Dom w chmurach – Tomasz Wandzel audiobook – Życie w kolorach czy mroku? Przekonaj się sam!

Opis

Cześć wszystkim miłośnikom dobrej literatury i audiobooków! Tomasz Wiśniewski tu, wasz przewodnik po świecie kultury, który dziś zabierze was w podróż przez chmury – a konkretnie przez ‘Dom w chmurach’ Tomasza Wandzela.

Gdy tylko zobaczyłem okładkę tego audiobooka – ten dom unoszący się gdzieś między niebem a ziemią – od razu przypomniały mi się moje własne próby uchwycenia ulotności chwil w fotografii. Bo tak, zanim zająłem się blogowaniem, przez lata byłem zapalonym fotografem-amatorem. I właśnie ta osobista nuta sprawiła, że historia Janusza Ferenca, fotografa tracącego wzrok, uderzyła mnie szczególnie mocno.

Wandzel stworzył coś więcej niż typową powieść obyczajową – to literacka fotografia ludzkiej psychiki w momencie największego kryzysu. Jak aparat, który nagle przestaje rejestrować światło, tak Janusz musi nauczyć się żyć w ciemności. Autor, czerpiąc z własnych doświadczeń (co wyczuwa się w każdym zdaniu), pokazuje, że utrata wzroku to nie koniec świata, ale początek nowego – wymagającego, ale wciąż pełnego barw życia.

Maciej Kowalik jako narrator to strzał w dziesiątkę. Jego głos ma tę szczególną właściwość – potrafi być jednocześnie mocny i delikatny, tak jak trzeba w tej pełnej kontrastów historii. Sceny, w których Janusz uczy się poruszać w nowej rzeczywistości, Kowalik interpretuje z taką dbałością o detale, że niemal słychać szelest jego dłoni badających przestrzeń. A te momenty, gdy wspomina utracone kolory? Gęsia skórka!

Co mnie urzekło? Autentyczność. Wandzel nie koloryzuje – pokazuje codzienność osoby niewidomej z całym jej bagażem trudności, ale i małych zwycięstw. Ta książka to świetna lekcja empatii, podana bez moralizatorskiego tonu. Jak moja ulubiona scena w kawiarni, gdy Janusz uczy się rozpoznawać monety po kształcie – nagle zwykła czynność staje się pełnym napięcia wyzwaniem.

Ale (bo zawsze jest jakieś ‘ale’) – momentami miałem wrażenie, że niektóre wątki zasługują na więcej przestrzeni. Romans Janusza z Martą, choć uroczy, wydał mi się nieco przewidywalny. A sama konstrukcja fabuły, choć sprawna, nie zaskakuje niczym szczególnym poza głównym motywem. To trochę jak dobra piosenka radiowa – przyjemna dla ucha, ale bez rewolucyjnego brzmienia.

Dla kogo ten audiobook? Dla wszystkich, którzy szukają historii o sile ludzkiego ducha, ale bez taniego patosu. Dla fanów polskiej literatury obyczajowej w stylu Katarzyny Grocholi, ale z męską perspektywą. I dla tych, którzy – tak jak ja – wierzą, że dobra książka potrafi otworzyć nam oczy na światy, których sami nie doświadczamy.

Porównując do innych tytułów z półki ‘literatura o niepełnosprawności’, ‘Dom w chmurach’ wyróżnia się brakiem martyrologii. To nie jest historia o tym, jak bohater cierpi, ale jak się podnosi. I właśnie za to kocham polską literaturę – za ten zmysł obserwacji i prawdę o nas samych, nawet gdy mówi o rzeczach trudnych.

Kończąc słuchanie, zrobiłem coś, czego nie robię często – wróciłem do pierwszego rozdziału. Bo ‘Dom w chmurach’ to jedna z tych historii, które inaczej smakują, gdy już zna się jej finał. I wiecie co? Za drugim razem usłyszałem w głosie Kowalika jeszcze więcej – te drobne pęknięcia w narracji, gdy Janusz traci wzrok, te ledwo słyszalne westchnienia… Mistrzostwo!

No to lecimy dalej w świat literackich odkryć! A jeśli posłuchacie ‘Domu w chmurach’, dajcie znać, czy też mieliście ochotę złapać za aparat po tej historii. Trzymam za was kciuki, żeby zawsze widzieć więcej niż widać. Do usłyszenia w kolejnych recenzjach – Wasz Tomasz.
Tomasz Wiśniewski