Hamish Macbeth i śmierć uwodziciela – M.C. Beaton audiobook – Mordercza zagadka w szkockim miasteczku

Opis

Szanowni Miłośnicy Literatury i Słuchacze Audiobooków,

Gdy po raz pierwszy zetknąłem się z serią o Hamishu Macbecie, przyznam, że podszedłem do niej z pewnym sceptycyzmem. Jako badacz literatury specjalizujący się w poważniejszych nurtach, rzadko sięgam po „cozy mysteries”. Jednak „Hamish Macbeth i śmierć uwodziciela” autorstwa M.C. Beaton, w interpretacji Krzysztofa Gosztyły, okazał się przyjemną niespodzianką, która skłoniła mnie do refleksji nad wartością literatury rozrywkowej w naszym życiu.

Akcja tej dziesiątej już części serii rozgrywa się w malowniczym szkockim miasteczku Lochdubh, gdzie pozornie sielankowe życie zostaje zakłócone pojawieniem się uwodzicielskiego Petera Hynda. Beaton mistrzowsko portretuje mechanizmy rządzące małymi społecznościami – te obserwacje przypominają mi moje własne doświadczenia z prowincjonalnych miasteczek podczas badań terenowych. Jakże podobne są te ludzkie charaktery, niezależnie od szerokości geograficznej! Rywalizacja kobiet o względy przystojnego kawalera, plotki, drobne zawiści – to wszystko tworzy żyzny grunt dla zbrodni, która niebawem ma miejsce.

Z literackiego punktu widzenia, Beaton operuje sprawdzonym schematem, ale robi to z niezwykłą finezją. Jeżeli Agatha Christie była mistrzynią zagadki kryminalnej, to Beaton jest mistrzynią portretu psychologicznego w kryminalnych ramach. Hamish Macbeth to postać niezwykle sympatyczna – policjant pozornie leniwy, ale w istocie przenikliwy obserwator ludzkiej natury. Jego przygotowania do ślubu z Priscillą Halburton-Smythe, zakłócone śledztwem, dodają całej historii ciepłego, ludzkiego wymiaru.

Przechodząc do warstwy audiobooka – interpretacja Krzysztofa Gosztyły to prawdziwa uczta dla uszu. Gosztyła, którego głos kojarzymy z poważniejszych ról, tutaj pokazuje niezwykłą elastyczność. Jego szkockie akcenty (choć oczywiście nie tak doskonałe jak u native speakera) nadają postaciom autentyczności, a sposób, w jaki oddaje ironiczny humor Beaton, jest mistrzowski. Szczególnie urzekło mnie, jak lektor potrafi jednym tonem głasu oddać zarówno absurdalność sytuacji, jak i napięcie kryminalnej zagadki. To właśnie dzięki jego interpretacji „Hamish Macbeth i śmierć uwodziciela” staje się czymś więcej niż tylko lekką rozrywką – to prawdziwy teatr wyobraźni.

Porównując tę serię do innych „cozy mysteries”, warto zauważyć, że Beaton tworzy świat bardziej wyrazisty niż większość współczesnych autorów tego gatunku. Gdybyśmy mieli szukać polskich odpowiedników, myślę o prozie Joanny Chmielewskiej, choć ta ostatnia operuje nieco innym rodzajem humoru. Szkocki koloryt lokalny w wykonaniu Beaton przypomina mi nieco sposób, w jaki Władysław Reymont portretował życie wiejskie w „Chłopach” – oczywiście w zupełnie innej konwencji i skali.

Z punktu widzenia doświadczenia słuchania, audiobook ten idealnie sprawdza się jako towarzysz codziennych czynności – czy to podczas spaceru, gotowania, czy porządków. Siedmiogodzinny czas trwania może wydawać się długi, ale dzięki płynnej narracji Gosztyły czas płynie niepostrzeżenie. Warto dodać, że wydanie przez Skinnbok utrzymane jest w wysokiej jakości technicznej – brak zakłóceń, wyraźna dykcja lektora i odpowiednie tempo czytania.

Jedynym zarzutem, jaki można postawić tej pozycji, jest pewna przewidywalność fabuły, co zresztą zauważają niektórzy recenzenci. Jednak w przypadku „cozy mysteries” ta cecha bywa często zaletą – czytelnik (czy raczej słuchacz) sięga po tę serię właśnie dla charakterystycznego klimatu i ulubionych postaci, a nie dla zaskakujących zwrotów akcji. To trochę jak z serialem „M jak miłość” – wiemy, czego się spodziewać, a jednak wracamy do kolejnych odcinków.

Polecam „Hamish Macbeth i śmierć uwodziciela” wszystkim, którzy szukają inteligentnej rozrywki, która nie wymaga nadmiernego wysiłku intelektualnego, ale jednocześnie nie traktuje słuchacza protekcjonalnie. To doskonały wybór na jesienne wieczory czy zimowe poranki, gdy potrzebujemy odrobiny szkockiego słońca i dobrego humoru. A dla tych, którzy jeszcze nie znają serii – warto zacząć właśnie od tego tomu, który doskonale oddaje charakter całego cyklu.

Z literackiego punktu widzenia seria ta może służyć jako ciekawy przykład ewolucji współczesnego kryminału, gdzie coraz większą rolę odgrywa tło obyczajowe i psychologiczne portrety postaci. W moich badaniach nad współczesną literaturą popularną często zwracam uwagę na ten właśnie aspekt – jak gatunki uważane za „lżejsze” stają się nośnikami ważnych obserwacji społecznych. Beaton, podobnie jak wspomniana wcześniej Chmielewska w Polsce, udowadnia, że literatura rozrywkowa wcale nie musi być powierzchowna.

Z literackim pozdrowieniem,nAdam Nowak