Ostatnie zadanie – Grzegorz Kozera audiobook – Wciągająca podróż w głąb wojennych tajemnic

Opis

Szanowni Miłośnicy Literatury,

Ostatnie Zadanie Grzegorza Kozery to powieść, która nie tylko przenosi nas w trudne, powojenne lata w Polsce, ale także w mistrzowski sposób tka uniwersalną opowieść o ludzkich wyborach w obliczu historycznej zawieruchy. Wersja audiobookowa, czytana przez Filipa Kosiora, staje się prawdziwym teatrem wyobraźni, gdzie każdy dialog, każdy szept i westchnienie nabierają poruszającej wyrazistości. Jako badacz literatury, szczególnie zainteresowany polską prozą XX wieku, znalazłem w tej książce nie tylko skłaniające do refleksji tło historyczne, ale także niezwykle aktualne pytania o granice moralności w czasach, gdy świat staje na głowie.

Powieść rozpoczyna się w sierpniu 1945 roku, w małym miasteczku w Górach Świętokrzyskich, gdzie każdy kamień pamięta niemieckie buty, a w powietrzu wisi nie tylko letni upał, ale i ciężar niewypowiedzianych tajemnic. Kozera z chirurgiczną precyzją oddaje atmosferę tamtych czasów – jak w scenie, gdy miejscowy kowal, patrząc na nowo przybyłego, mimowolnie sięga po młot, bo wojna nauczyła go, że każdy obcy to potencjalne zagrożenie. Tajemniczy mężczyzna, którego pojawienie się wstrząsa lokalną społecznością, to postać o wielu twarzach – żołnierz, mściciel, a może po prostu człowiek próbujący odnaleźć się w świecie, który nie ma już dla niego miejsca? Jego misja, pełna moralnych dylematów (czy zemsta może być sprawiedliwością? czy lojalność wobec przeszłych przysiąg ma sens w nowej rzeczywistości?), staje się zwierciadłem, w którym przegląda się cała powojenna Polska.

Filip Kosior, którego interpretacje zawsze cechuje niezwykła wrażliwość na niuanse tekstu, tym razem stworzył prawdziwe arcydzieło aktorstwa głosowego. Jego sposób oddawania dialogów starego leśnika, który wie więcej niż mówi, czy młodej nauczycielki, w której sercu wojna pozostawiła niegojącą się ranę, to lekcja sztuki interpretacji. Szczególnie poruszająca jest scena nocnej rozmowy nad stawem, gdzie Kosior potrafi jedynie zmianą tembru głosu oddać całą gammę emocji – od czułości po złowrogie napięcie.

Z perspektywy historyka literatury, Ostatnie Zadanie to nie tylko wciągająca powieść obyczajowa z elementami thrillera moralnego, ale także ważny głos w dyskusji o polskiej pamięci historycznej. Kozera z odwagą podejmuje tematy, które do dziś dzielą społeczeństwo – jak choćby wątek byłego żołnierza AK, który musi zmierzyć się z tym, że jego wojenna przeszłość dla jednych jest powodem do dumy, a dla innych źródłem podejrzeń. W postaciach takich jak sołtys, balansujący między lojalnością wobec mieszkańców a koniecznością współpracy z nową władzą, czy młoda wdowa, która w tajemniczym przybyszie widzi szansę na nowe życie, autor pokazuje, jak wojna deformuje ludzkie charaktery, ale też jak w tych deformacjach wciąż przebija się człowieczeństwo.

Porównując tę powieść do innych dzieł polskiej literatury powojennej, widzimy, że Kozera nawiązuje do tradycji Tadeusza Konwickiego w sposobie pokazywania jednostki uwikłanej w historię, ale też wnosi coś nowego – jak w scenie finałowej, gdzie decyzja głównego bohatera przypomina nieco dylematy postaci z prozy Józefa Mackiewicza, tyle że osadzone w typowo polskim krajobrazie kulturowym. Szczególnie udane jest połączenie wątku sensacyjnego z głęboką refleksją psychologiczną – jak w momencie, gdy protagonista odkrywa, że człowiek, którego szukał przez lata, jest zupełnie inną osobą, niż sobie wyobrażał.

Dla tych, którzy szukają nie tylko doskonale skonstruowanej fabuły (z wartką akcją, zwrotami akcji i misternie budowanym napięciem), ale także literatury, która zostaje w czytelniku długo po zamknięciu książki, Ostatnie Zadanie jest pozycją absolutnie obowiązkową. Audiobook, dzięki genialnej interpretacji Kosiora, który potrafi nawet ciszę uczynić nośnikiem emocji, to doświadczenie, które zapada w pamięć jak najlepsze spektakle Teatru Telewizji z jego złotej ery.

Z literackim uznaniem, Adam Nowak