Glatz – Tomasz Duszyński audiobook – Mroczny kryminał, który wciągnie Cię jak wir tajemnicy

Opis

Szanowni Państwo, miłośnicy literatury i tajemnic przeszłości,

Z ogromną przyjemnością pragnę podzielić się z Państwem moimi refleksjami na temat audiobooka „Glatz” autorstwa Tomasza Duszyńskiego, w mistrzowskiej interpretacji Filipa Kosiora. Jako badacz literatury polskiej, z szczególnym zamiłowaniem do twórczości osadzonej w kontekście historycznym, podszedłem do tego dzieła z dużą ciekawością. Od pierwszych minut słuchania wiedziałem, że czeka mnie niezwykła podróż – zarówno literacka, jak i emocjonalna – do Kłodzka lat 20. XX wieku, miasta, które samo w sobie staje się bohaterem tej opowieści. „Glatz” to kryminał historyczny, który nie tylko wciąga intrygującą fabułą, ale także maluje barwny obraz Dolnego Śląska w burzliwym okresie międzywojennym. Moje doświadczenie słuchania tego audiobooka, które mogę określić jako prawdziwą ucztę dla umysłu, było pełne odkryć i refleksji, którymi chciałbym się z Państwem podzielić.

Pierwsze wrażenie po włączeniu audiobooka było niezwykle pozytywne. Atmosfera Kłodzka, wówczas zwanego Glatz, została oddana z taką precyzją, że niemal czułem zapach wilgotnych kamieni kłodzkiej twierdzy i słyszałem echo kroków na brukowanych uliczkach. Tomasz Duszyński, z dbałością o historyczne detale, przenosi nas w świat pełen napięć społecznych i politycznych, gdzie echa niedawno zakończonej I wojny światowej wciąż wybrzmiewają w codziennym życiu mieszkańców. Fabuła, skoncentrowana na brutalnych morderstwach i śledztwie prowadzonym przez kapitana Wilhelma Kleina, jest misternie skonstruowana, a tajemnica goni tajemnicę, trzymając słuchacza w napięciu aż do ostatniej minuty. Od razu zauważyłem, jak bardzo autor czerpie z bogactwa kulturowego i historycznego regionu, co jest bliskie mojemu sercu jako badaczowi literatury i historii.

Muszę przyznać, że słuchając „Glatz”, przypomniały mi się chwile spędzone na analizowaniu współczesnej literatury polskiej podczas moich badań naukowych. Zawsze fascynowało mnie, jak autorzy potrafią wpleść elementy historyczne w fikcyjne narracje, tworząc swoisty pomost między przeszłością a teraźniejszością. Pamiętam, jak podczas jednej z dyskusji ze studentami na temat literatury międzywojennej, rozmawialiśmy o tym, jak rzeczywistość historyczna może kształtować literackie światy. „Glatz” jest doskonałym przykładem takiego połączenia – Kłodzko staje się tu nie tylko tłem, ale i aktywnym uczestnikiem wydarzeń, skrywającym mroczne sekrety w cieniu swoich murów. Te osobiste wspomnienia z czasów akademickich sprawiły, że słuchanie tego audiobooka stało się dla mnie czymś więcej niż tylko rozrywką – było to także intelektualne wyzwanie i podróż w głąb historii, którą tak bardzo cenię.

Przechodząc do analizy treści, warto podkreślić, że „Glatz” to kryminał detektywistyczno-policyjny, który wyróżnia się na tle innych dzieł tego gatunku. Duszyński z niezwykłą precyzją oddaje klimat epoki, ukazując napięcia etniczne i polityczne charakterystyczne dla pogranicza polsko-niemieckiego. Śledztwo prowadzone przez kapitana Kleina, wspieranego przez wachmistrza Koschellę i asystenta Rotha, to nie tylko poszukiwanie mordercy, ale także zmaganie się z moralnymi dylematami i tajemnicami przeszłości. Postać Kleina, wojskowego śledczego z Berlina, jest szczególnie interesująca – jego enigmatyczna historia osobista dodaje głębi całej narracji. Z perspektywy historyka literatury dostrzegam w tej kreacji echo postaci detektywów z klasycznych kryminałów, takich jak komisarz Maigret Georgesa Simenona, choć Klein jest bardziej uwikłany w kontekst historyczny i własne demony.

