Homo deus – Yuval Noah Harari audiobook – Przyszłość ludzkości zaczyna się teraz!

Opis

Drodzy miłośnicy literatury i przyszłości, która nas czeka,

Gdy po raz pierwszy sięgnęłam po audiobook „Homo Deus” Yuvala Noaha Harariego, czytany przez Rocha Siemianowskiego, nie spodziewałam się, że ta podróż przez historię i przyszłość ludzkości tak głęboko mną wstrząśnie. Jako krytyczka literacka zafascynowana współczesnymi narracjami, które łączą naukę, filozofię i sztukę, znalazłam w tej książce coś więcej niż tylko futurystyczne spekulacje – odkryłam lustro, w którym przegląda się nasza teraźniejszość.

Harari, znany już z bestsellerowego „Sapiens”, tym razem zabiera nas w podróż ku przyszłości, gdzie człowiek staje się bogiem – homo deus. Jego analiza dążenia do nieśmiertelności, szczęścia i władzy nad naturą jest zarówno fascynująca, jak i przerażająca. Słuchając, nie mogłam oprzeć się wrażeniu, że autor, niczym współczesny prorok, kreśli przed nami mapę możliwości, z których niektóre brzmią jak scenariusz science fiction, a inne – jak nieunikniona konsekwencja naszych obecnych wyborów.

Pamiętam, jak podczas jednego z moich pobytów w Krakowie, w małej kawiarni przy Rynku Głównym, dyskutowałam z przyjaciółmi o tym, jak literatura współczesna próbuje uchwycić ducha naszych czasów. „Homo Deus” wydaje się być właśnie taką próbą – syntezą niepokojów i nadziei epoki, w której żyjemy. Harari z niezwykłą przenikliwością pokazuje, jak nasze marzenia o nieśmiertelności i potędze mogą zmienić nie tylko nasze życie, ale i samą istotę człowieczeństwa.

Roch Siemianowski, lektor tego audiobooka, doskonale oddał klimat książki. Jego głos, równocześnie ciepły i analityczny, idealnie pasuje do stylu Harariego. Siemianowski nie tylko czyta – on interpretuje, podkreślając kluczowe tezy autora i nadając im odpowiedni ciężar. Słuchając, miałam wrażenie, że uczestniczę w prywatnym wykładzie, gdzie każdy argument jest precyzyjnie wyważony i podany z właściwą dramaturgią.

Jednym z najbardziej poruszających fragmentów książki jest analiza „dataizmu” – nowej formy wiary, w której dane zastępują boga, a algorytmy stają się wyrocznią. Harari pokazuje, jak niepostrzeżenie oddajemy kontrolę nad naszym życiem w ręce maszyn, rezygnując z wolnej woli na rzecz wygody. To przypomniało mi rozmowę z moją siostrzenicą, która pewnego wieczoru wyznała mi, że już nie potrafi podjąć decyzji, co zjeść na obiad, bez sprawdzenia rekomendacji w aplikacji. Czy to właśnie będzie nasza przyszłość? – zastanawiałam się, słuchając tego fragmentu.

Harari nie stroni od kontrowersji. Jego wizja upadku humanizmu na rzecz technokratycznych ideologii może budzić sprzeciw, ale trudno odmówić mu logicznej spójności. Autor nie moralizuje – on pokazuje możliwe scenariusze, pozostawiając czytelnikowi (czy w tym przypadku – słuchaczowi) przestrzeń do własnych refleksji. To jedna z największych zalet tej książki – nie narzuca odpowiedzi, ale prowokuje do stawiania pytań.

Porównując „Homo Deus” z innymi futurystycznymi dziełami, takimi jak „Przyszłość ludzkości” Michio Kaku czy „Singularity Is Near” Raya Kurzweila, Harari wyróżnia się interdyscyplinarnym podejściem. Nie jest ani bezkrytycznym entuzjastą postępu, ani katastrofistą. Jego analiza jest wyważona, oparta na dogłębnej znajomości historii i świadomości ludzkich ograniczeń. To nie jest kolejna książka o tym, jak technologie zmienią świat – to książka o tym, jak technologie mogą zmienić nas samych.

Jedynym mankamentem, jaki mogę wskazać, jest momentami zbytnia spekulatywność niektórych tez. Harari, choć opiera się na solidnych fundamentach naukowych, czasami zdaje się zapominać, że przyszłość to nie tylko projekcja obecnych trendów, ale także przestrzeń dla ludzkiej kreatywności i nieprzewidywalności. Jego wizja, choć błyskotliwa, może być zbyt deterministyczna.

Komu poleciłabym ten audiobook? Z pewnością wszystkim, którzy chcą zrozumieć współczesność przez pryzmat jej przyszłych konsekwencji. To pozycja dla miłośników filozofii, historii i nauki, ale także dla tych, którzy po prostu lubią dobrą intelektualną przygodę. Słuchając „Homo Deus”, warto mieć pod ręką notes – bo Harari rzuca tyle inspirujących myśli, że trudno je wszystkie zapamiętać.

Dla mnie osobiście ta książka stała się punktem wyjścia do wielu przemyśleń. Czy rzeczywiście stajemy się bogami? A może w pogoni za nieśmiertelnością gubimy coś z naszej człowieczeństwa? – te pytania wracają do mnie długo po zakończeniu słuchania. I chyba właśnie to jest największą zaletą dzieła Harariego – nie daje łatwych odpowiedzi, ale zmusza do myślenia. A w dzisiejszym świecie, zalewanym gotowymi rozwiązaniami i prostymi prawdami, to rzecz bezcenna.

Z literackim pozdrowieniem,
Zofia Kowalska