Ostatnia podróż – Aleksandra Tyl audiobook – Gdzie kończy się miłość, a zaczyna walka o siebie

Opis

Drodzy miłośnicy literatury i subtelnych opowieści,

Z ogromną przyjemnością pragnę podzielić się z Wami moimi refleksjami na temat audiobooka “Ostatnia podróż” autorstwa Aleksandry Tyl, w interpretacji Pauliny Raczyło. Jako krytyczka literacka, która od lat zgłębia meandry współczesnej prozy polskiej, szczególnie tej skupionej na kobiecych doświadczeniach i emocjonalnych rozterkach, nie mogłam przejść obojętnie obok tej pozycji. Wydana przez Wydawnictwo Prozami w grudniu 2022 roku, ta niemal dziesięciogodzinna opowieść z gatunku literatury obyczajowej poruszyła mnie zarówno treścią, jak i formą przekazu. Pozwólcie, że zabiorę Was w tę podróż – nie tylko tę dosłowną, na pokładzie luksusowego statku, ale i w głąb ludzkich serc, gdzie nadzieja miesza się z bólem.

Pierwsze wrażenie po rozpoczęciu odsłuchu “Ostatniej podróży” było jak otwarcie starego albumu ze zdjęciami – pełne nostalgii, ale i niepokoju o to, co kryje się na kolejnych stronach. Historia Patrycji, niegdyś wziętej modelki, a dziś matki trójki dzieci i specjalistki od promocji, jest opowieścią o codzienności, która potrafi przygnieść swoim ciężarem. Jej małżeństwo z Grzegorzem, naznaczone oddaleniem i niewypowiedzianymi pretensjami, staje się punktem wyjścia do głębokiej refleksji nad tym, co w relacjach międzyludzkich najważniejsze. Kiedy Grzegorz proponuje wspólną podróż – bajkowy rejs luksusowym statkiem – Patrycja widzi w tym szansę na odbudowę ich związku. Nie wie jednak, że ta wyprawa ujawni tajemnicę, która zmieni wszystko. Już od pierwszych minut słuchania czułam, że ta historia nie będzie jedynie ckliwym romansem, ale prawdziwą, czasem bolesną, analizą ludzkich wyborów i ich konsekwencji.

Osobisty związek z tematyką “Ostatniej podróży” nie był dla mnie trudny do odnalezienia. Pamiętam, jak podczas pracy nad jednym z moich artykułów o współczesnej literaturze polskiej, zgłębiałam powieści, które eksplorują wewnętrzne konflikty bohaterów. Szczególnie utkwiły mi w pamięci te, które za pomocą techniki strumienia świadomości pozwalały zajrzeć w najgłębsze zakamarki duszy. Czytając – a w tym przypadku słuchając – historię Patrycji, odnalazłam podobną intymność. Jej rozterki, zmęczenie codziennością i pragnienie bliskości z mężem przypomniały mi o rozmowie, którą kiedyś odbyłam z jedną z polskich autorek. Dyskutowałyśmy wtedy o tym, jak współczesna literatura obyczajowa staje się lustrem, w którym odbijają się nasze własne lęki i nadzieje. Patrycja mogłaby być każdą z nas – kobietą, która próbuje pogodzić wiele ról, a jednocześnie walczy o własne szczęście. Ta uniwersalność jest jednym z największych atutów powieści Aleksandry Tyl.

Przechodząc do analizy treści, nie sposób nie zauważyć, jak precyzyjnie autorka buduje napięcie emocjonalne. Kryzys w małżeństwie Patrycji i Grzegorza nie jest przedstawiony jako jednowymiarowy problem, ale jako splot wielu drobnych nieporozumień, milczenia i niewypowiedzianych słów. W klasach lang języka, jak mawiałby Roland Barthes, odnajdujemy tu całą gamę znaczeń – od tęsknoty za bliskością po gorycz zdrady. Szczególnie poruszył mnie motyw tajemnicy, którą skrywa Grzegorz. Nie chcę zdradzać szczegółów, by nie psuć Wam przyjemności z odkrywania tej historii, ale powiem tylko, że moment, w którym prawda wychodzi na jaw, jest jak grom z jasnego nieba – zaskakujący, a jednocześnie nieuchronny. To, co wyróżnia tę powieść, to także przesłanie o poszukiwaniu nadziei. Nawet w najciemniejszych chwilach Patrycja próbuje znaleźć światło, co czyni tę historię nie tylko smutną, ale i pokrzepiającą.

