenckie badania nad skandynawską literaturą średniowieczną. Margit Sandemo mistrzowsko łączy w swojej powieści elementy fantasy z historycznym tłem, tworząc świat, który – choć fikcyjny – oddaje ducha epoki w sposób, który przypomina mi najlepsze prace naukowe z mojej akademickiej kariery.

Historia Irji Mattiasdatter, nazywanej przez otoczenie Oset, to opowieść, która głęboko porusza. Jako badacz literatury często analizuję, jak autorzy konstruują postaci marginalizowane społecznie. Sandemo przedstawia tę kwestię z niezwykłą wrażliwością, ukazując, jak piętno wyglądu fizycznego i choroba mogą determinować ludzki los. Wątek nieszczęśliwej miłości Irji do Taralda to uniwersalna opowieść o odrzuceniu, która – choć osadzona w fantastycznym świecie – brzmi zaskakująco współcześnie.

Z literackiego punktu widzenia szczególnie interesująca jest konstrukcja świata przedstawionego. Sandemo, podobnie jak w poprzednich tomach, wykorzystuje nordycką mitologię i średniowieczne realia, tworząc spójny system wierzeń i obyczajów. Jako osoba, która spędziła wiele czasu na analizie sag islandzkich, doceniam tę dbałość o szczegóły historyczne, które – choć podane w fantastycznej konwencji – nadają powieści autentyczności.

Jeśli chodzi o warstwę audiobookową, Sylwia Nowiczewska jako lektorka prezentuje się solidnie, choć – podobnie jak zauważyli inni recenzenci – tempo narracji może wymagać przyzwyczajenia. W moim przypadku optymalne okazało się słuchanie z prędkością 1.25x, co pozwoliło wydobyć pełnię emocji zawartych w tekście, nie tracąc przyjemności z odbioru. Nowiczewska szczególnie dobrze radzi sobie z oddaniem emocji postaci, zwłaszcza w scenach pełnych napięcia czy melancholii, które są charakterystyczne dla tej części sagi.

Porównując ‘Tęsknotę’ z poprzednimi tomami cyklu, można zauważyć pewne spowolnienie akcji, co niektórzy słuchacze mogą odbierać jako wadę. Jednak jako badacz literatury dostrzegam w tym zamierzony zabieg autorki – to właśnie w tej części następuje pogłębienie charakterystyki psychologicznej postaci, co jest niezbędne dla dalszego rozwoju fabuły. To trochę jak w symfonii – po dynamicznych częściach przychodzi moment wyciszenia, który pozwala docenić niuanse.

Dla miłośników literatury fantasy historycznej ‘Tęsknota’ stanowi ważny element większej całości. Choć może nie zachwyca tak jak niektóre poprzednie tomy, to właśnie dzięki swojej refleksyjności i skupieniu na emocjach postaci staje się nieodzownym łącznikiem w narracji całego cyklu. Po latach badań literackich wiem, że takie właśnie ‘pomostowe’ powieści często bywają niedoceniane, choć to właśnie one nadają głębi całym seriom.

Z punktu widzenia jakości audiobooka, wydanie Nordi-Press/Storyside utrzymuje dobry standard. Czystość dźwięku i brak zakłóceń pozwalają w pełni skupić się na narracji, co jest szczególnie ważne przy tak emocjonalnie nasyconym tekście. Tłumaczenie Anny Marciniak-Zymmer zasługuje na uznanie – oddaje zarówno prostotę, jak i poetyckość oryginału, co nie jest łatwym zadaniem przy tak specyficznym stylu Sandemo.

Z literackim pozdrowieniem,
Adam Nowak