Jest OK. To dlaczego nie chcę żyć? – Małgorzata Serafin audiobook – Prawdziwe głosy depresji, które musisz usłyszeć

Opis

Drodzy miłośnicy literatury i słuchowisk, drodzy poszukiwacze prawdy w ludzkich historiach,

Z przyjemnością dzielę się z Wami moimi refleksjami na temat audiobooka “Jest OK. To dlaczego nie chcę żyć?” autorstwa Małgorzaty Serafin, współtworzonego z Markiem Sekielskim, a czytanego przez Paulinę Holtz. Jako krytyczka literacka, od lat zanurzona w analizie współczesnej prozy polskiej, z radością sięgam po dzieła, które wykraczają poza ramy fikcji, by dotknąć surowej rzeczywistości. Ten audiobook, wydany przez Agorę, to właśnie taka pozycja – literatura faktu w najczystszej, najbardziej poruszającej formie. Już od pierwszych minut słuchania wiedziałam, że czeka mnie podróż niełatwa, ale niezwykle ważna. Tematyka depresji i myśli samobójczych, choć wciąż w Polsce owiana tabu, jest tu przedstawiona z niezwykłą szczerością i empatią, co czyni to dzieło wyjątkowym na tle innych publikacji o zdrowiu psychicznym.

Pierwsze wrażenie z “audiobook experience” było jak zanurzenie się w głęboką, ciemną wodę – wiesz, że będzie trudno, ale coś cię przyciąga, każe słuchać dalej. Książka składa się z intymnych rozmów z osobami, które zmagały się z depresją, często stojąc na krawędzi życia. Ich historie, pełne bólu, ale i nadziei, są jak lustro, w którym wielu z nas może zobaczyć własne lęki i zmagania. Pamiętam, jak kiedyś, podczas jednego z moich literackich spotkań w Krakowie, rozmawiałam z młodym poetą, który przyznał mi się, że jego twórczość jest próbą radzenia sobie z wewnętrzną pustką. Ta rozmowa wróciła do mnie podczas słuchania audiobooka – bo właśnie o tym jest ta książka: o walce o sens, o próbie zrozumienia, dlaczego czasem, mimo że ‘jest OK’, życie wydaje się nie do zniesienia. To osobiste wspomnienie uświadomiło mi, jak bardzo literatura faktu może być bliska naszemu doświadczeniu, jak bardzo może nas dotykać.

Analizując treść, muszę podkreślić, że to, co czyni to dzieło naprawdę wyjątkowym, to sposób, w jaki autorzy – Małgorzata Serafin i Marek Sekielski – oddają głos swoim rozmówcom. Nie ma tu miejsca na tanie sentymenty czy coachingowe frazesy typu ‘weź się w garść’. Książka bezlitośnie obnaża płytkość takich rad, zwłaszcza w kontekście osób, które doświadczyły traumy – czy to w wyniku przemocy, zaniedbania, czy toksycznych relacji rodzinnych. Autorzy stawiają trudne pytania: jak dorośli, często nieświadomie, gotują swoim dzieciom piekło? Jak te doświadczenia kształtują psychikę w dorosłym życiu? W warstwie narracyjnej odnajduję tu echo reportaży Hanny Krall – tę samą umiejętność słuchania i wydobywania z rozmówców najgłębszych emocji. Jednak “Jest OK. To dlaczego nie chcę żyć?” idzie o krok dalej, oferując nie tylko diagnozę, ale i promyk nadziei – przesłanie, że z depresji można wyjść, że warto szukać pomocy.

Przejdźmy do “listening experience” i roli narratora, bo w przypadku audiobooków to równie istotny element. Paulina Holtz, znana z subtelności i emocjonalnej głębi w swoich interpretacjach, wykonała tu pracę godną podziwu. Jej głos jest jak ciepły, ale zdecydowany uścisk dłoni – prowadzi przez trudne historie z empatią, ale bez nadmiernego patosu. W momentach, gdy rozmówcy dzielą się swoimi najczarniejszymi myślami, Holtz potrafi oddać ich bezradność i ból, ale też kruchą nadzieję, która czasem ledwo się tli. Jakość dźwięku jest bez zarzutu, co w przypadku tak emocjonalnej treści ma kluczowe znaczenie – każdy oddech, każda pauza jest słyszalna, co potęguje wrażenie intymności. Słuchając, czułam się, jakby ktoś szeptał mi te historie na ucho, co w audiobookach cenię najbardziej. Dla tych, którzy szukają wartościowego “audiobook free”, choć ta pozycja nie jest darmowa, jej cena jest warta każdej złotówki – to inwestycja w zrozumienie siebie i innych.

