Bo NIE. Zacznij odmawiać i żyć po swojemu – Natalia Waloch audiobook – Naucz się mówić „nie” i odzyskaj wolność!

Opis

Drodzy miłośnicy literatury i poszukiwacze głębszych refleksji,

Gdy po raz pierwszy sięgnęłam po audiobook „Bo NIE. Zacznij odmawiać i żyć po swojemu” Natalii Waloch, czytany przez Paulinę Holtz, nie spodziewałam się, że ta pozycja tak mocno poruszy moje własne, głęboko ukryte wspomnienia. Jako krytyczka literacka zafascynowana współczesną prozą feministyczną, często analizuję teksty, które kwestionują status quo, ale rzadko zdarza mi się natknąć na książkę, która robi to z taką precyzją chirurgicznego skalpela i jednocześnie ciepłem siostrzanego uścisku.

Natalia Waloch, dziennikarka o jednym z „najmocniejszych piór w Polsce”, jak słusznie zauważa wydawca, konstruuje swoją debiutancką książkę jak mapę wyzwań, przed którymi stają współczesne kobiety. Każdy rozdział to kolejna warstwa cebuli społecznych oczekiwań, które obieramy z siebie, często nieświadomie, od dzieciństwa. Słuchając o presji bycia „miłą, grzeczną, pomocną”, miałam przed oczami własne doświadczenia z czasów studiów, gdy jako młoda doktorantka bałam się odmówić przełożonym, zgadzając się na projekty wykraczające poza moje obowiązki. Waloch nazywa to „syndromem grzecznej dziewczynki” – i jakże trafnie!

Lektorka, Paulina Holtz, wydaje się stworzona do tej roli. Jej głos – momentami twardy jak stal w fragmentach o walce z patriarchatem, to znów ciepły jak rozmowa przy kawie gdy mówi o samowspółczuciu – nadaje tekstowi dodatkowy wymiar. Szczególnie zapadł mi w pamięć fragment o „ekonomii emocjonalnej”, gdzie Holtz delikatnie zwalnia tempo, pozwalając nam przetrawić gorzką prawdę: że kobiety często inwestują więcej w relacje, niż z nich otrzymują. To nie tylko kwestia interpretacji – to prawdziwy aktorski performans, który wzmacnia przekaz książki.

Analizując warstwę merytoryczną, doceniam jak Waloch balansuje między osobistymi anegdotami a twardymi danymi. Gdy przytacza statystyki dotyczące nierówności płacowych, mam wrażenie, że słyszę echa moich własnych rozmów z koleżankami po fachu na konferencjach literackich. A rozdział o macierzyństwie jako „ostatnim bastionie patriarchalnego porządku” przypomniał mi dyskusje z przyjaciółkami, które – jak ja – odkładają decyzję o dziecku, nie chcąc wpadać w schemat „supermatki”.

Porównując „Bo NIE” do innych pozycji z nurtu rozwoju osobistego, widzę wyraźną różnicę. Gdzie „Biegnąca z wilkami” Estés operuje poetycką metaforą, a książki Brené Brown skupiają się na psychologicznych mechanizmach, Waloch idzie o krok dalej – daje konkretne narzędzia do buntu. Jej „nie” to nie teoretyczna koncepcja, ale praktyczny manifest. Słuchając rozdziału o stawianiu granic w pracy, sama zaczęłam notować sytuacje, w których mogę zastosować jej rady.

Nie oznacza to, że książka jest pozbawiona wad. Momentami odnoszę wrażenie, że niektóre tezy – jak ta o „całkowitym uwolnieniu się od oczekiwań” – brzmią pięknie, ale w praktyce mogą być trudne do zrealizowania dla kobiet z mniejszym kapitałem społecznym. Szkoda też, że Waloch nie poświęca więcej uwagi różnicom pokoleniowym – to, co dla mojej matki było rewolucyjnym aktem buntu, dla mojej siostrzenicy może być oczywistością.

Audiobook jako forma sprawdza się tu znakomicie. Słuchając go podczas spacerów po warszawskich Łazienkach, miałam wrażenie, że uczestniczę w osobistej terapii. Dźwięk jest krystalicznie czysty, a podział na rozdziały pozwala łatwo wrócić do kluczowych fragmentów. Dla pań, które – jak ja – nie zawsze znajdują czas na tradycyjne czytanie, to świetna alternatywa.

„Bo NIE” to więcej niż poradnik – to literacki odpowiednik kobiecego kręgu wsparcia. Gdy Holtz czyta fragment o „siostrzeństwie”, mam ochotę przytulić każdą słuchaczkę. To książka, która nie tylko uczy mówić „nie”, ale przede wszystkim przypomina, że mamy do tego prawo. I że w tym „nie” kryje się całe spektrum możliwości – od delikatnego „nie, dziękuję” po gromkie „nie i już!”.

Z literackim pozdrowieniem, Zofia Kowalska