Lalka – Bolesław Prus audiobook – Miłość, ambicja i dramat w sercu XIX-wiecznej Warszawy

Opis

Drodzy miłośnicy literatury, zarówno ci, którzy po raz pierwszy sięgają po klasykę, jak i ci, którzy wracają do niej jak do starego przyjaciela,

Gdy tylko usłyszałam pierwsze zdania “Lalki” Bolesława Prusa w interpretacji Wojciecha Masiaka, poczułam się, jakbym wróciła do rodzinnego domu mojej babci – tego pełnego starych książek, zapachu woskowanej podłogi i filiżanek z porcelany, w których zawsze parzył się mocny czarny herbaciany napar. Babcia, emerytowana nauczycielka polskiego, właśnie w takich chwilach wtajemniczała mnie w sekrety polskiej literatury. “Lalka” była jej ulubioną powieścią, a teraz, słuchając tego audiobooka, czuję, jakbym na nowo odkrywała tę historię przez pryzmat jej opowieści i własnych, już dojrzałych doświadczeń.

Wojciech Masiak prowadzi nas przez świat Prusa z godną podziwu precyzją i wyczuciem. Jego głos – ciepły, a zarazem pełen wewnętrznego napięcia – idealnie oddaje złożoność postaci Stanisława Wokulskiego. Słuchając, miałam wrażenie, że narrator nie tylko czyta tekst, ale wręcz “gra” każdą postać, nadając im indywidualny charakter. Szczególnie udana jest interpretacja Łęckiej – Masiak uchwycił tę mieszaninę arystokratycznej wyniosłości i wewnętrznej pustki, która czyni ją jedną z najbardziej fascynujących i irytujących zarazem postaci w literaturze polskiej.

Prusowski świat ożywa w tej interpretacji z niezwykłą plastycznością. Słuchając opisów Warszawy, miałam przed oczami nie tylko dziewiętnastowieczne ulice, ale i wspomnienia z własnych wędrówek po współczesnej stolicy – jakby czas się zapętlił, a kamienice przy Krakowskim Przedmieściu wciąż szeptały te same historie. To właśnie jedna z największych zalet tego audiobooka – zdolność do budowania mostów między epokami, ukazania uniwersalności ludzkich dramatów.

Analizując “Lalkę” jako dzieło literackie, nie sposób nie zachwycić się precyzją, z jaką Prus konstruuje swoją krytykę społeczną. Wokulski to postać tragiczna nie tylko przez swój niespełniony romans, ale przede wszystkim przez niemożność pogodzenia różnych światów – przedsiębiorczości i romantyzmu, realizmu i marzeń. Prus, niczym wprawny psycholog, rozbiera na części pierwsze polską mentalność, ukazując zarówno szlachetne porywy, jak i małostkowość, która wciąż bywa naszą narodową przypadłością.

Słuchając tej interpretacji, szczególnie uderzyło mnie, jak aktualne pozostają niektóre wątki. Sceny salonowych rozmów, w których pozornie wykształceni ludzie wypowiadają banały pod pozorem głębokich refleksji, przypominały mi niejedno współczesne spotkanie towarzyskie. A Wokulski? Czyż nie znamy współczesnych odpowiedników tego człowieka sukcesu, który wciąż czuje się niepewnie wśród “urodzonych” elit?

Technicznie audiobook stoi na wysokim poziomie. Dźwięk jest czysty, dobrze zbalansowany, a tempo narracji pozwala zarówno na delektowanie się językiem Prusa, jak i śledzenie wątków fabularnych. Jedynym mankamentem, na który zwróciła uwagę część słuchaczy, jest brak tytułów rozdziałów, co może utrudniać nawigację w tak obszernym dziele.

Porównując tę interpretację z innymi wersjami “Lalki” (a miałam okazję słuchać kilku), Masiak wyróżnia się szczególnym zrozumieniem psychologii postaci. Nie popada przy tym w przesadny patos, który mógłby zdominować subtelność Prusowskiej prozy. Jego interpretacja przypomina mi dyskusje z moją babcią – pełne pasji, ale i szacunku dla tekstu.

Dla kogo jest ten audiobook? Z pewnością dla tych, którzy chcą na nowo odkryć “Lalkę”, ale i dla tych, którzy dopiero zaczynają przygodę z Prusem. Trzydzieści dwie godziny nagrania to inwestycja czasu, ale każda minuta jest tego warta. Szczególnie polecam tę wersję nauczycielom – mogłaby być doskonałym narzędziem do ożywienia szkolnych dyskusji o lekturze.

Z literackim pozdrowieniem, w nadziei, że i Państwo odnajdą w tej interpretacji coś osobistego, coś, co zabrzmi jak echo własnych doświadczeń,
Zofia Kowalska