Nigdy się nie poddam – Barbara Wysoczańska audiobook – Wciągająca opowieść o walce i nadziei w cieniu wojny

Opis

Szanowni Pasjonaci Literatury,

Barbara Wysoczańska, której pióro znakomicie łączy precyzyjną rekonstrukcję historyczną z poruszającymi ludzkimi dramatami, w “Nigdy się nie poddam” stworzyła prawdziwą literacką mozaikę czasów – od mrocznego przedednia wojny po współczesne poszukiwanie tożsamości. Audiobook w interpretacji Agnieszki Postrzygacz to nie tylko świetna adaptacja, ale prawdziwe teatrum głosu, gdzie każdy akcent, każda pauza buduje napięcie i klimat.

Postać Gretel Vogel to jeden z najbardziej wyrazistych portretów kobiecych w polskiej literaturze ostatnich lat. Jej walka o winnicę w Grünbergu (dzisiejsza Zielona Góra) to metafora oporu wobec totalitaryzmu – gdy bracia Gehlerowie, uosobienie nazistowskiej buty, próbują przejąć jej ziemię, widzimy jak zwykłe życie staje się aktem politycznym. Szczególnie przejmująca jest scena, gdy Gretel nocą pielęgnuje winorośle, a w tle słychać marsze Hitlerjugend – ten kontrast delikatności i brutalności świata to kwintesencja pisarstwa Wysoczańskiej.

Wątkiem, który zasługuje na szczególną uwagę, jest mistrzowskie przeplatanie dwóch płaszczyzn czasowych. Współczesna Alicja, która po osobistej tragedii odnajduje skrzynkę z pamiątkami po Gretel, staje się archetypem każdego z nas – szukającego korzeni w niepewnych czasach. Symbolika winnicy jako miejsca pamięci, gdzie wino “fermentuje” historię, to jeden z najpiękniejszych motywów powieści.

Agnieszka Postrzygacz w interpretacji osiąga prawdziwe mistrzostwo – gdy czyta fragmenty dziennika Gretel, jej głos drży jak liście winorośli na wietrze, zaś w partiach opisujących nazistowskie wiece przybiera metaliczny, niepokojący ton. Szczególnie zapada w pamięć scena wybuchu wojny, gdzie cisza przed czytanym zdaniem “1 września 1939” jest bardziej wymowna niż jakiekolwiek słowa.

Z historycznoliterackiej perspektywy, Wysoczańska dokonuje tu ciekawego zabiegu – Śląsk lat 30. nie jest jedynie tłem, ale pełnoprawnym bohaterem. Autorka wykorzystuje lokalne realia (jak tradycje winiarskie Zielonej Góry) do pokazania, jak wielka historia niszczy mikroświaty. Nawet język powieści ewoluuje – od soczystych opisów przedwojennych zbiorów po ascetyczny styl czasów wojny.

Choć niektóre wątki (jak romans Gretel z leśniczym) potraktowane są nieco schematycznie, to całość broni się znakomitą konstrukcją i prawdą historyczną. Dla czytelników ceniących takie książki jak “Winnica” Marii Nurowskiej czy “Dom niemiecki” Anny Dziewit-Meller, ta pozycja będzie literackim odkryciem roku.

Z literackim uznaniem,
Adam Nowak