Serce i pazur – Simona Kossak audiobook – Poznaj sekrety emocji zwierząt!

Opis

Drodzy miłośnicy literatury i przyrody,

Gdy tylko usłyszałam pierwsze zdania „Serca i pazura” Simony Kossak w interpretacji Krystyny Czubówny, poczułam się jakbym wróciła do moich dziecięcych lat spędzonych w domu babci na Podlasiu. Tam, wśród szumu lasu i śpiewu ptaków, po raz pierwszy zrozumiałam, że świat zwierząt to nie tylko tło dla ludzkich historii, ale pełnoprawny bohater własnej, fascynującej opowieści. Ten audiobook to jak powrót do tych chwil, gdy z zapartym tchem słuchałam opowieści o leśnych stworzeniach.

Simona Kossak, ikona polskiej przyrodoznawczej literatury, w „Sercu i pazurze” dokonuje czegoś niezwykłego – przełamuje antropocentryczny paradygmat, pokazując, że zwierzęta doświadczają świata w sposób niezwykle podobny do naszego. To nie jest suchy wykład naukowy, ale raczej seria gawęd, które słucha się jak opowieści przy kominku. Kossak z niezwykłą wrażliwością opisuje emocjonalne życie zwierząt, od miłości rodzicielskiej po złość i strach. Jej obserwacje, często podszyte subtelnym humorem, przypominają mi dyskusje, które toczyłam z moim dziadkiem, leśniczym, o inteligencji i uczuciach leśnych stworzeń.

Krystyna Czubówna jako narratorka to strzał w dziesiątkę. Jej głos, który wielu z nas pamięta z programów przyrodniczych, idealnie współgra z treścią książki. Czubówna nie czyta – ona opowiada, nadając każdej historii odpowiedni ton i tempo. Słuchając, miałam wrażenie, że sama Simona Kossak stoi obok i dzieli się swoimi wspomnieniami. Szczególnie urzekło mnie, jak lektorka oddała emocjonalne niuanse w opisach zwierzęcych dramatów – w tych momentach jej głos łagodniał, przybierając niemal szeptany ton.

Książka podzielona jest na rozdziały poświęcone różnym aspektom zwierzęcego życia: od zachowań społecznych po indywidualne dramaty. Jednym z najbardziej poruszających dla mnie był fragment o żałobie wśród słoni – Kossak opisuje to z taką empatią, że trudno nie uronić łzy. To właśnie w takich momentach widać geniusz autorki: potrafiła połączyć naukową rzetelność z literacką wrażliwością.

Nie brakuje jednak kontrowersji. Jak zauważyło kilku recenzentów, niektóre tezy Kossak mogą budzić wątpliwości w świetle współczesnej wiedzy naukowej. Faktycznie, czasami autorka uogólnia na podstawie jednostkowych obserwacji, co w nauce jest błędem metodologicznym. Jednak jako literatka, a nie czysta naukowczyni, miała prawo do takiej perspektywy. To bardziej esej niż praca badawcza, i tak należy ją traktować.

Porównując „Serce i pazur” do innych pozycji z tego gatunku, widzę wyraźną różnicę. Podczas gdy współcześni autorzy jak Jonathan Balcombe czy Marc Bekoff skupiają się na twardych danych naukowych, Kossak tworzy literacki pomost między nauką a humanizmem. Jej książka przypomina mi nieco „Pamiętniki” Jana Żabińskiego – podobna wrażliwość, podobne zamiłowanie do anegdoty.

Dla kogo jest ten audiobook? Z pewnością dla miłośników przyrody, ale nie tylko. To pozycja dla wszystkich, którzy chcą spojrzeć na świat zwierząt z nowej perspektywy. Szczególnie polecam ją mieszkańcom dużych miast, którzy – jak ja kiedyś – mogą mieć tendencję do postrzegania natury jako czegoś odległego i obcego. Cztery godziny i pięćdziesiąt cztery minuty nagrania mijają niepostrzeżenie, pozostawiając słuchacza z poczuciem, że świat jest jednak bardziej magiczny, niż nam się wydaje.

Czy warto? Jak najbardziej. Mimo pewnych naukowych uproszczeń, „Serce i pazur” to dzieło ważne, które – podobnie jak „Sekretne życie drzew” Wohllebena – zmienia sposób postrzegania przyrody. Simona Kossak nie żyje od 2007 roku, ale jej głos, dzięki takim wydawnictwom i interpretacji Czubówny, wciąż brzmi wyraźnie. To nie tylko audiobook – to zaproszenie do rozmowy z przyrodą, której tak bardzo potrzebujemy w naszym stechnicyzowanym świecie.

Z literackim pozdrowieniem i leśnymi wspomnieniami,
Zofia Kowalska