Przypadkowe odkrycia medyczne – Robert W. Winters audiobook – Jak przypadek zrewolucjonizował medycynę

Opis

Szanowni Miłośnicy Literatury Popularnonaukowej,

Gdy po raz pierwszy zetknąłem się z audiobookiem „Przypadkowe odkrycia medyczne” Roberta W. Wintersa, od razu przypomniały mi się długie wieczory spędzone na analizie dzieł Thorwalda podczas moich studiów doktoranckich. Ta pozycja, wydana przez Wydawnictwo Filia w przekładzie Zuzanny Lamży, stanowi fascynujące studium przypadku (nomen omen) w dziedzinie historii medycyny, choć – jak się okazuje – nie pozbawione kontrowersji.

Z perspektywy badacza literatury faktu szczególnie intrygująca wydaje się konstrukcja narracji Wintersa. Autor stosuje klasyczną technikę „małych historii”, która przypomina mi metodę stosowaną przez polskich reportażystów pokroju Ryszarda Kapuścińskiego. Każdy rozdział to odrębna opowieść o przypadkowym odkryciu – od tytanowych implantów po Viagrę – oprawiona w solidną ramę historyczną. Warto jednak zauważyć, że struktura ta, choć skuteczna, nie jest szczególnie oryginalna w kontekście światowej literatury popularnonaukowej.

Wojciech Żołądkowicz jako narrator sprawdza się znakomicie. Jego głos, który pamiętam jeszcze z audiobooków o historii Polski, idealnie współgra z naukowym charakterem tekstu. Żołądkowicz unika nadmiernej dramatyzacji, co w przypadku tematyki medycznej jest szczególnie ważne – pozwala to słuchaczowi skupić się na merytorycznej warstwie dzieła. Jedynie w kilku miejscach, np. przy opisie odkrycia penicyliny, pozwala sobie na lekkie podkręcenie emocji, co dodaje opowieści smaku.

Kontrowersje dotyczące podobieństw do dzieł Thorwalda są, niestety, uzasadnione. Jako badacz literatury muszę przyznać, że choć Winters wprowadza własne przykłady i interpretacje, ogólna koncepcja książki oraz sposób prezentacji materiału są uderzająco podobne do prac niemieckiego autora. To przypomina mi dyskusje akademickie o granicach inspiracji i plagiatu, które często prowadziłem ze studentami podczas seminariów.

Mimo to, jako całość, audiobook zasługuje na uwagę. Winters umiejętnie łączy elementy historii nauki z anegdotą, co sprawia, że nawet skomplikowane procesy medyczne stają się przystępne dla przeciętnego słuchacza. Szczególnie cenne są fragmenty opisujące społeczny opór wobec nowych odkryć – to temat, który zawsze fascynował mnie jako historyka idei.

Dla słuchaczy szukających czystej rozrywki może zabraknąć tu emocji współczesnych thrillerów medycznych. Ale dla tych, którzy – jak ja – cenią sobie połączenie wiedzy i dobrej narracji, „Przypadkowe odkrycia medyczne” będą satysfakcjonującym doświadczeniem. Polecam szczególnie podczas długich podróży – sama sprawdziłem tę metodę podczas ostatniej wyprawy pociągiem do Krakowa, gdyż jak mawiał mój profesor: „nauka najlepiej wchodzi do głowy, gdy ciało jest w ruchu”.

Z literackim pozdrowieniem,
Adam Nowak