Pomnik Cesarzowej Achai. Tom 4 – Andrzej Ziemiański audiobook – Epicka wojna o imperium wciąga jak wir!

Opis

Drodzy miłośnicy literatury fantasy i wytrawni słuchacze audiobooków,

Gdy po raz pierwszy sięgnęłam po „Pomnik Cesarzowej Achai. Tom 4” Andrzeja Ziemiańskiego, nie spodziewałam się, że ta powieść wciągnie mnie tak głęboko w swój świat. Jako krytyk literacki z wykształceniem w dziedzinie teorii narracji, zawsze zwracam uwagę na konstrukcję świata przedstawionego i sposób prowadzenia fabuły. Ziemiański, mistrz polskiej fantastyki, nie zawiódł – jego imperium Achai to żywy, pulsujący organizm, w którym każdy szczegół jest dopracowany z niemal benedyktyńską cierpliwością.

Słuchając tego audiobooka w długie zimowe wieczory (a wiem, co mówię, bo jako dziecko uwielbiałam zaszywać się z książkami przy kominku w domu mojej babci na Mazurach), miałam wrażenie, że przenoszę się do innego wymiaru. Wojciech Żołądkowicz, lektor tego wydania, nadał historii głębi i dynamizmu, który sprawił, że trudno było mi się oderwać od słuchania. Jego głos – niczym staropolski bard opowiadający dzieje dawnych władców – idealnie współgrał z epickim charakterem powieści.

Ziemiański w czwartym tomie serii kontynuuje wątki politycznych intryg, wojen i walki o władzę, które są znakiem rozpoznawczym cyklu. Co mnie szczególnie urzekło, to sposób, w jaki autor portretuje swoich bohaterów – nie są to płaskie postaci, ale złożone jednostki z bogatym życiem wewnętrznym. Przypomina mi to dyskusje, które prowadziłam z kolegami po fachu o współczesnej prozie psychologicznej – tam też szukaliśmy właśnie tej głębi charakterów.

Analizując „Pomnik Cesarzowej Achai” przez pryzmat mojej wiedzy o literaturze fantasy, widzę wyraźne nawiązania do tradycji gatunku. Można tu znaleźć echa „Malazańskiej Księgi Poległych” Eriksona w rozbudowanej mitologii świata, a także subtelne podobieństwa do „Wiedźmina” Sapkowskiego w ironicznym poczuciu humoru. Jednak Ziemiański ma swój własny, niepowtarzalny styl – jego dialogi są ostre jak brzytwa, a akcja płynie wartko jak nurt górskiej rzeki.

Jeśli chodzi o wykonanie audiobooka, Żołądkowicz zasługuje na szczególne uznanie. Jego interpretacja to prawdziwy majstersztyk – każda postać ma charakterystyczny głos i sposób mówienia, co w przypadku tak obszernej galerii postaci (a jest ich niemało!) stanowi nie lada wyzwanie. Pamiętam, jak podczas jednego z moich wykładów o sztuce interpretacji literackiej podkreślałam, że dobry lektor to taki, który potrafi „wcielić się” w tekst – Żołądkowicz robi to znakomicie.

Nie sposób nie wspomnieć o kilku drobnych niedociągnięciach. Jak zauważył jeden z recenzentów, rozciągnięcie akcji na tak długi okres czasami powoduje pewne napięcia w strukturze narracji. Momentami miałam wrażenie, że niektóre wątki mogłyby być bardziej wyeksponowane. Ale to naprawdę drobiazgi w obliczu ogólnej jakości dzieła.

Dla kogo jest ten audiobook? Z pewnością dla miłośników fantasy, którzy cenią sobie rozbudowane światy i polityczne intrygi. Ale także dla tych, którzy – jak ja – doceniają literacki kunszt i piękno języka. Dwadzieścia godzin i pięćdziesiąt siedem minut nagrania to sporo, ale zapewniam – czas płynie niepostrzeżenie, gdy w tle rozbrzmiewa głos Żołądkowicza opowiadający o losach cesarzowej Achai.

Słuchając tej powieści, często myślałam o moich studentach z zajęć z literatury popularnej. Jakże chciałabym, by poznali tę pozycję – to doskonały przykład, że fantasy może być nie tylko rozrywką, ale i prawdziwą sztuką słowa. Ziemiański, niczym współczesny Homer, snuje opowieść, która – mimo że osadzona w fantastycznym uniwersum – mówi wiele o naszym świecie i ludzkiej naturze.

Z literackim pozdrowieniem,
Zofia Kowalska