Pomsta – Maciej Kaźmierczak audiobook – Mroczny wyścig z seryjnym mordercą

Opis

Szanowni Miłośnicy Literatury Kryminalnej,

Gdy po raz pierwszy zetknąłem się z audiobookiem „Pomsta” Macieja Kaźmierczaka, moje doświadczenie badacza literatury od razu podpowiedziało mi, że to pozycja wymagająca głębszej analizy. Jako specjalista od literatury polskiej XX i XXI wieku, często spotykam się z próbami połączenia mrocznego realizmu z dynamiczną fabułą kryminalną – i muszę przyznać, że Kaźmierczak podejmuje tę próbę w sposób godny uwagi.

Akcja osadzona w warszawskich realiach, gdzie w tle majaczą Złote Tarasy – symbol współczesnego kapitalizmu – od razu przywodzi na myśl skojarzenia z klasycznymi już powieściami kryminalnymi Remigiusza Mroza. Komisarz Robert Foks, zmuszony złamać swoje zasady w pogoni za seryjnym mordercą, to postać, która mogłaby równie dobrze pojawić się w prozie Zygmunta Miłoszewskiego. Ta literacka hybryda – połączenie policyjnego proceduralu z psychologicznym portretem głównego bohatera – stanowi niewątpliwy atut powieści.

Sebastian Misiuk jako lektor sprawdził się znakomicie. Jego głos, niczym doświadczony przewodnik, prowadzi nas przez labirynt warszawskich ulic i policyjnych korytarzy. Szczególnie udane są fragmenty dialogów – Misiuk potrafi oddać zarówno zimną kalkulację mordercy, jak i wewnętrzne rozdarcie komisarza Foksa. Jedynie w scenach najbardziej emocjonalnych można było odczuć pewien brak głębi interpretacyjnej – czasami wydawało się, że lektor nie do końca wykorzystuje potencjał dramatyczny niektórych scen.

Pamiętam, jak podczas moich badań nad współczesną polską prozą kryminalną często zastanawiałem się, gdzie przebiega granica między eksploatacją mrocznych tematów a ich wartościową analizą. „Pomsta” balansuje na tej krawędzi – z jednej strony mamy tu bowiem wątki handlu ludźmi i narkotyków potraktowane dość powierzchownie, z drugiej zaś psychologiczny portret Foksa zasługuje na uznanie. Ta ambiwalencja przypomina mi dyskusje ze studentami o granicach gatunku – czy kryminał może być jednocześnie rozrywką i poważną literaturą?

Techniczna strona audiobooka zasługuje na pochwałę. Dźwięk jest czysty, bez zbędnych szmerów, a tempo narracji idealnie dopasowane do charakteru powieści. Długość 11 godzin wydaje się odpowiednia – ani nie odczuwa się przydługich fragmentów, ani pospiechu w rozwoju akcji. Produkcja Initium potwierdza swoją renomę wśród wydawców audiobooków.

Porównując „Pomstę” do innych współczesnych polskich kryminałów, widzimy wyraźnie zarówno jej mocne strony, jak i ograniczenia. Pod względem konstrukcji intrygi Kaźmierczak nie dorównuje mistrzostwu Remigiusza Mroza, ale za to w warstwie psychologicznej bije na głowę wielu konkurentów. To nie jest jeszcze „Wściekłość” Mroza, ale już znacznie więcej niż przeciętny kryminał policyjny.

Dla kogo będzie to idealna pozycja? Z pewnością dla miłośników gatunku, którzy cenią sobie polskie realia i skomplikowanych bohaterów. Ostrzegam jednak – to nie jest lektura na letni wieczór. Mroczny klimat, brutalne sceny i pesymistyczna wizja świata mogą pozostawić trwały ślad w wrażliwszych czytelnikach. Jak mawiał mój profesor od literatury współczesnej: „Dobry kryminał powinien niepokoić długo po zamknięciu książki” – i „Pomsta” spełnia tę definicję.

Z literackim pozdrowieniem,
Adam Nowak