Saga BEZ POŻEGNANIA. Tom 2. Szkoła pod baobabem – Barbara Rybałtowska audiobook – Wzruszająca podróż przez Afrykę i polską duszę

Opis

Szanowni Miłośnicy Literatury i Wierni Słuchacze Audiobooków,

Gdy tylko dotarła do mnie wiadomość o nowym wydaniu audiobooka “Saga BEZ POŻEGNANIA. Tom 2. Szkoła pod baobabem” Barbary Rybałtowskiej, od razu przypomniały mi się moje studenckie lata, kiedy po raz pierwszy zetknąłem się z tą niezwykłą sagą. Pamiętam, jak podczas moich badań nad literaturą emigracyjną w Instytucie Filologii Polskiej, profesor Kowalski polecił mi tę pozycję jako przykład wyjątkowego połączenia literackiej fikcji z autentycznymi doświadczeniami pokolenia wojennego. Teraz, po latach, mam przyjemność ponownie zanurzyć się w tę historię, tym razem w formie audiobooka czytanego przez samą autorkę.

“Szkoła pod baobabem” to drugi tom ośmioczęściowej sagi, który kontynuuje losy Zofii i Kasi – matki i córki wyrzuconych przez wojenną zawieruchę z rodzinnego kraju. Tym razem bohaterki, wraz z Armią Andersa, trafiają do Ugandy, gdzie próbują odnaleźć się w zupełnie obcej rzeczywistości. Rybałtowska, która sama jako dziecko doświadczyła podobnej tułaczki, tworzy niezwykle autentyczny obraz życia polskich uchodźców w Afryce. Słuchając tego audiobooka, miałem nieodparte wrażenie, że to nie tylko literatura, ale żywa lekcja historii opowiedziana przez naocznego świadka wydarzeń.

Z literackiego punktu widzenia, saga Rybałtowskiej stanowi fascynujące studium mechanizmów adaptacji do nowych warunków. Autorka mistrzowsko balansuje między opisem egzotyki afrykańskiego krajobrazu a analizą psychologiczną swoich bohaterek. Szczególnie poruszający jest wątek Kasi, której dziecięca perspektywa nadaje opowieści szczególnej wrażliwości. Pamiętam, jak podczas moich wykładów o literaturze wojennej zawsze podkreślałem studentom wagę takich właśnie głosów – dzieci, które często najlepiej rejestrowały absurd i okrucieństwo wojny.

Narracja Barbary Rybałtowskiej to prawdziwa uczta dla ucha. Jej głos, choć już nieco naznaczony wiekiem, nadal zachowuje młodzieńczą energię i niezwykłą ekspresję. Słuchając, miałem wrażenie, że autorka nie czyta tekstu, ale opowiada swoją własną historię – z odpowiednimi pauzami, zmianami tonu, emocjonalnym zaangażowaniem. To rzadki przypadek, gdy twórca sam interpretuje swoje dzieło, co nadaje audiobookowi wyjątkowego charakteru. Technicznie, wydanie Storyboxu stoi na wysokim poziomie – dźwięk jest czysty, bez zakłóceń, a tempo narracji idealnie dopasowane do percepcji słuchacza.

Porównując “Szkołę pod baobabem” do innych dzieł polskiej literatury emigracyjnej, warto zwrócić uwagę na jej unikalne cechy. W przeciwieństwie do “Syberiady” Kossak-Szczuckiej, która skupia się na koszmarze sowieckich łagrów, Rybałtowska opisuje mniej znany epizod polskiej tułaczki – życie w afrykańskich obozach dla uchodźców. Podobnie jak w “Nocach i dniach” Dąbrowskiej, mamy tu wnikliwe studium relacji międzyludzkich, ale w zupełnie egzotycznej scenerii. To połączenie sprawia, że saga Rybałtowskiej jest zarówno ważnym dokumentem historycznym, jak i uniwersalną opowieścią o ludzkiej zdolności do przetrwania.

Z punktu widzenia współczesnego odbiorcy, szczególnie poruszające są fragmenty opisujące tęsknotę za ojczyzną. W dobie globalnych migracji i wojny za naszą wschodnią granicą, te historie nabierają nowej aktualności. Podczas słuchania nie mogłem oprzeć się refleksji, jak wiele podobieństw można znaleźć między doświadczeniami polskich uchodźców z lat 40. a współczesnymi uciekinierami z Ukrainy. To właśnie ta uniwersalność sprawia, że “Szkoła pod baobabem” nie jest tylko reliktem przeszłości, ale żywym dziełem, które wciąż ma nam coś ważnego do powiedzenia.

Dla miłośników audiobooków to wydanie jest szczególną gratką. Autorska interpretacja dodaje tekstowi nowych znaczeń i emocji, których próżno szukać w wersji drukowanej. Rybałtowska nie tylko opowiada historię, ale dzieli się z nami swoimi wspomnieniami, co nadaje narracji wyjątkowej głębi. Warto zwrócić uwagę na sposób, w jaki czyta dialogi – każda postać ma swój charakterystyczny ton, co znaczno ułatwia śledzenie wątków.

Jedynym, drobnym mankamentem może być nieco archaiczny język niektórych fragmentów, co jednak wynika z faktu, że saga powstała w latach 60. XX wieku. Dla współczesnego słuchacza niektóre sformułowania mogą brzmieć nieco staroświecko, ale z drugiej strony – to właśnie nadaje opowieści autentyczności i klimatu epoki.

Podsumowując, audiobook “Saga BEZ POŻEGNANIA. Tom 2. Szkoła pod baobabem” to wyjątkowe doświadczenie zarówno literackie, jak i dźwiękowe. Barbara Rybałtowska nie tylko stworzyła poruszającą opowieść o wojennych losach Polaków, ale też – dzięki swojej interpretacji – dała nam możliwość bezpośredniego spotkania z żywą historią. To pozycja obowiązkowa nie tylko dla miłośników sag rodzinnych, ale dla każdego, kto chce zrozumieć złożoność polskich doświadczeń XX wieku. Po sześciu godzinach i czterdziestu ośmiu minutach słuchania zostaje się z poczuciem, że uczestniczyło się w czymś wyjątkowym – nie tylko w lekturze książki, ale w swoistym seansie literacko-historycznym.

Z literackim pozdrowieniem,
Adam Nowak