11: Zemsta – Margit Sandemo audiobook – Mroczna saga o miłości, zdradzie i nieubłaganej zemście

Opis

Szanowni Miłośnicy Literatury Fantasy i Historii,

Gdy po raz pierwszy sięgnąłem po jedenasty tom ‘Sagi o Ludziach Lodu’ Margit Sandemo, zatytułowany ‘Zemsta’, moje oczekiwania były podwójne. Z jednej strony, jako badacz literatury, przyglądam się tej serii przez pryzmat ewolucji gatunku fantasy historycznego w Europie Środkowo-Wschodniej. Z drugiej – jako słuchacz, dałem się ponieść narracji Sylwii Nowiczewskiej, której głos towarzyszył mi podczas wieczornych spacerów nad Wisłą.

Pamiętam, jak podczas moich studiów nad literaturą skandynawską natknąłem się na fenomen długich sag rodzinnych, które łączą wątki historyczne z elementami nadprzyrodzonymi. ‘Zemsta’ wpisuje się w tę tradycję, ale Sandemo dodaje do niej typowo polski smak – emocjonalną głębię i złożone relacje rodzinne, które przypominają mi dyskusje o ‘Trylogii’ Sienkiewicza podczas rodzinnych spotkań.

Analizując ‘Zemstę’ z perspektywy literackiej, warto zwrócić uwagę na kilka kluczowych aspektów. Po pierwsze, wątek zemsty Wollera stanowi pretekst do zbadania mechanizmów przemocy i spirali nienawiści – tematów niezwykle aktualnych w kontekście współczesnych dyskusji społecznych. Sandemo przedstawia to w sposób charakterystyczny dla nordyckiej tradycji literackiej, gdzie zemsta często bywa motorem napędowym fabuły.

Postać Villemo, córki Kaleba, budzi skrajne emocje – o czym świadczą różnorodne opinie słuchaczy. Dla mnie, jako badacza literatury kobiecej, jej postać jest ciekawym studium psychologicznym młodej kobiety uwikłanej w dramatyczne okoliczności. Sandemo nie idealizuje swojej bohaterki, pokazując jej słabości i błędy, co dodaje realizmu tej fantastycznej opowieści.

Jeśli chodzi o warstwę audio, Sylwia Nowiczewska stworzyła prawdziwą interpretacyjną ucztę. Jej zdolność do oddawania emocji poszczególnych postaci – od gniewu Wollera po desperację Villemo – zasługuje na najwyższe uznanie. Szczególnie urzekło mnie, jak lektorka oddała klimat norweskich fiordów (choć akcja toczy się głównie w Szwecji), co przywodziło mi na myśl moje własne podróże po Skandynawii.

Niestety, jak zauważyli niektórzy recenzenci, ‘Zemsta’ nie jest wolna od wad. W porównaniu z wcześniejszymi tomami, widać pewne powtarzalne schematy fabularne, a wątek romantyczny dominuje nieco nad historyczno-fantastyczną otoczką. Dla słuchaczy ceniących bardziej wyrafinowane konstrukcje fabularne, może to być pewne rozczarowanie.

Porównując ‘Sagę o Ludziach Lodu’ do innych dzieł z tego gatunku, warto zwrócić uwagę na jej unikalny charakter. Gdzie ‘Gra o tron’ Martina epatuje politycznymi intrygami, Sandemo skupia się na emocjonalnych relacjach między postaciami, co przypomina nieco styl naszej rodzimej Marii Nurowskiej w jej sagach rodzinnych.

Dla kogo będzie idealna ‘Zemsta’ w wersji audio? Myślę, że dla tych, którzy:
– Cenią sobie długie, epickie opowieści z dobrze zarysowanymi postaciami
– Szukają połączenia fantasy z historycznym tłem
– Doceniają staranną interpretację lektorską
– Nie przeszkadza im rosnąca dominacja wątków romantycznych w serii

Osobiste refleksje? ‘Zemsta’ to jak powrót do starych, dobrych opowieści przy kominku – może nie zawsze doskonałych literacko, ale za to pełnych emocji i klimatu. Podczas słuchania tej części przypomniałem sobie, jak jako student analizowałem podobne sagi w kontekście polskiej literatury popularnej. Sandemo, choć pisze w zupełnie innym kręgu kulturowym, trafia w podobne struny emocjonalne co nasi najlepsi autorzy powieści historycznych.

Z literackim pozdrowieniem,
Adam Nowak