Major – Marcin Ciszewski audiobook – Wojna czasu, gdzie przyszłość decyduje o przeszłości

Opis

Szanowni miłośnicy literatury i historii alternatywnej, drodzy słuchacze audiobooków!

Z prawdziwą przyjemnością pragnę podzielić się z Wami moimi refleksjami na temat audiobooka „Major” autorstwa Marcina Ciszewskiego, będącego drugim tomem cyklu „www”. Jako badacz literatury polskiej i entuzjasta historii, a także pasjonat audiobooków, podszedłem do tej produkcji z ogromnym zaciekawieniem, zwłaszcza że gatunek science fiction militarnego i alternatywnej historii od dawna znajduje się w kręgu moich zainteresowań. „Major”, wydany przez Skarpę Warszawską 12 lipca 2023 roku i znakomicie zinterpretowany przez Przemysława Bluszcza, to dzieło, które wciąga od pierwszych minut i nie pozwala oderwać się od słuchania. Moja przygoda z tym audiobookiem była nie tylko fascynującą podróżą w świat alternatywnych losów II wojny światowej, ale także okazją do refleksji nad tym, jak literatura może splatać fakty historyczne z fikcją w sposób tak przekonujący.

Pierwsze wrażenia z „Majora” były niezwykle pozytywne. Już od samego początku fabuła wciąga słuchacza w wir wydarzeń, przenosząc nas do kwietnia 1943 roku, gdzie Pierwszy Samodzielny Batalion Rozpoznawczy, rzucony w przeszłość z roku 2007, zmaga się z niemieckim okupantem i próbuje ochronić swoją zaawansowaną technologię przed wrogimi agentami. Temat podróży w czasie, choć nie nowy w literaturze science fiction, został przez Ciszewskiego potraktowany z niezwykłą dbałością o szczegóły historyczne. Jako historyk i literaturoznawca, nie mogłem nie docenić tego, jak autor splata dramatyczne wydarzenia, takie jak likwidacja getta warszawskiego, z fikcyjnymi wątkami negocjacji generała Roweckiego ze Stanami Zjednoczonymi. To połączenie sprawia, że „Major” jest nie tylko wciągającą powieścią sensacyjną, ale także swego rodzaju literackim eksperymentem, który prowokuje do myślenia o tym, jak technologia mogłaby zmienić bieg historii.

Moje osobiste doświadczenia z literaturą współczesną i nauczaniem historii literatury polskiej dodatkowo pogłębiły odbiór tej książki. Pamiętam, jak podczas jednego z moich seminariów na temat literatury polskiej współczesnej dyskutowaliśmy z młodymi adeptami literaturoznawstwa o tym, jak autorzy tacy jak Ciszewski czy Dukaj potrafią w swoich dziełach łączyć elementy historyczne z fantastyką. Studenci byli zafascynowani tym, jak fikcja może rzucać nowe światło na dobrze znane wydarzenia, takie jak II wojna światowa. Słuchając „Majora”, przypomniałem sobie te gorące debaty i znów poczułem, jak bardzo literatura może być narzędziem do zrozumienia przeszłości, nawet jeśli jest to przeszłość alternatywna. To osobiste wspomnienie sprawiło, że moja „audiobookowa przygoda” z tym dziełem była jeszcze bardziej intensywna – czułem się, jakbym sam prowadził dyskusję z autorem na temat jego wizji historii.

Przechodząc do analizy treści, muszę podkreślić, że „Major” to książka, która wyróżnia się na tle innych dzieł z gatunku SF militarnego. Kluczowym tematem jest tu alternatywna historia, w której zaawansowana technologia z przyszłości staje się kartą przetargową w negocjacjach politycznych. Ciszewski z mistrzowską precyzją buduje napięcie, pokazując, jak batalion z 2007 roku musi walczyć o przetrwanie w realiach wojennych, jednocześnie chroniąc swój sprzęt przed Niemcami i Sowietami. Od strony literackiej, dzieło to można by porównać do metaforycznego szachowego gambitu – każda decyzja bohaterów jest jak ruch na planszy, który może zmienić losy świata. Co więcej, autor nie unika trudnych tematów, takich jak likwidacja getta warszawskiego, co dodaje powieści głębi emocjonalnej. Z perspektywy historyka literatury, widzę w tym nawiązanie do polskiej tradycji literackiej, w której historia zawsze była przestrzenią do refleksji nad narodową tożsamością – wystarczy wspomnieć dzieła Prusa czy Orzeszkowej, choć oczywiście w zupełnie innym kontekście gatunkowym.