Nie sposób jednak pominąć pewnych ograniczeń tej publikacji. Choć większość historii jest niezwykle poruszająca, momentami narracja może wydawać się monotonna – zwłaszcza dla słuchaczy, którzy nie są przyzwyczajeni do tak ciężkiej tematyki. Kilka osób w recenzjach na Storytel wspominało o nudzie, i choć osobiście nie podzielam tej opinii, rozumiem, że nie każdy odnajdzie się w tak intensywnym emocjonalnie materiale. Ponadto, choć książka stara się być uniwersalna, niektóre historie mogą być zbyt specyficzne dla polskiego kontekstu kulturowego, co może utrudnić odbiór międzynarodowym słuchaczom. Niemniej, te drobne mankamenty nie umniejszają ogólnej wartości dzieła.

Porównując “Jest OK. To dlaczego nie chcę żyć?” do innych publikacji o podobnej tematyce, warto wspomnieć o wcześniejszych projektach Marka Sekielskiego, takich jak “Ogarnij się, czyli o tym, jak wychodziliśmy z bagna”. Tam również mamy do czynienia z osobistymi historiami walki z kryzysem, choć w innym kontekście – nałogów. Obie pozycje łączy jednak szczerość i brak oceniania, co jest znakiem rozpoznawczym twórczości Sekielskiego. W szerszym kontekście literatury faktu o zdrowiu psychicznym, książka Serafin i Sekielskiego wyróżnia się formą wywiadów, które są jak puzzle – każda historia układa się w większy obraz depresji jako choroby społecznej. Myślę też o reportażach Justyny Kopińskiej, które podobnie jak ta książka, obnażają systemowe i osobiste dramaty, choć w bardziej dziennikarskim stylu.

Komu poleciłabym ten audiobook? Przede wszystkim osobom, które same zmagają się z depresją lub mają w swoim otoczeniu kogoś, kto cierpi. To pozycja, która może pomóc zrozumieć, że nie jest się samemu, że są inni, którzy przeszli przez podobne piekło i znaleźli wyjście. Polecam ją także wszystkim, którzy interesują się literaturą faktu – to dzieło, które pokazuje, jak potężnym narzędziem może być opowieść. Myślę, że nauczyciele, terapeuci i rodzice również znajdą tu wiele do refleksji, zwłaszcza w kontekście wpływu wychowania na psychikę dziecka. Jeśli chodzi o “audiobook experience”, to idealna propozycja dla tych, którzy cenią sobie emocjonalne, głęboko ludzkie narracje, podane w sposób profesjonalny i poruszający.

Na koniec chciałabym podzielić się osobistą refleksją. Słuchanie tego audiobooka przypomniało mi o jednym z moich wykładów na temat literatury współczesnej, kiedy omawiałam, jak często proza polska odzwierciedla nasze narodowe traumy i indywidualne zmagania. Pamiętam studentkę, która po zajęciach podeszła do mnie i powiedziała, że czytając Tokarczuk, poczuła, że jej własne lęki mają swoje miejsce w literaturze. Słuchając “Jest OK. To dlaczego nie chcę żyć?”, czułam podobnie – że te historie, choć trudne, dają przestrzeń na zrozumienie i akceptację. To dla mnie kwintesencja literatury faktu: nie tylko opisuje rzeczywistość, ale i pomaga ją oswoić. W klasie języka, w warstwie emocji, odnajduję tu echo poezji Haliny Poświatowskiej – tę samą kruchość i siłę jednocześnie. Dla mnie ten audiobook to nie tylko dokument, ale i rodzaj terapii przez słuchanie.

Z literackim zadziwieniem i głęboką refleksją,
Zofia Kowalska

Z literackim zadziwieniem i głęboką refleksją,
Zofia Kowalska