Nie można pominąć roli samego miasta Glatz, które jest niemal odrębnym bohaterem powieści. Duszyński maluje realistyczny obraz Dolnego Śląska, z jego specyficzną atmosferą i kulturową różnorodnością. Jako badacz literatury polskiej XIX i XX wieku, doceniam, jak autor nawiązuje do tradycji literackich regionu, tworząc obraz miasta, które jest zarówno piękne, jak i groźne. Ten dualizm przypomina mi nieco atmosferę Wrocławia w powieściach Marka Krajewskiego o Eberhardzie Mocku – obaj autorzy z powodzeniem wykorzystują przestrzeń miejską jako element budujący napięcie i intrygę.

Przejdźmy teraz do kwestii, która w przypadku audiobooków jest równie istotna, co treść – interpretacji lektorskiej. Filip Kosior, narrator „Glatz”, wykonuje swoją pracę z prawdziwym mistrzostwem. Jego głos, głęboki i pełen emocji, doskonale oddaje mroczny klimat powieści. Każda postać ma swój unikalny ton, co sprawia, że słuchacz bez trudu rozróżnia dialogi i wczuwa się w ich charaktery. Szczególnie zapadła mi w pamięć modulacja głosu w scenach pełnych napięcia – Kosior potrafi budować atmosferę niepewności, niemal zmuszając słuchacza do wstrzymania oddechu. Jakość dźwięku audiobooka jest również na najwyższym poziomie, co tylko potęguje przyjemność słuchania. Moje doświadczenie słuchania („listening experience”) było dzięki temu niezwykle immersyjne, a każda godzina spędzona z tym audiobookiem była czystą przyjemnością. Warto dodać, że dla osób poszukujących darmowych audiobooków („audiobook free”), „Glatz” może być dostępny w ramach subskrypcji na platformach streamingowych, co jest dodatkowym atutem.

Oczywiście, jak każde dzieło, „Glatz” nie jest pozbawione pewnych mankamentów. Choć fabuła jest wciągająca, momentami można odnieść wrażenie, że autor nieco przeciąga niektóre wątki, co może być odczuwalne zwłaszcza w dłuższych fragmentach opisowych. Dla słuchaczy preferujących dynamiczne tempo akcji, te chwile mogą wydawać się nieco nużące. Niemniej jednak, w mojej ocenie, te drobne niedociągnięcia nie wpływają znacząco na ogólną jakość dzieła. Siłą „Glatz” jest przede wszystkim misterna intryga i psychologiczna głębia postaci, które wynagradzają wszelkie mniejsze niedoskonałości.

Porównując „Glatz” do innych kryminałów historycznych, nie sposób nie wspomnieć o wspomnianej już serii Marka Krajewskiego. Obie te twórczości łączy umiejętność łączenia faktów historycznych z fikcją, choć Duszyński kładzie większy nacisk na specyfikę mniejszych miast, takich jak Kłodzko, podczas gdy Krajewski koncentruje się na metropolitalnym Wrocławiu. Innym punktem odniesienia może być twórczość Borisa Akunina, którego seria o Erastcie Fandorinie również osadza kryminalne zagadki w bogatym kontekście historycznym. „Glatz” wyróżnia się jednak unikalnym polskim tłem, które dla rodzimych słuchaczy może być szczególnie bliskie.

Komu poleciłbym ten audiobook? Z pewnością wszystkim miłośnikom kryminałów historycznych, detektywistycznych opowieści oraz osobom zainteresowanym historią Dolnego Śląska. To także doskonały wybór dla tych, którzy cenią sobie dobrze skonstruowane narracje i chcą przeżyć niezapomniane „audiobook experience”. Słuchanie „Glatz” to podróż w czasie, która zadowoli zarówno intelekt, jak i zmysły. Myślę, że szczególnie przypadnie do gustu osobom, które, podobnie jak ja, fascynują się literaturą osadzoną w realiach międzywojennych.

Na koniec chciałbym podzielić się osobistą refleksją. Słuchanie „Glatz” przypomniało mi, dlaczego tak bardzo cenię literaturę – ma ona moc przenoszenia nas w inne światy, ale także zmuszania do myślenia o naszej własnej historii i tożsamości. Jako badacz, często analizuję teksty z dystansem, szukając w nich schematów i odniesień. Jednak tym razem dałem się porwać opowieści, co jest zasługą zarówno autora, jak i znakomitego narratora. „Glatz” to dzieło, które zostaje w pamięci na długo, prowokując do refleksji nad moralnością, sprawiedliwością i cieniami przeszłości, które wciąż wpływają na nasze życie.

Z literackim uznaniem i zaproszeniem do wspólnej podróży w głąb historii,
Adam Nowak

Z literackim uznaniem i zaproszeniem do wspólnej podróży w głąb historii,
Adam Nowak