Ścigany – Simon Kernick audiobook – Uciekaj albo zginiesz w mrocznej grze zabójców

Opis

Drodzy miłośnicy literackich napięć i mrocznych zakamarków ludzkiej psychiki,

Gdy po raz pierwszy sięgnęłam po audiobook „Ścigany” Simona Kernicka w interpretacji Filipa Kosiora, nie spodziewałam się, że ta powieść wciągnie mnie tak głęboko, jak zimowe opowieści przy kominku z dzieciństwa. Pamiętam, jak moja babcia, wielbicielka kryminałów Agathy Christie, szeptała mi do ucha: „Zosiu, prawdziwy thriller to taki, który zmusza cię do sprawdzania zamków w drzwiach”. I właśnie to uczucie – niepokoju graniczącego z paranoją – towarzyszyło mi przez całe 8 godzin i 17 minut tej słuchowiskowej podróży.

Kernick, mistrz brytyjskiego thrillera, serwuje nam historię Toma Mertona – przeciętnego faceta, którego życie zamienia się w koszmar po jednym telefonie od dawno niewidzianego przyjaciela. Jakże polska jest ta opowieść o zwykłym człowieku wplątanym w tryby machiny, której nie rozumie! Przypomina mi to nasze rodzime dyskusje o „małym człowieku” w literaturze – od Prusa po współczesne thrillery Remigiusza Mroza.

Fabularna konstrukcja „Ściganego” to misternie utkana sieć napięć, gdzie każdy rozdział to kolejny supeł zaciskający się wokół szyi bohatera. Autor gra z czytelnikiem jak szachista – pozornie proste posunięcia (telefon, ucieczka, porwanie) okazują się częścią większej kombinacji. Przyznam, że momentami miałam ochotę krzyknąć do słuchawki: „Tom, nie idź tam!”, jakbym oglądała horror, gdzie główny bohater sprawdza dziwne odgłosy w piwnicy.

Filip Kosior jako narrator to prawdziwa uczta dla uszu. Jego głos – chropowaty jak krakowska brukowana uliczka, a jednocześnie giętki jak wiklina – idealnie oddaje emocjonalną huśtawkę bohatera. Szczególnie zapadł mi w pamięć moment, gdy czytał scenę śmierci Calleya – słychać w jego głosie autentyczną panikę, która sprawia, że mimowolnie zaciskasz dłonie na kierownicy (słuchałam w samochodzie) lub poduszkę (jeśli wieczorem w łóżku). Kosior mistrzowsko operuje tempem – zwalnia w momentach refleksji, by zaraz przyspieszyć jak samochód uciekający przed pościgiem.

Jednakże, jak to w życiu, nie ma róży bez kolców. Pewne wątki fabularne (jak naiwność Toma w kontaktach z policją) sprawiały, że przewracałam oczami niczym przy tanich serialach kryminalnych. A scena, w której zwykły sprzedawca nagle zamienia się w komandosa, przypomniała mi moje ulubione powiedzenie profesora od literatury: „W realizmie magicznym wszystko jest możliwe, w thrillerze – wymagajmy choć odrobiny prawdopodobieństwa”.

Porównując „Ściganego” do innych dzieł gatunku, widzę wyraźne pokrewieństwo z twórczością Harlana Cobena – ta sama mieszanka rodzinnych dramatów i globalnych spisków. Jednak Kernick dodaje do tego specyficznie brytyjski sos – mniej blichtru, więcej psychologicznej głębi. To nie Bond w smokingu, lecz przeciętny Kowalski (czy raczej Merton) w rozciągniętym swetrze.

Dla kogo będzie ta pozycja? Dla wszystkich, którzy lubią, gdy adrenalinę mają nie tylko w sportach ekstremalnych, ale i w słuchawkach. Dla fanów szybkiego tempa i zwrotów akcji, które przypominają zakręty na drodze w Górach Świętokrzyskich. I wreszcie – dla tych, którzy chcą przekonać się, jak świetnym narratorem jest Filip Kosior, który potrafi nawet listę zakupów uczynić pasjonującą.

Słuchając „Ściganego”, często myślałam o tym, jak współczesne thrillery stały się lustrem naszych lęków – przed utratą kontroli, przed anonimowymi siłami, przed światem, w którym nawet telefon od przyjaciela może być początkiem koszmaru. Kernick nie daje łatwych odpowiedzi, ale za to świetnie pokazuje, że czasem najstraszniejsze nie są pistolety, lecz właśnie te zwykłe, codzienne przedmioty, które nagle zmieniają znaczenie.

Z literackim niepokojem i kryminalną ciekawością,
Zofia Kowalska