Larwy – Maciej Kaźmierczak audiobook – Mroczna zagadka, która pożera ofiary

Opis

Drodzy miłośnicy mrocznych zakamarków ludzkiej psychiki i literackich niespodzianek,

Gdy tylko usłyszałem o premierze audiobooka „Larwy” Macieja Kaźmierczaka, wiedziałem, że to pozycja, która nie może umknąć mojej uwadze. Jako badacz polskiej literatury grozy i miłośnik thrillerów psychologicznych, z niecierpliwością sięgnąłem po tę produkcję wydawnictwa Initium, zwłaszcza że poprzednie części serii z komisarzem Foksem już dawno zagościły na mojej półce z ulubionymi tytułami.

„Larwy” to literacki odpowiednik powolnego, nieubłaganego rozkładu – zarówno w warstwie fabularnej, jak i metaforze. Kaźmierczak, niczym wprawny patolog, dokonuje wiwisekcji ludzkich lęków, stopniowo odsłaniając coraz bardziej przerażające warstwy historii. Akcja rozpoczyna się od makabrycznego odkrycia – na dachu opuszczonego budynku w podwarszawskiej miejscowości zostają znalezione zwłoki systematycznie pożerane przez czerwie. To nie jest zwykłe morderstwo – wypalone na ciele tajemnicze piętno sugeruje, że mamy do czynienia z czymś znacznie bardziej złowrogim niż pojedynczy akt przemocy.

Komisarz Robert Foks, którego głosu w tej interpretacji podjął się Sebastian Misiuk, staje przed zagadką, która szybko przeradza się w koszmar. Kaźmierczak mistrzowsko buduje atmosferę narastającego paranoju – mała, odizolowana społeczność, seria niewyjaśnionych zaginięć, zapomniany cmentarz i leśniczówka, która okazuje się pułapką bez wyjścia. Autor wykorzystuje klasyczne motywy polskiej literatury grozy, nadając im współczesny wydźwięk. Przypomina mi to moje własne badania nad słowiańskimi demonami – to, co niewidoczne, często bywa najbardziej przerażające.

Sebastian Misiuk jako narrator sprawdza się znakomicie. Jego głos ma tę specyficzną, chropowatą barwę, która idealnie pasuje do mrocznego klimatu powieści. Szczególnie udane są sceny, w których musi oddać narastającą frustrację i niepokój komisarza Foksa – słychać wtedy autentyczne napięcie w jego głosie. Jednocześnie Misiuk potrafi zachować zimną krew w opisach najbardziej makabrycznych scen, co tylko potęguje ich wymowę. Jego interpretacja przypomina mi pracę, którą wykonywałem jako konsultant przy produkcji krótkometrażowego filmu grozy – tam też chodziło o wyważenie między ekspresją a powściągliwością, aby strach miał czas się zakorzenić w odbiorcy.

Niestety, „Larwy” nie są pozbawione wad. Niektóre wątki, zwłaszcza te dotyczące przeszłości bohaterów, zostały potraktowane po macoszemu. Jako psycholog kryminalny szczególnie wyczulony jestem na motywacje postaci – tutaj kilku antagonistów wydaje się działać bez wyraźnego powodu, co trochę osłabia realizm całej historii. Ponadto, podobnie jak zauważyło kilku recenzentów, książka momentami cierpi na „dłużyzny” – są fragmenty, gdzie akcja wyraźnie zwalnia, a opisów mogłoby być nieco mniej.

Porównując „Larwy” do innych polskich thrillerów, najbardziej przypomina mi dzieła Katarzyny Bondy czy Zygmunta Miłoszewskiego, choć Kaźmierczak idzie o krok dalej w eksplorowaniu fizjologicznych aspektów śmierci. To nie jest literatura dla wrażliwców – opisy rozkładu zwłok są wyjątkowo szczegółowe i mogą być trudne do zniesienia dla niektórych słuchaczy. Jednocześnie, właśnie ten naturalistyczny wymiar nadaje powieści autentyczności, której często brakuje bardziej sterylnym thrillerom policyjnym.

Audiobook jako forma sprawdza się w przypadku „Larw” znakomicie. Dziewięć godzin i piętnaście minut słuchania mija niepostrzeżenie, a dźwiękowa warstwa dodatkowo potęguje napięcie. Szczególnie udane są momenty, gdy narrator obniża głos do szeptu – wtedy naprawdę czuć, jak ciarki przechodzą po plecach. Polecam słuchać wieczorami, ale tylko tym, którzy nie boją się później problemów z zaśnięciem.

Dla kogo jest ta pozycja? Z pewnością dla fanów mrocznych thrillerów z elementami horroru. Dla tych, którzy lubią, gdy autor nie boi się zaglądać tam, gdzie większość woli nie patrzeć. Dla miłośników polskiej literatury kryminalnej, którzy szukają czegoś więcej niż tylko prostego śledztwa. I wreszcie – dla słuchaczy o mocnych nerwach, bo „Larwy” to prawdziwy test wytrzymałości psychicznej.

Moje osobiste odczucia po zakończeniu słuchania? Mieszane. Z jednej strony doceniam kunszt autora w budowaniu atmosfery i oryginalność niektórych pomysłów. Z drugiej – irytuje mnie pozostawienie tak wielu wątków niedomkniętych, co wygląda na dość oczywiste naciąganie na kolejny tom. Mimo to, już czekam na kontynuację, bo komisarz Foks to postać, która wciąga mimo swoich niedoskonałości, a świat stworzony przez Kaźmierczaka – mimo całego swojego przerażenia – jest po prostu fascynujący.

Z mrocznymi pozdrowieniami z krainy literackich koszmarów,
Piotr Czarny