Służące do wszystkiego – Joanna Kuciel-Frydryszak audiobook – Przejmujące losy białych niewolnic przedwojennej Polski

Opis

Drodzy miłośnicy literatury i historii,

Dziś mam przyjemność podzielić się z Wami moimi przemyśleniami na temat niezwykle poruszającego audiobooka „Służące do wszystkiego” autorstwa Joanny Kuciel-Frydryszak, mistrzowsko odczytanego przez Magdalenę Schejbal. Ta książka to prawdziwa perełka literatury faktu, która odsłania przed nami zapomniane karty polskiej historii społecznej. Magdalena Schejbal swoją pełną empatii interpretacją głosową doskonale oddaje emocje i dramatyzm opisywanych historii, sprawiając, że słuchacz czuje się, jakby stał obok tych kobiet w ich maleńkich pokoikach służbowych.

Jako badacz literatury, zawsze fascynowały mnie dzieła, które potrafią połączyć rzetelność historyczną z emocjonalną narracją. „Służące do wszystkiego” to właśnie taki utwór. Kuciel-Frydryszak zabiera nas w podróż do przedwojennej Polski, ukazując losy kobiet z najniższego szczebla hierarchii służby domowej. To opowieść o „białych niewolnicach”, które rozpoczynały służbę często w wieku 15 lat, pracując od świtu do nocy za głodowe stawki. Autorka z niezwykłą wrażliwością portretuje zarówno postaci historyczne, jak Anielę „Ciemną”, która wpłynęła na zakończenie „Ferdydurke” Gombrowicza, jak i te bezimienne, których codzienność wypełniała harówka i upokorzenia. Szczególnie poruszający jest wątek służących, które musiały oddawać swoje nieślubne dzieci – te sceny, opisane z reporterską precyzją, ale i ludzkim ciepłem, długo pozostają w pamięci.

Co wyróżnia tę książkę, to umiejętne pokazanie ambiwalencji służby domowej – z jednej strony niewolniczej eksploatacji, z drugiej szansy na awans społeczny. Przykład Teosi Pytkówny, która została żoną Stanisława Wyspiańskiego, czy Anny Kaźmierczak, prababci Angeli Merkel, pokazuje, jak służba mogła być trampoliną do lepszego życia. Kuciel-Frydryszak nie poprzestaje jednak na jednostkowych historiach – jej książka to także wnikliwa analiza stosunków klasowych w międzywojennej Polsce, gdzie relacje pan-służąca odzwierciedlały głębokie nierówności społeczne. Warto zwrócić uwagę na rozdziały opisujące heroiczną postawę służących podczas II wojny światowej, które często ryzykowały życie, by pomóc swoim chlebodawcom – te fragmenty szczególnie mocno pokazują złożoność ludzkich relacji przekraczających bariery klasowe.

Styl autorki łączy w sobie precyzję badaczki z wrażliwością powieściopisarki. Każda historia jest starannie udokumentowana, a jednocześnie opowiedziana z takim zaangażowaniem emocjonalnym, że trudno pozostać obojętnym. Warto docenić też pracę edytorską – liczne fotografie i dokumenty z epoki dodają autentyczności narracji. Audiobook w wykonaniu Magdaleny Schejbal to prawdziwa uczta dla uszu – aktorka mistrzowsko oddaje zarówno gwar przedwojennych ulic, jak i ciszę służbówki, w której płacze osamotniona dziewczyna.

Z literackim pozdrowieniem,
Adam Nowak