Miasto duchów – Krzysztof Bochus audiobook – Mroczna zagadka w sercu wojennego Gdańska

Opis

Szanowni miłośnicy literatury i pasjonaci kryminału,

Z ogromną przyjemnością dzielę się z Wami moimi refleksjami na temat audiobooka „Miasto duchów” autorstwa Krzysztofa Bochusa, szóstego tomu serii o Christianie Abellu, w interpretacji Piotra Grabowskiego. Jako badacz literatury polskiej, szczególnie tej osadzonej w realiach historycznych, z niecierpliwością sięgnąłem po tę pozycję, mając w pamięci, jak polscy autorzy potrafią splatać fikcję z dramatyczną przeszłością naszego narodu. Od pierwszych minut słuchania wiedziałem, że czeka mnie nie tylko kryminalna zagadka, ale i podróż w mroczne zakamarki historii Pomorza w schyłkowym okresie II wojny światowej.

Moje zainteresowanie literaturą osadzoną w realiach wojennych nie jest przypadkowe. Pamiętam, jak podczas pracy nad doktoratem z literatury porównawczej analizowałem, w jaki sposób polscy autorzy współczesnej prozy kryminalnej, tacy jak Marek Krajewski czy właśnie Krzysztof Bochus, wykorzystują tło historyczne jako swoisty katalizator emocji i moralnych dylematów. Te analizy często prowadziły mnie do Gdańska – miasta, które w literaturze polskiej jest niczym palimpsest, pełen warstw przeszłości, bólu i tajemnic. Słuchając „Miasta duchów”, czułem się, jakbym wracał do tych badawczych wypraw, a jednocześnie odkrywał nowe, mroczne oblicze tego miejsca. Podobnie jak w czasie wykładów, gdy prosiłem studentów o zestawienie fikcji z historycznymi realiami, tak i tu zastanawiałem się, jak bardzo wojenna rzeczywistość przenika fabułę Bochusa.

„Miasto duchów” to kryminał noir, który swoją akcją przenosi nas do Gdańska jesienią 1944 roku, na kilka miesięcy przed upadkiem III Rzeszy. Autor z niezwykłą precyzją oddaje atmosferę miasta skazanego na zagładę – czuć w tym niemal duszący zapach wilgoci, słyszeć echa kroków na brukowanych ulicach i widzieć cienie ludzi, którzy wiedzą, że ich czas dobiega końca. Fabuła skupia się na radcy Abellu, który wraca do Gdańska, by odnaleźć zaginioną córkę, a jednocześnie zostaje wciągnięty w śledztwo dotyczące morderstw wysokich oficerów marynarki wojennej. Od pierwszych chwil słuchania audiobooka byłem zaintrygowany, jak Bochus splata wątki osobistej tragedii z kryminalną intrygą, dotykając przy tym uniwersalnych tematów miłości, winy i odkupienia.

Z perspektywy historyka literatury szczególnie doceniam, jak autor buduje tło swojej opowieści. Gdańsk w „Mieście duchów” to nie tylko miejsce akcji, ale i bohater sam w sobie – miasto widmo, pełne tajemnic, podziemnych burdeli, masońskich lóż i spiskujących oficerów. Ta pieczołowitość w oddaniu realiów historycznych przypomina mi twórczość Marka Krajewskiego, który w swoich powieściach o Eberhardzie Mocku również maluje mroczne portrety miast – Lwowa czy Wrocławia. Bochus, podobnie jak Krajewski, zdaje się mówić: historia to nie tylko daty i wydarzenia, ale także ludzie, ich słabości i grzechy. W tym kontekście „Miasto duchów” jawi się jako swoista kronika upadku, gdzie wojna jest nie tylko tłem, ale i siłą niszczącą ludzkie dusze.

Jeśli chodzi o samą fabułę, jest ona gęsta od zwrotów akcji i nieoczywistych motywacji. Zemsta, zdrada, chciwość – te siły napędzają bohaterów, a czytelnik (czy raczej słuchacz) zostaje wciągnięty w labirynt pytań bez łatwych odpowiedzi. Analizując głębiej, można dostrzec, że Bochus nie tylko opowiada kryminalną historię, ale stawia pytania o moralność w czasach, gdy prawo i etyka stają się pojęciami względnymi. To podejście przypomina mi Josepha Conrada, którego powieści, takie jak „Lord Jim”, również eksplorują winę i odkupienie w obliczu trudnych wyborów. Bochus, choć operuje w ramach popularnego gatunku, nadaje swojej opowieści głębi, która skłania do refleksji.

