Saga kaszubska t.3. Krew – Daria Kaszubowska audiobook – Wciągająca opowieść o walce, miłości i tożsamości

Opis

Szanowni Miłośnicy Literatury i Kaszubskich Opowieści,

Gdy po raz pierwszy zetknąłem się z „Sagą kaszubską” Darii Kaszubowskiej, od razu poczułem, że to nie jest zwykła seria powieści obyczajowych. Trzeci tom, „Krew”, który właśnie miałem przyjemność przesłuchać w interpretacji Diany Giurow, potwierdził moje pierwsze wrażenie – to literatura, która łączy w sobie głębię historycznej refleksji z emocjonalną siłą rodzinnej sagi.

Z perspektywy badacza literatury szczególnie cenię sobie dzieła, które potrafią wpleść losy jednostki w szeroki kontekst historyczno-społeczny. „Krew” robi to znakomicie, ukazując jak wielka historia – narastający nacisk hitlerowski, zmieniające się stosunki polsko-niemieckie w Wolnym Mieście Gdańsku – wpływa na życie zwykłych ludzi. Autorka, podobnie jak w poprzednich tomach, pokazuje Kaszubów jako społeczność zawieszoną między dwiema kulturami, zmuszoną do ciągłego negocjowania swojej tożsamości. To przypomina mi dyskusje, które prowadziłem ze studentami o twórczości Stefana Żeromskiego – podobnie jak on, Kaszubowska potrafi pokazać, jak polityka wdziera się w najintymniejsze sfery życia.

Słuchając o dylematach Piotra w Gdańsku czy trudnych wyborach Anny, nie mogłem oprzeć się wspomnieniom z moich badań nad literaturą pogranicza. Pamiętam, jak podczas kwerendy w bibliotekach Trójmiasta natknąłem się na wspomnienia Kaszubów z tamtego okresu – ich głosy, pełne rozterek i niepewności, odżywają teraz w postaci literackich bohaterów. Kaszubowska odtwarza ten świat z imponującą dbałością o szczegóły, od kaszubskich haftów po specyficzną melodykę języka, co szczególnie doceniam jako językoznawca.

Jeśli chodzi o warstwę audio, Diana Giurow stworzyła interpretację, która idealnie współgra z klimatem powieści. Jej głos – ciepły, ale z odpowiednią dozą dramatyzmu – potrafi oddać zarówno liryczność opisu kaszubskiego krajobrazu, jak i napięcie scen konfliktowych. Jedynie wstawki muzyczne, o których wspomina część recenzentów, rzeczywiście mogą budzić mieszane uczucia – czasem przerywają naturalny rytm narracji. Jednak ogólnie rzecz biorąc, to jedna z lepszych interpretacji, jakie ostatnio słyszałem w polskich audiobookach.

Porównując „Krew” do innych współczesnych sag historycznych, takich jak „Stulecie Winnych” Grabowskiej, widzę wyraźnie, że Kaszubowska idzie o krok dalej w eksplorowaniu tematów tożsamościowych. Podczas gdy wiele podobnych powieści koncentruje się głównie na kronice rodzinnej, ta saga stawia pytania o cenę zachowania dziedzictwa w czasach, gdy całe narody traciły swoją podmiotowość. To czyni ją szczególnie wartościową nie tylko jako rozrywkę, ale też jako materiał do refleksji.

Dla kogo będzie to idealny audiobook? Z pewnością dla miłośników historii XX wieku, którzy chcą zobaczyć wielkie wydarzenia przez pryzmat jednostkowych doświadczeń. Dla tych, którzy cenią sobie dobre wykonanie lektorskie i atmosferę miejsca. A także – co może najważniejsze – dla wszystkich, którzy w dobie globalizacji zastanawiają się, jak zachować swoją małą ojczyznę w sercu.

Po przesłuchaniu „Krwi” z jeszcze większym zainteresowaniem sięgnę po kolejne tomy sagi. To literatura, która – niczym kaszubskie hafty – składa się z wielu nici: historii, polityki, psychologii, tradycji. I podobnie jak te hafty, pozostaje w pamięci na długo po ostatnim słowie lektorki.

Z literackim pozdrowieniem,
Adam Nowak