Nie można mówić o “Ostatniej podróży” bez wspomnienia o fenomenalnej interpretacji Pauliny Raczyło. Jej głos jest jak ciepła herbata w zimowy wieczór – otulający, ale jednocześnie pełen emocji, które potrafią poruszyć do głębi. Narracja w jej wykonaniu jest płynna, a intonacja doskonale oddaje stany emocjonalne bohaterów. W momentach napięcia jej głos staje się bardziej intensywny, niemal drżący, co sprawia, że słuchacz czuje się, jakby sam był na pokładzie tego statku, wśród fal niepewności. W scenach spokojniejszych, pełnych refleksji Patrycji, Raczyło wprowadza nutę melancholii, która idealnie współgra z treścią. Jakość dźwięku również zasługuje na pochwałę – nagranie jest czyste, bez zbędnych szumów, co sprawia, że całe “audiobook experience” jest niezwykle komfortowe. Słuchanie tej historii, czy to w domowym zaciszu, czy podczas długiej podróży, staje się prawdziwą przyjemnością. Warto też zaznaczyć, że choć nie znalazłam informacji, by ten audiobook był dostępny za darmo (“audiobook free”), to jego cena w stosunku do jakości jest absolutnie uzasadniona.

Mówiąc o zaletach, nie mogę pominąć tego, jak bardzo “Ostatnia podróż” wpisuje się w nurt współczesnej literatury obyczajowej. Poruszane tematy – kryzys w związku, rola kobiety w społeczeństwie, akceptacja trudnej rzeczywistości – są bliskie wielu czytelnikom i słuchaczom. To książka, która nie boi się stawiać trudnych pytań, a jednocześnie oferuje pewne ukojenie. Jeśli porównać ją do innych polskich autorek, takich jak Katarzyna Grochola czy Magdalena Witkiewicz, można zauważyć podobną wrażliwość na codzienne problemy, ale Aleksandra Tyl wyróżnia się bardziej introspektywnym podejściem do emocji swoich bohaterów. Jej proza jest jak spokojna rzeka – na powierzchni wydaje się łagodna, ale pod spodem kryje wiry, które mogą zaskoczyć.

Nie oznacza to jednak, że powieść jest pozbawiona wad. Momentami narracja może wydawać się zbyt rozwlekła, zwłaszcza w opisach codziennych zmagań Patrycji. Dla niektórych słuchaczy te fragmenty mogą być nużące, choć osobiście uważam, że budują one realistyczny obraz jej życia. Innym drobnym minusem jest przewidywalność pewnych wątków – doświadczeni czytelnicy literatury obyczajowej mogą domyślić się niektórych zwrotów akcji. Niemniej, emocjonalna głębia i sposób, w jaki autorka prowadzi nas przez historię, rekompensują te niedociągnięcia.

Komu poleciłabym ten audiobook? Z pewnością wszystkim tym, którzy szukają w literaturze nie tylko rozrywki, ale i refleksji nad życiem. To idealna pozycja dla miłośników literatury obyczajowej, ale także dla tych, którzy w trudnych chwilach szukają inspiracji i nadziei. “Listening experience” z Pauliną Raczyło sprawia, że historia ta staje się jeszcze bardziej osobista, jakby ktoś opowiadał nam ją przy kawie w deszczowy dzień. Myślę, że szczególnie kobiety odnajdą w Patrycji cząstkę siebie – jej walka o szczęście i akceptację jest uniwersalna, niezależnie od tego, w jakim punkcie życia się znajdujemy.

Na koniec chciałabym podzielić się osobistą refleksją. Słuchając “Ostatniej podróży”, nie mogłam oprzeć się wrażeniu, że literatura ma w sobie niezwykłą moc – potrafi nie tylko opowiadać historie, ale i leczyć rany, których czasem sami nie jesteśmy w stanie nazwać. Ta książka przypomniała mi, dlaczego tak bardzo kocham polską literaturę współczesną – za jej bliskość, za to, że nie boi się mówić o rzeczach trudnych, a jednocześnie daje nadzieję, że nawet po największej burzy wychodzi słońce. Dla mnie “audiobook experience” z tą powieścią było jak powrót do domu – pełen emocji, wspomnień i ciepła, mimo smutku, który czasem towarzyszy bohaterom.

Z literackim podziwem i zaproszeniem do wspólnego odkrywania kolejnych historii, Zofia Kowalska