Ognisty krzyż cz.3 – Diana Gabaldon audiobook – Miłość i tajemnica w cieniu XVIII wieku

Opis

Szanowni Miłośnicy Literatury i Wierni Słuchacze Audiobooków,

Gdy po raz pierwszy sięgnąłem po audiobook “Ognisty krzyż cz.3” Diany Gabaldon w interpretacji Magdy Karel, moje oczekiwania były podwójnie nacechowane. Z jednej strony, jako badacz literatury, z ciekawością analizuję rozwój wielotomowych sag, zwłaszcza tych, które łączą różne gatunki literackie. Z drugiej, jako wieloletni słuchacz audiobooków, jestem wyczulony na kwestie interpretacji głosowej i jej wpływu na odbiór dzieła. Ta część “Outlandera” stanowi dla mnie szczególnie interesujący przypadek literacki, gdzie powieść historyczna spotyka się z romansem i elementami science fiction, tworząc unikalną mieszankę, która zdobyła rzeszę wiernych fanów na całym świecie.

Osadzona w XVIII-wiecznej Ameryce Północnej, w przededniu rewolucji amerykańskiej, historia Claire i Jamie Fraserów kontynuuje wątki znane z poprzednich tomów, ale wprowadza też nowe wyzwania. Claire, dysponująca wiedzą medyczną z XX wieku, musi radzić sobie w świecie pozbawionym antybiotyków i nowoczesnych narzędzi, podczas gdy Jamie stara się zagospodarować dzikie tereny Karoliny Północnej. Gabaldon z charakterystyczną dla siebie drobiazgowością odtwarza realia epoki, co jako historyk literatury szczególnie doceniam. Jednakże, podobnie jak niektórzy recenzenci, dostrzegam pewną nierówność w tempie narracji – momentami fascynujące wątki historyczno-medyczne przeplatają się z dość przewlekłymi opisami codzienności, co może nużyć mniej cierpliwych słuchaczy.

Magda Karel jako narratorka sprawdza się znakomicie, oddając zarówno emocje głównych bohaterów, jak i koloryt epoki. Jej interpretacja Claire jest szczególnie udana – potrafi oddać zarówno determinację, jak i wewnętrzne rozterki bohaterki. W scenach medycznych jej głos nabiera szczególnej wibracji, co znakomicie współgra z moimi wspomnieniami z analizowania literatury medycznej w utworach XIX-wiecznych. Pamiętam, jak podczas badań nad realizmem w literaturze często zastanawiałem się, jak współcześni odbiorcy reagują na historyczne opisy praktyk leczniczych – tutaj Gabaldon i Karel tworzą udaną symbiozę, która pozwala słuchaczom niemal “poczuć” te dawne metody leczenia.

Porównując “Ognisty krzyż” z innymi powieściami historycznymi, które analizowałem w swojej pracy badawczej, widzę wyraźnie, że Gabaldon udało się stworzyć coś więcej niż kolejną powieść kostiumową. To prawdziwe “okno na XVIII wiek”, choć – podobnie jak w przypadku “Jeźdźca miedzianego” Pauliny Simons – czasem kosztem dynamicznej akcji. W przeciwieństwie jednak do “Filarów Ziemi” Folletta, gdzie historia jest ściśle spleciona z architekturą, tutaj medycyna i relacje międzyludzkie wysuwają się na pierwszy plan.

Dla kogo będzie to idealny audiobook? Z pewnością dla wielbicieli sagi “Outlander”, którzy chcą zgłębić dalsze losy ulubionych bohaterów. Dla miłośników historii, szczególnie tych zainteresowanych kolonialną Ameryką. Dla słuchaczy ceniących sobie dobrze wykonaną interpretację głosową. Jednak ci, którzy szukają szybkiej akcji i dynamicznej fabuły, mogą poczuć pewien niedosyt. Mimo to, jako całość, “Ognisty krzyż cz.3” to wartościowa pozycja w dorobku Gabaldon, a wersja audio w wykonaniu Magdy Karel zdecydowanie wzbogaca doświadczenie lektury.

Z literackiego punktu widzenia szczególnie interesujące są w tej części wątki dotyczące konfliktu między wiedzą Claire o przyszłości a jej możliwościami działania. To swoiste “burden of knowledge” przypomina mi dyskusje, które prowadziłem ze studentami o determinizmie historycznym w literaturze. Gabaldon sprytnie wykorzystuje ten motyw, tworząc napięcie nie tylko w wymiarze osobistym (rodzina Fraserów), ale i społecznym (zbliżająca się rewolucja). Szkoda tylko, że – jak zauważyło kilku recenzentów – niektóre wątki są potraktowane nieco po macoszemu, podczas gdy inne rozwijane są nadmiernie.

Podsumowując, audiobook “Ognisty krzyż cz.3” to dzieło nierówne, ale wartościowe. Magda Karel swoją interpretacją nadaje mu życia, a Gabaldon – mimo pewnych potknięć kompozycyjnych – nadal potrafi wciągnąć czytelnika w swój bogaty świat. Dla mnie, jako badacza literatury, szczególnie cenne są te fragmenty, gdzie historia spotyka się z fikcją, tworząc unikalną perspektywę na XVIII-wieczną Amerykę. To właśnie w tych momentach audiobook naprawdę błyszczy.

Z literackim pozdrowieniem,
Adam Nowak