Agatha Raisin i wredny weterynarz – M.C. Beaton audiobook – Mordercza zagadka w sielskim miasteczku

Opis

Szanowni Miłośnicy Literatury i Audioopowieści,

Gdy po raz pierwszy sięgnąłem po audiobook „Agatha Raisin i wredny weterynarz” M.C. Beaton w interpretacji Pauliny Holtz, moje oczekiwania były dość konkretne – jako badacz literatury poszukiwałem zarówno rozrywki, jak i wartości literackiej. I muszę przyznać, że ta pozycja zaskoczyła mnie na wielu poziomach, choć niekoniecznie w sposób, jakiego się spodziewałem.

Zacznijmy od kontekstu. Seria o Agacie Raisin, choć osadzona we współczesnej Anglii, przypomina mi pewne tendencje obserwowane w polskiej literaturze obyczajowej lat 90. – tę samą fascynację prowincją, gdzie pozornie sielankowa atmosfera kryje mroczne tajemnice. Podczas moich badań nad współczesną prozą często analizowałem, jak autorzy wykorzystują małe społeczności jako mikrokosmos ludzkich namiętności. Beaton robi to z godnym podziwu wyczuciem, choć w sposób zdecydowanie lżejszy niż np. Wiesław Myśliwski czy Olga Tokarczuk.

Fabularnie „Agatha Raisin i wredny weterynarz” to klasyczny przykład „cozy mystery” – gatunku, który w Polsce nie cieszy się jeszcze taką popularnością jak na Zachodzie. Historia byłej PR-owc z Londynu, która próbuje odnaleźć się na prowincji i mimochodem rozwiązuje zagadkę śmierci lokalnego weterynarza, jest pełna przewrotnego humoru i ciepła. Co ciekawe, obserwując Agatę Raisin, nie mogłem oprzeć się skojarzeniom z naszym rodzimym „Ranczem” – ta sama mieszanka absurdalnego humoru i kryminalnej intrygi, choć w brytyjskim wydaniu.

Paulina Holtz jako lektorka dokonuje czegoś niezwykłego – jej interpretacja nadaje bohaterce głębi, której czasem brakuje w samym tekście. Szczególnie udane są sceny, w których Agatha wpada w swoje charakterystyczne furie – Holtz potrafi oddać całą gamę emocji, od irytacji przez bezradność po determinację. Jako językoznawca szczególnie doceniłem sposób, w jaki lektorka radzi sobie z brytyjskimi nazwiskami i lokalnymi wyrażeniami – zachowując ich oryginalne brzmienie, jednocześnie czyniąc je zrozumiałymi dla polskiego ucha.

Z punktu widzenia analizy literackiej, powieść Beaton to ciekawy przypadek. Z jednej strony mamy do czynienia z typową rozrywką – fabuła jest przewidywalna, postacie dość schematyczne, a rozwiązanie zagadki nie zaskakuje specjalnie wytrawnego czytelnika kryminałów. Z drugiej jednak strony, autorka zręcznie portretuje mechanizmy społeczne działające w małych społecznościach. Przypomina mi to nieco „Chłopów” Reymonta, tyle że w wersji light – te same namiętności, zazdrości i ukryte konflikty, tylko podane z przymrużeniem oka.

Dla mnie osobiście najciekawszy był wątek adaptacji Agaty do życia na wsi. Jako ktoś, kto sam przeprowadził się z dużego miasta do małej miejscowości, rozpoznawałem wiele sytuacji – te niezliczone faux pas, nieporozumienia kulturowe, momenty, gdy miejskie nawyki ścierają się z wiejską rzeczywistością. Beaton opisuje to z humorem, ale i z pewnym zrozumieniem dla obu stron.

Jeśli chodzi o techniczną stronę audiobooka, Storyside jak zwykle nie zawodzi. Dźwięk jest czysty, dobrze zbalansowany, a tempo narracji idealne. Brakowało mi tylko nieco większej różnorodności w interpretacji drugoplanowych postaci – czasem miałem wrażenie, że różni mężczyźni mówią niemal identycznym głosem. To jednak drobiazg w obliczu ogólnie wysokiej jakości produkcji.

Porównując do innych serii kryminalnych, Agatha Raisin znajduje się gdzieś pomiędzy „Panną Marple” a współczesnymi komediami obyczajowymi. Brakuje jej intelektualnej finezji Christie, ale zyskuje na współczesności i bezpośredniości. Dla polskiego słuchacza szczególnie ciekawe mogą być różnice kulturowe – to, co w brytyjskiej wsi wydaje się oczywiste, dla nas może być źródłem dodatkowej rozrywki.

Czy warto sięgnąć po ten audiobook? Jeśli szukacie lekkiej, dobrze napisanej rozrywki, która nie wymaga nadmiernego zaangażowania intelektualnego – zdecydowanie tak. To idealna propozycja na długie podróże samochodem czy wieczory, gdy chcemy się zrelaksować. Dla miłośników literatury kryminalnej to także ciekawy przykład ewolucji gatunku. Choć osobiście wolałbym nieco więcej głębi psychologicznej, rozumiem fenomen popularności tej serii.

Refleksja końcowa: „Agatha Raisin i wredny weterynarz” to jak dobra herbata – nie oczekujmy od niej smaku wykwintnego wina, ale doceniajmy jej aromat i to, jak dobrze smakuje w odpowiednim momencie. A w interpretacji Pauliny Holtz ta herbata zyskuje dodatkowy, bardzo przyjemny posmak.

Z literackim pozdrowieniem,
Adam Nowak