Paryska córka – Kristin Harmel audiobook – Wzruszająca podróż przez wojenne tajemnice

Opis

Szanowni Miłośnicy Literatury,

Gdy po raz pierwszy zetknąłem się z audiobookiem „Paryska córka” Kristin Harmel w interpretacji Moniki Węgiel-Jarocińskiej, od razu poczułem, że to nie będzie zwykła lektura. Jako badacz literatury szczególnie wrażliwy na powieści osadzone w historycznych realiach, sięgnąłem po ten tytuł z mieszanką ciekawości i ostrożności – wojenna tematyka bywa bowiem zarówno fascynująca, jak i wyjątkowo trudna w przekazie.

„Paryska córka” to opowieść, która wciąga od pierwszych minut. Historia Elise, amerykańskiej rzeźbiarki zmuszonej do opuszczenia córki w okupowanym Paryżu, uderza swoim autentyzmem. Harmel mistrzowsko balansuje między faktami historycznymi a fikcją literacką, tworząc narrację, która – jak to ujął mój ulubiony filozof Walter Benjamin – „wydziera historię z rąk zwycięzców”. Wątek przyjaźni Elise z Juliette, właścicielką księgarni, przypomniał mi dyskusje ze studentami o relacjach międzyludzkich w czasach ekstremalnych. Jak często podkreślam podczas wykładów, wojna nie tylko niszczy miasta, ale przede wszystkim ludzkie więzi – i właśnie to „Paryska córka” pokazuje z bolesną wyrazistością.

Monika Węgiel-Jarocińska jako narratorka zasługuje na szczególną pochwałę. Jej głos, pełen subtelnych niuansów emocjonalnych, idealnie oddaje klimat powieści. W scenach dramatycznych potrafi zachować powściągliwość, która tylko wzmacnia ich wymowę, zaś w momentach lżejszych (choć tych jest niewiele) wprowadza ciepło i delikatność. Jako wieloletni słuchacz audiobooków doceniam też dbałość o wymowę francuskich nazwisk i miejsc – to drobiazg, ale dla ucha znawcy niezwykle istotny.

Krytycznie patrząc, powieść Harmel nie jest wolna od schematów. Niektóre zwroty akcji można przewidzieć już na początku rozdziału, a postać Juliette momentami wydaje się zbyt „idealna” jak na realia okupacyjne. Jednak – i tu przywołam swoje doświadczenie z analizy dziesiątek powieści obyczajowych – te drobne potknięcia giną w morzu emocji, jakie książka wywołuje.

Porównując „Paryską córkę” do innych współczesnych powieści wojennych, widzę wyraźne podobieństwa do „Lilii z Paryża” Roselle Lim – obie autorki skupiają się na kobiecej perspektywie wojny, obie też pokazują Paryż jako miasto paradoksów: piękne i okrutne jednocześnie. Jednak Harmel idzie o krok dalej w eksploracji motywu podwójnej tożsamości – Elise żyje przecież pod zmienionym nazwiskiem, co nadaje powieści dodatkowy, psychologiczny wymiar.

Komu poleciłbym ten audiobook? Z pewnością miłośnikom historii mówionych, tym, którzy – jak ja – wierzą, że literatura może być mostem między przeszłością a teraźniejszością. To również doskonały wybór dla osób dopiero odkrywających wojenną tematykę – język powieści jest przystępny, a narracja na tyle wciągająca, że dziesięciogodzinny słuchowisko mija niepostrzeżenie.

Słuchając „Paryskiej córki” w długie, jesienne wieczory, niejednokrotnie łapałem się na tym, że zapominam o rolach naukowca i krytyka, dając się ponieść czystej literackiej przyjemności. A przecież o to w audiobookach chodzi – by nie tylko informowały, ale i poruszały. I w tym Harmel oraz Węgiel-Jarocińska osiągnęły mistrzostwo.

Z literackim pozdrowieniem,
Adam Nowak