Demon Copperhead – Barbara Kingsolver audiobook – Wstrząsająca opowieść o przetrwaniu i nadziei

Opis

Drodzy miłośnicy literackich podróży, szczególnie tym, którzy – tak jak ja – wierzą, że dobra książka potrafi nas przenieść w zupełnie inny wymiar istnienia.

Gdy po raz pierwszy sięgnęłam po “Demon Copperhead” Barbary Kingsolver w wersji audiobooka, nie spodziewałam się, że ta powieść tak głęboko zapadnie mi w serce. Jako krytyczka literacka z wykształcenia i zamiłowania, mam tę przyjemność (a czasem i niewdzięczny obowiązek) przebrnąć przez dziesiątki tytułów rocznie. Ale tylko nieliczne zostają ze mną na dłużej – tak jak ta historia, która jest niczym współczesna przypowieść o ludzkiej kondycji, opowiedziana przez pryzmat życia tytułowego Demona.

Barbara Kingsolver, znana polskim czytelnikom choćby z “Biblii jadowitej”, tym razem sięga po klasykę – “Davida Copperfielda” Dickensa – by przenieść ją w realia współczesnej Ameryki, tej zaniedbanej, biednej, uzależnionej od opioidów. I muszę przyznać, że ten literacki zabieg wychodzi jej znakomicie. Demon, rudowłosy chłopak z Appalachów, to postać, która od pierwszej chwili budzi w czytelniku (czy raczej słuchaczu) niepohamowaną empatię. Jego głos – pełen goryczy, ale i nieprawdopodobnego poczucia humoru – brzmi w moich uszach jeszcze długo po zakończeniu słuchania.

Mateusz Drozda jako narrator to strzał w dziesiątkę. Jego głos idealnie oddaje zarówno młodzieńczą brawurę Demona, jak i późniejsze rozczarowanie światem. Drozda potrafi oddać całą gamę emocji – od sarkastycznego śmiechu po łzy rozpaczy – nie popadając przy tym w przesadę. Jego interpretacja sprawia, że audiobook wciąga jak najlepsza opowieść przy ognisku, choć tematyka bynajmniej nie należy do lekkich.

Co szczególnie uderza w tej powieści, to sposób, w jaki Kingsolver portretuje społeczność Appalachów. Przywodzi mi to na myśl niektóre polskie wsie, które odwiedzałam podczas moich literackich podróży – miejsca piękne, ale przeklęte, gdzie ludzie zostali pozostawieni sami sobie. Pamiętam, jak podczas jednej z takich wizyt w Beskidach rozmawiałam z lokalną poetką, która mówiła o „tutejszych” z podobną czułością i goryczą, z jaką Kingsolver pisze o swoich bohaterach. To właśnie ta autentyczność sprawia, że “Demon Copperhead” brzmi tak prawdziwie.

Technicznie audiobook stoi na wysokim poziomie. Dźwięk jest czysty, a tempo narracji – idealnie dostosowane do charakteru powieści. 22 godziny słuchania mijają niepostrzeżenie, co w przypadku tak trudnej tematyki to niemałe osiągnięcie. Wydawnictwo Filia, znane z dobrej jakości wydań, tym razem również nie zawiodło.

Nie jest to jednak pozycja dla każdego. Tematyka uzależnień, przemocy w rodzinie czy systemu pieczy zastępczej może być dla niektórych zbyt trudna. Kingsolver nie koloryzuje rzeczywistości – pokazuje ją w całej okrutnej prawdzie. Ale właśnie w tym tkwi siła tej powieści. Jak mówiła mi kiedyś moja profesor od literatury amerykańskiej: „Dobra literatura nie powinna być wygodna”. “Demon Copperhead” z pewnością wygodny nie jest, ale za to pozostaje z tobą długo po odłożeniu słuchawek.

Dla miłośników twórczości Kingsolver to pozycja obowiązkowa. Dla fanów współczesnych reinterpretacji klasyki – również. A dla tych, którzy szukają po prostu dobrze opowiedzianej historii o życiu, które bywa okrutne, ale w którym zawsze znajdzie się miejsce na iskierkę nadziei – tym bardziej polecam. To jedna z tych książek, które nie tylko opowiadają historię, ale zmieniają sposób, w jaki patrzymy na świat.

Porównania do Dickensa są jak najbardziej na miejscu, ale Kingsolver idzie o krok dalej. Gdzie Dickens portretował nędzę wiktoriańskiej Anglii, tam ona pokazuje współczesną Amerykę, która wcale nie jest tak odległa od tamtej rzeczywistości, jak mogłoby się wydawać. To uniwersalna opowieść o wykluczeniu, ale też o sile ludzkiego ducha. I choć momentami trudno słuchać o cierpieniu Demona, to jednak nie sposób się od tej opowieści oderwać.

Z literackim pozdrowieniem,
Zofia Kowalska