Przyjaciel Maigreta z dzieciństwa – Georges Simenon audiobook – Mroczne tajemnice w cieniu szkolnej przyjaźni

Opis

Drodzy miłośnicy literackich detektywów i subtelnych psychologicznych portretów,

Gdy tylko usłyszałam charakterystyczny, głęboki głos Kamila Prubana wprowadzający mnie w świat „Przyjaciela Maigreta z dzieciństwa”, poczułam się jakbym wróciła do moich studiów w Paryżu, gdzie po raz pierwszy zetknęłam się z twórczością Simenona. Wtedy, w małej księgarni nad Sekwaną, kupiłam swojego pierwszego „Maigreta” – i od tamtej pory ta postać towarzyszy mi nichem stary, mądry przyjaciel.

Georges Simenon, ten belgijski mistrz suspensu, potrafi w kilku zdaniach oddać więcej niż inni autorzy na całych stronach. „Przyjaciel Maigreta z dzieciństwa” to kolejna perła w koronie serii, gdzie śledztwo zaczyna się nie od brutalnej zbrodni, ale od delikatnego drżenia głosu dawnego przyjaciela, który prosi o pomoc. Jakże polskie to podejście – bo przecież w naszej kulturze też często najtrudniejsze rozmowy zaczynają się od wspomnień z dzieciństwa…

Pamiętam, jak podczas jednego z moich pierwszych wykładów o literaturze kryminalnej mówiłam studentom, że Simenon to jak dobry psycholog – nie ocenia, tylko rozumie. Ta powieść to doskonały przykład: Florentin, szkolny kolega Maigreta, przychodzi z prośbą o pomoc po śmierci swojej kochanki. I tu Simenon pokazuje całe swoje mistrzostwo – bo przecież nie chodzi tylko o rozwiązanie zagadki, ale o zrozumienie, dlaczego Florentin ukrywał się w garderobie, gdy zabito jego ukochaną. To właśnie te niuanse psychologiczne, te „między słowami”, czynią z Simenona pisarza uniwersalnego.

Kamil Pruban jako narrator to strzał w dziesiątkę. Jego głos ma tę specyficzną, „maigretowską” barwę – spokojną, ale pełną ukrytych napięć, niczym francuskie wino, które powoli odsłania swoje aromaty. Szczególnie urzekło mnie, jak oddał emocje komisarza, gdy ten odkrywa prawdę o przyjacielu z dzieciństwa – to nie było zwykłe czytanie, to była prawdziwa gra aktorska. Czułam się, jakbym siedziała w paryskiej kawiarni przy Rue des Blancs-Manteaux i podsłuchiwała tę rozmowę.

Porównując do innych części cyklu, ta wydaje się szczególnie „polska” w swoim wydźwięku – bo przecież temat przyjaźni wystawionej na próbę, zdrady i lojalności jest nam, Polakom, szczególnie bliski. Gdy Maigret pyta Florentina: „Dlaczego właśnie teraz do mnie przyszedłeś?”, przypomniałam sobie podobne rozmowy w mojej rodzinie – bo w naszej kulturze też często dopiero kryzys powoduje, że sięgamy po pomoc do tych, z którymi straciliśmy kontakt.

Jedyny drobny zarzut? Czasami miałam wrażenie, że Pruban zbyt dosłownie interpretuje niektóre sceny – Simenon pozostawia przecież wiele niedopowiedzeń, a tu czasami narrator zdawał się „zagadywać” te literackie pauzy. Ale to naprawdę drobiazg w obliczu ogólnej doskonałości interpretacji.

Dla kogo jest ten audiobook? Dla wszystkich, którzy cenią sobie kryminały, gdzie ważniejsza od „kto zabił” jest odpowiedź na pytanie „dlaczego zabił”. Dla tych, którzy – jak ja – lubią wracać do klasyki gatunku. I wreszcie – dla tych, którzy chcą doświadczyć, jak dobry narrator potrafi ożywić literackiego bohatera. Bo Pruban sprawił, że Maigret stał mi się jeszcze bliższy – jak dobry znajomy, z którym przy kawie (lub, w jego przypadku, przy calvadosie) analizuje się ludzkie dramaty.

Z literackim pozdrowieniem, jakby żywcem wyjętym z paryskiej kafejki lat 60.,
Zofia Kowalska