Nie można mówić o „Majorze” jako audiobooku, nie poświęcając kilku słów narracji Przemysława Bluszcza. Jego interpretacja to prawdziwy majstersztyk – głos aktora jest głęboki, pełen emocji, a jednocześnie doskonale oddaje dynamikę akcji. Słuchając, miałem wrażenie, że jestem w samym centrum wydarzeń, że słyszę odgłosy walki i napięte rozmowy negocjacyjne. Bluszcz potrafi modulować ton, by podkreślić dramatyczne momenty, a jego dykcja jest nienaganna, co sprawia, że każda scena jest wyraźna i zapadająca w pamięć. Jakość dźwięku również stoi na najwyższym poziomie – brak zakłóceń czy nienaturalnych efektów pozwala w pełni zanurzyć się w historii. Ta „audiobookowa przygoda” (ang. audiobook experience) to coś, co wyróżnia „Majora” na tle innych produkcji – słuchanie tej książki to prawdziwa przyjemność, a ja sam nie raz zatrzymywałem się, by po prostu delektować się kunsztem narratora. Dla tych, którzy szukają darmowych audiobooków (ang. audiobook free), niestety nie mam dobrych wieści – „Major” nie jest dostępny za darmo, ale jego cena jest w pełni uzasadniona jakością produkcji.

Mówiąc o mocnych stronach „Majora”, nie sposób nie wspomnieć o tym, jak wciągająca jest to historia. Średnia ocena 4,8 na podstawie 285 opinii słuchaczy mówi sama za siebie – to dzieło, które porywa, zaskakuje i emocjonuje. Tagi takie jak „wciągające”, „zaskakujące” czy „oszałamiające” doskonale oddają charakter tej powieści. Ciszewski po raz kolejny udowadnia, że w budowaniu alternatywnych historii nie ma sobie równych, a jego cykl „www” to perełka wśród polskich książek science fiction. Niemniej jednak, jako krytyk, muszę zwrócić uwagę na pewne ograniczenia. Dla osób, które nie znają pierwszego tomu cyklu, niektóre wątki mogą być niejasne – warto więc sięgnąć po wcześniejszą część, by w pełni zrozumieć kontekst. Ponadto, choć narracja jest dynamiczna, momentami można odnieść wrażenie, że autor zbyt mocno skupia się na detalach militarnych, co może być nużące dla słuchaczy mniej zainteresowanych tym aspektem.

Porównując „Majora” do innych dzieł z gatunku alternatywnej historii, na myśl przychodzą mi powieści Jacka Dukaja, który również eksploruje wpływ technologii na losy ludzkości, choć w bardziej filozoficznym stylu. Można by również zestawić ten audiobook z cyklem „Agent” Jarosława Grzędowicza, gdzie podobnie mamy do czynienia z elementami SF i militariów. Jednak to, co wyróżnia Ciszewskiego, to niezwykła dbałość o realia historyczne II wojny światowej, co sprawia, że jego wizja jest bardziej namacalna, niemal jak dobrze udokumentowana kronika. W polskiej literaturze współczesnej niewiele jest dzieł, które tak skutecznie łączą gatunek science fiction militarnego z głęboką refleksją nad historią.

Komu poleciłbym ten audiobook? Z pewnością fanom science fiction, zwłaszcza tym, którzy cenią sobie podgatunek militarny SF, a także miłośnikom historii alternatywnej. To idealna propozycja dla osób, które szukają emocjonującej „przygody słuchowej” (ang. listening experience), pełnej zwrotów akcji i napięcia. Myślę, że „Major” przypadnie do gustu również tym, którzy interesują się II wojną światową i lubią zastanawiać się nad tym, co by było, gdyby wydarzenia potoczyły się inaczej. Jeśli jesteś jednym z tych słuchaczy, którzy szukają audiobooków łączących sensację z głębszym przesłaniem, ta produkcja jest dla Ciebie.

Na koniec chciałbym podzielić się osobistą refleksją. Słuchanie „Majora” przypomniało mi, dlaczego tak bardzo cenię literaturę jako przestrzeń do eksperymentów myślowych. Jako badacz literatury polskiej, często zastanawiam się, jak autorzy współczesni reinterpretują naszą historię, a Ciszewski robi to w sposób, który zmusza do myślenia. Słuchając tej książki podczas wieczornych spacerów po krakowskich Plantach, czułem, jak historia ożywa w mojej wyobraźni – to jedno z tych doświadczeń, które pozostają z nami na długo. „Major” to nie tylko rozrywka, ale także przypomnienie, że literatura, nawet ta fantastyczna, może być lustrem, w którym odbijają się nasze lęki, nadzieje i pytania o przyszłość.

Z literackim podziwem i zachęta do sięgnięcia po ten niezwykły audiobook,
Adam Nowak

Z literackim podziwem i zachęta do sięgnięcia po ten niezwykły audiobook,
Adam Nowak