Medea z Wyspy Wisielców – Magda Knedler audiobook – Wciągająca opowieść o miłości i walce na ponurej wyspie

Opis

Szanowni Miłośnicy Literatury,

Gdy po raz pierwszy zetknąłem się z audiobookiem “Medea z Wyspy Wisielców” Magdy Knedler, odczułem to samo wzruszenie, które towarzyszy mi zawsze, gdy odkrywam dzieło łączące w sobie głębię mitu z precyzyjnym osadzeniem historycznym. Jako badacz literatury szczególnie cenię sobie takie połączenia, gdyż przypominają mi one o uniwersalności ludzkich doświadczeń, które – choć osadzone w konkretnym czasie i miejscu – wciąż przemawiają do nas swoją ponadczasową prawdą.

Powieść Knedler, będąca pierwszym tomem serii o Medei Steinbart, przenosi nas na początek XX wieku na Dolny Śląsk, gdzie na jednej z wysp Jeziora Sławskiego rozgrywa się dramat młodej Mady. Historia ta, inspirowana mitem o Medei, od razu przykuła moją uwagę swoją wielowarstwowością. Z jednej strony mamy bowiem wciągającą opowieść obyczajową o walce o przetrwanie, z drugiej zaś – głęboką analizę psychologiczną postaci uwikłanych w skomplikowane relacje.

Pamiętam, jak podczas moich studiów nad literaturą porównawczą analizowaliśmy różne reinterpretacje mitów greckich w literaturze europejskiej. “Medea z Wyspy Wisielców” doskonale wpisuje się w tę tradycję, oferując świeże spojrzenie na znany motyw. Knedler nie kopiuje jednak ślepo antycznego wzorca, lecz twórczo go przetwarza, dostosowując do realiów społecznych początku XX wieku. Ta umiejętność balansowania między wiernością tradycji a nowatorskim ujęciem jest szczególnie imponująca.

Główna bohaterka, Mada, to postać, która od pierwszych chwil budzi współczucie i podziw. Jej doświadczenia – od pracy w charakterze służącej po wyzysk w zakładzie krawieckim – zostały opisane z taką plastycznością, że niemal fizycznie odczuwałem jej zmęczenie i rozpacz. Kiedy podejmuje pracę u Andreasa Schwietza, czytelnik od razu wyczuwa nadciągające zagrożenie. Knedler mistrzowsko buduje napięcie, stopniowo odsłaniając mroczną naturę pracodawcy i bezwzględność świata, w którym przyszło żyć Madzie.

W kontekście moich badań nad literaturą kobiecą XX wieku szczególnie interesujące wydało mi się przedstawienie przez autorkę pozycji kobiet w tamtych czasach. Mada, podobnie jak wiele innych bohaterek literackich tego okresu, jest całkowicie zależna od mężczyzn, co czyni ją szczególnie podatną na wyzysk i przemoc. Knedler nie epatuje jednak okrucieństwem, lecz subtelnie pokazuje mechanizmy przemocy psychicznej i fizycznej, które – niestety – pozostają aktualne także dzisiaj.

Wątek miłosny z Johannem wprowadza do historii nutę nadziei, choć autorka umiejętnie unika prostych rozwiązań. Obsesja Andreasa i jego zazdrość tworzą atmosferę grozy, która przypomina mi najlepsze tradycje literatury gotyckiej. Ta umiejętność łączenia różnych konwencji jest kolejnym dowodem na kunszt Knedler jako pisarki.

Jeśli chodzi o warstwę audio, Filip Kosior stworzył prawdziwie mistrzowską interpretację. Jego głos, pełen niuansów i emocji, doskonale oddaje charakter każdej postaci – od delikatnej, ale i silnej Mady, przez mrocznego Andreasa, po pełnego nadziei Johanna. Kosior ma niezwykłą umiejętność modulowania głosem, co sprawia, że dialogi brzmią naturalnie, a narracja płynie lekko, mimo poruszanych trudnych tematów. Szczególnie urzekło mnie, jak lektor oddał atmosferę izolacji i samotności wyspy – jego głos staje się wtedy niemal namacalnie ciężki i duszny.

Technicznie audiobook stoi na wysokim poziomie. Dźwięk jest czysty, dobrze zbalansowany, a tempo narracji idealnie dopasowane do charakteru powieści. Sześciogodzinne słuchanie (a właściwie niemal siedmiogodzinne) mijało w zawrotnym tempie, co zawsze jest najlepszym świadectwem jakości zarówno tekstu, jak i interpretacji.

Jedynym elementem, który może budzić pewne kontrowersje, jest otwarte zakończenie. Jako miłośnik klarownych rozwiązań początkowo odczułem lekkie niedosyt, jednak po głębszej refleksji doceniłem zamysł autorki. To zakończenie, choć nie dające pełnej satysfakcji, znakomicie przygotowuje grunt pod kolejne tomy serii i pozostawia słuchacza z pytaniami, które z pewnością znajdą odpowiedź w następnych częściach.

Porównując “Medeę z Wyspy Wisielców” do innych współczesnych powieści obyczajowo-historycznych, można dostrzec wyraźne podobieństwa do twórczości Elżbiety Cherezińskiej czy Agnieszki Krawczyk. Knedler wyróżnia się jednak bardziej psychologiczną głębią swoich postaci i odważniejszym sięganiem po trudne tematy. Jej styl pisarski, choć przystępny, nie stroni od literackiej finezji, co czyni lekturę satysfakcjonującą zarówno dla zwykłego czytelnika, jak i dla bardziej wymagającego odbiorcy.

Komu szczególnie poleciłbym tę pozycję? Z pewnością miłośnikom literatury obyczajowej z elementami historycznymi, osobom zainteresowanym reinterpretacjami mitów w literaturze współczesnej, a także wszystkim, którzy cenią sobie dobrze skonstruowane postaci kobiece. To także doskonała propozycja dla tych, którzy dopiero zaczynają przygodę z audiobookami – doskonała interpretacja Kosiora stanowi prawdziwą lekcję tego, jak powinno się czytać powieści.

Słuchając “Medei z Wyspy Wisielców”, wielokrotnie powracałem myślami do swoich wykładów o literaturze kobiecej i mitologicznych inspiracjach w prozie. Ta powieść to doskonały przykład, jak tradycja może spotkać się z nowoczesnością, tworząc dzieło zarówno głębokie, jak i przystępne. Knedler udowadnia, że literatura popularna wcale nie musi być powierzchowna, a audiobook może być nie tylko formą rozrywki, ale i prawdziwą ucztą duchową.

Z literackim pozdrowieniem,
Adam Nowak