Przejdźmy jednak do samego doświadczenia słuchania audiobooka, bo w końcu to ono jest przedmiotem mojej recenzji. „Miasto duchów” w interpretacji Piotra Grabowskiego to prawdziwa uczta dla uszu. Grabowski, z jego głębokim, nieco chropowatym głosem, doskonale oddaje mroczny klimat powieści. Jego sposób narracji przypomina mi stare, radiowe słuchowiska, które jako dziecko słyszałem w domu babci – jest w tym coś nostalgicznego, a zarazem hipnotyzującego. Lektor świetnie radzi sobie z budowaniem napięcia, szczególnie w scenach pełnych niepewności, gdy Abell zbliża się do rozwiązania zagadki. Każda postać ma swój własny ton, co ułatwia orientację w gąszczu dialogów, a akcenty i intonacje są naturalne, nigdy przesadzone. Jakość dźwięku jest bez zarzutu – słuchając przez słuchawki, czułem się, jakbym sam przemierzał ulice wojennego Gdańska. To prawdziwa zaleta tego audiobooka, że doświadczenie słuchania staje się tak immersyjne.

Nie sposób jednak pominąć pewnych mankamentów. Choć fabuła jest wciągająca, momentami odnosiłem wrażenie, że autor próbuje zmieścić zbyt wiele wątków w jednej opowieści. Dla słuchacza, który nie zna wcześniejszych tomów serii o Christianie Abellu, niektóre relacje między bohaterami mogą być niejasne. Z perspektywy badacza literatury widzę tu pewien problem z autonomicznością tomu – choć „Miasto duchów” jest reklamowane jako samodzielna historia, pełniejsze zrozumienie wymaga znajomości kontekstu. Ponadto, niektóre zwroty akcji, choć zaskakujące, mogą wydawać się nieco naciągane, co zauważyli również inni słuchacze w swoich recenzjach. Nie jest to jednak wada, która odbiera przyjemność z słuchania, a raczej drobna rysa na inaczej znakomitym dziele.

Porównując „Miasto duchów” do innych polskich kryminałów historycznych, nie sposób nie wspomnieć o wspomnianym już Marku Krajewskim, ale także o Zygmuncie Miłoszewskim, którego „Ziarno prawdy” również łączy elementy kryminału z historycznymi tajemnicami. Bochus wyróżnia się jednak swoim skupieniem na detalu historycznym – jego Gdańsk jest tak plastyczny, że słuchając audiobooka, niemal czułem zapach soli morskiej i dymu unoszącego się nad miastem. Myślę, że ta pozycja przypadnie do gustu szczególnie miłośnikom gatunku noir, ale także tym, którzy cenią sobie literaturę osadzoną w realiach II wojny światowej.

Komu poleciłbym ten audiobook? Z pewnością osobom, które szukają czegoś więcej niż tylko lekkiej rozrywki – „Miasto duchów” to książka, która zmusza do myślenia, a jednocześnie wciąga jak najlepsze kryminały. To także idealna propozycja dla tych, którzy lubią łączyć pasję do historii z literacką fikcją. Jeśli, podobnie jak ja, cenicie sobie dobrze opowiedziane historie w formacie audio, to doświadczenie słuchania tej pozycji będzie prawdziwą przyjemnością. Warto zaznaczyć, że choć audiobook nie jest dostępny za darmo, jego cena jest adekwatna do jakości – zarówno treści, jak i wykonania. Dla tych, którzy szukają darmowych audiobooków, warto śledzić promocje na platformach takich jak Storytel, gdzie czasami można trafić na ciekawe oferty.

Na koniec chciałbym podzielić się osobistą refleksją. Słuchając „Miasta duchów”, nie mogłem oprzeć się wrażeniu, że literatura ma moc przywracania głosu tym, których historia próbowała zagłuszyć. Jako badacz często zastanawiam się, jak bardzo wojna zmieniła nasze postrzeganie moralności, a ta książka dała mi kolejny powód do takich rozważań. Być może to właśnie w takich opowieściach – mrocznych, pełnych bólu, ale i nadziei na odkupienie – odnajdujemy cząstkę prawdy o nas samych. Dla mnie była to nie tylko literacka podróż, ale i przypomnienie, dlaczego literatura polska, szczególnie ta osadzona w trudnych czasach, pozostaje tak fascynująca.

Z literackim uznaniem i zaproszeniem do dyskusji,
Adam Nowak

Z literackim uznaniem i zaproszeniem do dyskusji,
Adam Nowak