Lolo Rozpruwacz. Karol Kot – Wampir z Krakowa – Andrzej Gawliński audiobook – Mrożąca krew w żyłach historia prawdziwego potwora

Opis

Drodzy miłośnicy mrocznych zakamarków ludzkiej psychiki i pasjonaci polskiego true crime,

Gdy po raz pierwszy sięgnąłem po audiobook “Lolo Rozpruwacz. Karol Kot – Wampir z Krakowa” autorstwa Andrzeja Gawlińskiego, moje zawodowe zainteresowanie psychologią zbrodni zderzyło się z osobistym wspomnieniem z dzieciństwa. Pamiętam, jak mój dziadek, stary krakowski lekarz sądowy, opowiadał przy kominku niesamowite historie o sprawie Kota – te opowieści, podsycane wyobraźnią dziecka, na zawsze pozostawiły ślad w mojej pamięci. Teraz, po latach, mogę skonfrontować te wspomnienia z rzetelną rekonstrukcją wydarzeń, jaką proponuje Gawliński.

Andrzej Gawliński, znany z wnikliwego podejścia do polskich spraw kryminalnych, tym razem bierze na warsztat jedną z najbardziej szokujących serii zabójstw w powojennej Polsce. Kraków lat 60., miasto o bogatej historii i niejednym mrocznym sekrecie, staje się sceną dla działań młodego seryjnego mordercy. Gawliński, niczym doświadczony profiler, prowadzi nas przez labirynt psychiki Karola Kota, od jego dziecięcych okrucieństw wobec zwierząt po eskalację przemocy wobec ludzi.

Krzysztof Grzegorzewski jako lektor to strzał w dziesiątkę. Jego głos, momentami chłodny i analityczny, kiedy indziej pełen emocjonalnego zaangażowania, idealnie współgra z treścią książki. Szczególnie udane są fragmenty, w których czyta listy i zeznania – Grzegorzewski potrafi oddać zarówno suchy język protokołów milicyjnych, jak i emocjonalny ładunek zeznań świadków. Jego interpretacja dialogów, zwłaszcza tych przypisywanych samemu Kotowi, budzi autentyczny dreszcz.

Analizując zawartość merytoryczną, doceniam ogrom pracy włożony w zebranie materiałów. Gawliński nie poprzestaje na suchych faktach, ale sięga głęboko w kontekst społeczny tamtych czasów. Jako badacz folkloru szczególnie zainteresowałem się rozdziałami analizującymi, jak postać “Wampira z Krakowa” wrosła w lokalną mitologię. Autor trafnie pokazuje, jak prawdziwa zbrodnia przeradza się w miejską legendę, a ta z kolei wpływa na postrzeganie samej sprawy.

Technicznie, produkcja Storyside stoi na wysokim poziomie. Dźwięk jest czysty, dobrze zbalansowany, a tempo narracji pozwala zarówno na przyswojenie faktów, jak i wywołanie odpowiedniego nastroju. W przeciwieństwie do niektórych audiobooków true crime, tutaj nie ma nachalnej muzyki czy efektów dźwiękowych, które mogłyby przeszkadzać w odbiorze – i dobrze, bo sama historia jest wystarczająco mocna.

Porównując do innych pozycji z serii “Polski True Crime”, ta wydaje się szczególnie udana ze względu na unikalność tematu. Podczas gdy większość polskich seryjnych morderców to dorośli mężczyźni, przypadek Karola Kota wyróżnia się wiekiem sprawcy i specyficzną patologią jego działań. Gawliński unika łatwych wyjaśnień, nie próbuje nas przekonać, że Kot był “diabłem wcielonym”, ale pokazuje złożoność jego osobowości.

Mimo wielu zalet, książka ma momenty, gdy narracja nieco zwalnia. Niektóre cytaty z listów, choć niewątpliwie wartościowe źródłowo, mogłyby być bardziej selektywnie dobrane. Jako słuchacz czasem miałem wrażenie, że autor zbyt długo rozwodzi się nad pewnymi wątkami, co może nużyć mniej cierpliwych odbiorców.

Dla kogo jest ten audiobook? Z pewnością dla miłośników gatunku true crime, którzy szukają czegoś więcej niż tylko sensacyjnej opowieści. Dla osób zainteresowanych psychologią zbrodni i patologiami społecznymi. Dla tych, którzy pamiętają tamte czasy i chcą spojrzeć na nie z nowej perspektywy. Ostrzegam jednak – to nie jest łatwa lektura. Opisy okrucieństw Kota, zwłaszcza wobec dzieci, mogą być trudne do zniesienia.

Po zakończeniu słuchania długo nie mogłem otrząsnąć się z refleksji. Jako badacz zjawiska strachu w kulturze często zastanawiam się, gdzie przebiega granica między naturalną ciekawością a niezdrową fascynacją złem. Gawliński, podobnie jak ja w moich pracach, nie daje łatwych odpowiedzi, ale zmusza do myślenia. Jego książka to nie tylko rekonstrukcja zbrodni, ale i studium społecznego lęku, mechanizmów powstawania legend i sposobów, w jakie kultura radzi sobie z traumą.

Z mrocznymi pozdrowieniami z krainy ludzkich obsesji,
Piotr Czarny