Horyzont – Jakub Małecki audiobook – Prawda kryje się za horyzontem

Opis

Drodzy miłośnicy literackich podróży, których słowa potrafią dotknąć najgłębszych zakamarków duszy,

Gdy po raz pierwszy sięgnęłam po audiobook „Horyzont” Jakuba Małeckiego, czytany przez Magdalenę Cielecką, nie spodziewałam się, że ta pozornie prosta opowieść o dwóch samotnych duszach z Mokotowa zostawi we mnie tak głęboki ślad. Jak zwykle przy lekturze Małeckiego – jego proza, niby zwyczajna, okazała się misterną siecią ludzkich emocji i uniwersalnych prawd, które długo dźwięczą w pamięci.

Warszawski Mokotów, gdzie rozgrywa się akcja, to nie tylko tło – to niemalże trzeci bohater. Autor, z właściwą sobie precyzją, portretuje tę dzielnicę z jej mieszanką melancholii i codzienności. Maniek, były saper noszący w sobie traumę afgańskiej misji, i Zuza, młoda kobieta zagubiona w labiryncie rodzinnych tajemnic – ich pozornie odległe światy stopniowo się przenikają, tworząc poruszającą opowieść o poszukiwaniu siebie. Małecki, niczym wprawny psycholog, odsłania warstwy ich osobowości, pokazując, jak przeszłość kształtuje nasze „teraz”.

Słuchając o zmaganiach Mańka z demonami przeszłości, nie mogłam oprzeć się wspomnieniom z moich rozmów z weteranami podczas pracy nad cyklem reportaży. Ten sam rodzaj wyobcowania, ta sama trudność w znalezieniu języka, by opisać niewyobrażalne. Małecki uchwycił to z niezwykłą wiernością – jego opis afgańskich wspomnień Mańka to nie tylko relacja, ale przede wszystkim próba zmierzenia się z tym, co niewypowiedziane.

Zuza z kolei to portret pokolenia Y, które niby ma wszystko, a jednak czegoś istotnego brakuje. Jej poszukiwania korzeni, próby zrozumienia rodzinnych tajemnic przypomniały mi moje własne młodzieńcze lektury, gdy pochłaniałam powieści obyczajowe w poszukiwaniu wskazówek, jak żyć. Małecki nie daje gotowych odpowiedzi, ale jego bohaterowie uczą, że czasem samo stawianie pytań jest najważniejsze.

Magdalena Cielecka jako narratorka to strzał w dziesiątkę. Jej głos, pełen subtelnych niuansów, idealnie oddaje emocjonalną złożoność postaci. Sceny, w których Zuza odkrywa rodzinne sekrety, słuchałam z zapartym tchem – Cielecka potrafiła oddać całą gamę uczuć: od zdziwienia, przez gniew, po akceptację. Z kolei fragmenty z Mańkiem czytała z taką intymnością, że miałam wrażenie, jakbym podsłuchiwała czyjeś najskrytsze myśli. To właśnie w takich momentach audiobook okazuje się medium idealnym – gdy aktorska interpretacja dodaje tekstowi nowych wymiarów.

Porównując „Horyzont” do innych współczesnych powieści obyczajowych, widzę wyraźnie, co wyróżnia Małeckiego. Gdy Olga Tokarczuk bada ludzką psychikę przez pryzmat mitów, a Twardoch skupia się na męskich dramatach, Małecki znajduje piękno w zwyczajności. Jego proza przypomina mi nieco twórczość Wiesława Myśliwskiego – ta sama uważność na detal, ten sam szacunek dla ludzkich wyborów, nawet tych niezrozumiałych.

Jedynym elementem, który nieco mnie rozczarował, były fragmenty czytane przez Organka. Choć jego głos pasuje do rockowego image’u, w roli lektora brakowało mi tej finezji, którą miała Cielecka. To jednak drobiazg w obliczu całości, która zachwyca spójnością.

„Horyzont” to książka, która wymaga od słuchacza uwagi i wrażliwości. Nie znajdziecie tu wartkiej akcji czy tanich chwytów emocjonalnych. Za to dostaniecie opowieść, która – niczym dobra rozmowa przy herbacie – pozostaje w pamięci na długo. Szczególnie polecam ją tym, którzy w literaturze szukają nie tylko rozrywki, ale i zrozumienia. W czasach, gdy wszyscy pędzimy, Małecki przypomina, że czasem warto zatrzymać się i spojrzeć za horyzont własnych przekonań.

Dla mnie, jako krytyczki, „Horyzont” to kolejny dowód, że polska literatura obyczajowa ma się świetnie. I że audiobook, gdy lektorem jest ktoś tak utalentowany jak Cielecka, może być nie tylko formą kontaktu z literaturą, ale prawdziwą sztuką interpretacji.

Z literackim pozdrowieniem,
Zofia Kowalska