Cienie pośród mroku – Remigiusz Mróz audiobook – Wciągający finał serii z Sewerynem Zaorskim

Opis

Cześć, wytrwali łowcy historii i miłośnicy audiobooków!

Kiedy usłyszałem, że Remigiusz Mróz kończy serię z Sewerynem Zaorskim w ‘Cieniach pośród mroku’, wiedziałem, że czeka nas coś dużego. To nie jest zwykłe pożegnanie – to wielki finał, który miał zamknąć sześć tomów pełnych emocji, tajemnic i tych słynnych tatełożartów, za którymi – przyznaję – będę tęsknić. Jako bloger i fan kultury popularnej, który od lat analizuje, co sprawia, że historie wciągają nas bez reszty, podszedłem do tego audiobooka z mieszanką ekscytacji i lekkiej obawy. Czy Mróz da radę pożegnać się z klasą? Czy Paweł Małaszyński, jako narrator, udźwignie ciężar tej opowieści? Usiadłem z kubkiem herbaty, założyłem słuchawki i dałem się porwać. Oto, co z tego wyszło.

Pierwsze, co uderza w ‘Cieniach pośród mroku’, to kontrast między sielanką a mrokiem, który czai się tuż za rogiem. Seweryn i Burza, nasi patchworkowi bohaterowie, próbują ułożyć sobie życie w Żeromicach. Wszystko wydaje się zmierzać ku spokojowi – aż do momentu, gdy w dawnych umocnieniach z czasów wojny zostają odkryte ludzkie kości. I to nie byle jakie kości, bo naznaczone tajemniczym kodem, który przewraca ich świat do góry nogami. Brzmi jak klasyczny Mróz, prawda? Jest tu ten charakterystyczny twist, który sprawia, że od razu chcesz wiedzieć więcej. Ale czy cała historia trzyma tempo? No właśnie, tu zaczynają się schody.

Pamiętam, jak rok temu pisałem na blogu o polskich bestsellerach i zastanawiałem się, co sprawia, że niektóre historie trafiają do nas bardziej niż inne. W tamtym czasie analizowałem powieści osadzone w realiach powojennej Polski – te, które młodym ludziom tłumaczą przeszłość w sposób przystępny, ale niebanalny. ‘Cienie pośród mroku’ mają w sobie podobny potencjał – odkrycie kości w umocnieniach wojennych to nie tylko pretekst do kryminalnej zagadki, ale i okazja, by zajrzeć w mroczne zakamarki historii. Problem w tym, że Mróz tym razem za bardzo skupił się na rozmyślaniach swoich bohaterów. Seweryn i Burza godzinami analizują swoje uczucia, relacje, przeszłość – a ja, słuchając, miałem wrażenie, że ktoś zapomniał przewinąć taśmę. Gdzie podział się ten dynamiczny kryminał, który obiecywała okładka?

Nie zrozumcie mnie źle – uwielbiam, jak Mróz bawi się losami swoich postaci. Wplecenie wątku Forsta i Osicy to smaczek, który fani jego twórczości wychwycą od razu. To taki ukłon w stronę tych, którzy od lat śledzą jego literacki wszechświat. Ale nawet to nie ratuje audiobooka przed momentami, kiedy akcja zwyczajnie siada. Zamiast pędzić za kolejnymi tropami, dostajemy długie monologi wewnętrzne i dialogi, które brzmią jak gra w głupie docinki. Serio, Seweryn i Burza czasem rozmawiają tak, jakby byli bohaterami sitcomu, a nie ludźmi uwikłanymi w sprawę życia i śmierci. Policja? Nie istnieje. Dzieci? Niby są, ale jakby ich nie było. A Kaja, która cudem przeżyła pobicie, biega po lesie, jakby była niezniszczalna. Realizm poszedł na spacer, a ja słuchałem tego z lekkim niedowierzaniem.

Przejdźmy do narratora, bo tu robi się naprawdę ciekawie. Paweł Małaszyński to nazwisko, które budzi emocje – kojarzy się z ekranem, z charyzmą, z tym charakterystycznym głosem. I faktycznie, jego interpretacja ma momenty, w których błyszczy. Kiedy opisuje mroczne odkrycia w Żeromicach albo buduje napięcie wokół kodu na kościach, czuć, że wkłada w to serce. Ale – i to duże ‘ale’ – jego sposób akcentowania i sylabizowania słów czasem wytrąca z rytmu. W bardziej emocjonalnych scenach, gdzie spodziewałem się prawdziwej burzy (nomen omen), dostawałem raczej teatralną deklamację. Porównując to z tym, co mógłby zrobić Krzysztof Gosztyła – mistrz audiobookowej narracji – czuję lekki zawód. Gosztyła potrafiłby wyciągnąć z tatełożartów Zaorskiego prawdziwą perełkę, a Małaszyński czasem brzmi, jakby sam nie wiedział, czy żartować, czy straszyć. Jakość dźwięku jest bez zarzutu, ale sama narracja? Dla mnie to 6/10 – mogło być lepiej.

Mimo tych wad, ‘Cienie pośród mroku’ mają swoje mocne strony. Finał serii jest emocjonalny – czuć, że Mróz chciał zostawić nas z czymś, co zapadnie w pamięć. Wątek kodu na kościach, choć momentami naciągany, intryguje i zmusza do myślenia. A relacja Seweryna i Burzy, mimo że przegadana, ma w sobie coś autentycznego – to nie jest cukierkowy romans, tylko historia ludzi, którzy próbują poskładać swoje życie z kawałków. Dla fanów serii to będzie satysfakcjonujące zamknięcie, nawet jeśli nie wszystko zagrało tak, jak mogłoby.

Porównując to do innych kryminałów, które słuchałem – na przykład ‘Pacjenta’ Jaspera DeWitta w polskim wydaniu – ‘Cienie’ wypadają blado pod względem tempa i spójności. Tam akcja pędziła jak Pendolino, a tu czasem miałem wrażenie, że jadę lokalnym PKS-em z przystankami co pięć minut. Jeśli lubicie Mroza za jego styl i nie przeszkadza wam, że kryminał czasem ustępuje miejsca obyczajówce, będziecie bawić się dobrze. Ale jeśli szukacie czegoś, co wciągnie was od pierwszej do ostatniej minuty, możecie się rozczarować.

Komu poleciłbym ten audiobook? Fanom Seweryna Zaorskiego, którzy chcą zobaczyć, jak kończy się jego historia. Tym, którzy lubią, gdy kryminał miesza się z dramatem i nie boją się dłużyzn. I może tym, którzy mają słabość do Małaszyńskiego – bo mimo wszystko jego głos ma w sobie coś, co przyciąga. Jeśli jednak szukacie audiobooka za darmo, to tu was rozczaruję – ‘Cienie pośród mroku’ to pełnopłatna produkcja, ale warta swojej ceny dla tych, którzy kochają ten świat.

Słuchając tej historii, przypomniałem sobie, jak na moim podcaście analizowałem adaptację ‘Wojny polsko-ruskiej’. Tam też były momenty chaosu, ale całość trzymała się kupy dzięki odwadze twórców. Mróz w ‘Cieniach’ też ma odwagę – nie boi się eksperymentować, mieszać gatunków, rzucać bohaterów na głęboką wodę. Ale tym razem trochę za bardzo popłynął w stronę refleksji, zapominając, że my, słuchacze, czekamy na akcję. To nie jest zła książka – to po prostu nie jest to, czego się spodziewałem po wielkim finale.

Do usłyszenia przy kolejnej historii, która – mam nadzieję – porwie nas wszystkich jak huragan! Tomek Wiśniewski
Tomasz Wiśniewski