Opowiem Ci bajkę – Małgorzata Rogala audiobook – Mroczne sekrety w szkolnych murach

Opis

Cześć wszystkim miłośnikom dobrej literatury i kryminałów z pazurem!

Gdy tylko usłyszałem, że Małgorzata Rogala powraca z kolejną częścią serii o Weronice Nowackiej, od razu przypomniałem sobie swoje pierwsze spotkanie z jej twórczością. To było kilka lat temu, gdy analizowałem dla mojego bloga trendy w polskiej literaturze kryminalnej i natknąłem się na jej debiut. Od tamtej pory śledzę każdą nowość tej autorki z zapartym tchem, a ‘Opowiem Ci bajkę’ tylko utwierdził mnie w przekonaniu, że mamy do czynienia z jedną z najbardziej świadomych społecznie pisarek kryminałów w Polsce.

Audiobook ‘Opowiem Ci bajkę’ to prawdziwa uczta dla zmysłów – i to nie tylko dla miłośników zagadek kryminalnych. Laura Breszka, której głos pamiętam jeszcze z innych świetnych interpretacji, tym razem naprawdę przesadziła. Jej głos potrafi być jednocześnie delikatny jak szkolna tablica w ostatnim dniu roku, i twardy jak ławka w starej podstawówce, gdy trzeba oddać emocje trudnych scen. Szczególnie zapadła mi w pamięć scena konfrontacji w szkolnym korytarzu – Breszka oddała całe napięcie tak sugestywnie, że mimowolnie sięgnąłem po telefon, by sprawdzić, czy przypadkiem nie mam nieodebranych wiadomości od moich dawnych nauczycieli.

Fabuła, osadzona w realiach polskiej szkoły, to nie tylko tło dla kryminalnej intrygi, ale prawdziwy bohater tej opowieści. Rogala po mistrzowsku wykorzystuje szkolne korytarze jako metaforę współczesnych polskich napięć społecznych. Pamiętam, jak podczas jednego z moich podcastów dyskutowaliśmy o tym, jak polska szkoła stała się w ostatnich latach swoistym poligonem doświadczalnym dla różnych reform i ideologii. ‘Opowiem Ci bajkę’ wydaje się mówić: ‘spójrzcie, co się dzieje, gdy dorosłe problemy wdzierają się w świat młodzieży’. I robi to bez taniego moralizatorstwa, za to z dużą dozą realizmu.

Śledztwo w sprawie morderstwa Antka prowadzone przez Pawelca i Szubę to pretekst do pokazania całej palety szkolnych relacji. Autorka nie boi się trudnych tematów – od przemocy rówieśniczej po rodzinne tajemnice, które niczym niewypały z czasów PRL-u wybuchają w najmniej spodziewanych momentach. Przyznam, że kilka scen dotyczących szkolnej przemocy było tak sugestywnych, że musiałem zatrzymać odtwarzanie i wziąć głęboki oddech – przypomniały mi się moje własne doświadczenia z czasów szkolnych, które opisywałem kiedyś na blogu.

Technicznie audiobook stoi na wysokim poziomie. Dźwięk jest czysty, bez zbędnych szmerów, a Breszka doskonale różnicuje głosy poszczególnych postaci. Jedynie w kilku miejscach (głównie w dialogach między nauczycielami) miałem wrażenie pewnej sztuczności, jakby bohaterowie czytali z podręcznika do pedagogiki zamiast prowadzić naturalną rozmowę. Ale to naprawdę drobiazg w obliczu całego tego bogactwa.

Porównując ‘Opowiem Ci bajkę’ do innych współczesnych polskich kryminałów, widzę wyraźnie, że Rogala znalazła swoją niszę. Gdzie Joanna Opiat-Bojarska stawia na mroczne sekrety małych miasteczek, a Katarzyna Bonda na psychologiczne portrety zabójców, Rogala pokazuje, że najstraszniejsze zbrodnie mogą dziać się tam, gdzie codziennie posyłamy nasze dzieci – w szkole. To kryminał, który boli, bo dotyka prawdziwych problemów, ale też daje nadzieję, że nawet w najbardziej zapętlonym systemie znajdą się ludzie gotowi walczyć o prawdę.

Czy warto sięgnąć po tę pozycję? Jeśli szukacie kryminału, który będzie tylko rozrywką – może być ciężko. ‘Opowiem Ci bajkę’ wymaga od słuchacza zaangażowania i refleksji. Ale jeśli chcecie doświadczyć literatury, która zostawia ślad, jak szkolny dzwonek wyryty na ławce – to pozycja obowiązkowa. Szczególnie polecam nauczycielom i rodzicom, choć ostrzegam – po tym audiobooku już nigdy nie spojrzycie na szkolne zebrania tak samo.

Do usłyszenia w kolejnych recenzjach – może przy okazji dyskusji o tym, jak polska literatura kryminalna radzi sobie z opisywaniem naszej rzeczywistości? Śledźcie mojego bloga i podcast!
Tomasz Wiśniewski