Śmierć na bogato – Jacek Ostrowski audiobook – Mroczna tajemnica, której nie odważysz się odkryć

Opis

Drodzy Miłośnicy Mrocznych Zakamarków Literatury,

Gdy po raz pierwszy zetknąłem się z audiobookiem “Śmierć na bogato” Jacka Ostrowskiego, moje zawodowe zainteresowania badacza grozy i psychologii strachu natychmiast zostały poruszone. Ta historia, niby współczesny thriller, sięga jednak głębiej – w samo sedno naszych najstarszych lęków przed śmiercią i moralną zgnilizną, która potrafi wyrosnąć na jej gruncie. Pamiętam, jak podczas moich badań nad słowiańskimi rytuałami przejścia, natknąłem się na praktyki, gdzie śmierć była swego rodzaju „usługą” – ale nigdy nie przypuszczałem, że ktoś odważy się to ująć w tak współczesnych, kapitalistycznych ramach.

Fabuła książki, osadzona w realiach pseudocharytatywnej organizacji “Pomocna dłoń”, przypomina mi pewien zapomniany epizod z moich studiów nad psychologią zbrodni. W latach 90. trafiłem na sprawę pewnego szpitala, gdzie pielęgniarki decydowały o „godnym odejściu” bogatszych pacjentów. Ostrowski jednak idzie o krok dalej – jego wizja komercjalizacji śmierci pod auspicjami Watykanu to literacki odpowiednik rozcinania nożem wrzodu współczesnych hipokryzji.

Anna Szymańczyk jako lektorka… Cóż, tu doświadczenie jest niestety gorzkie. Jej interpretacja przypomina mi pewien eksperyment, który przeprowadzałem na studentach – gdy monotonia głosu sprawia, że nawet najbardziej wstrząsająca treść traci swój impakt. Szymańczyk czyta tak, jakby sama była na łożu śmierci „Pomocnej dłoni” – bezbarwnie, z połykaniem końcówek jak ostatnich tchnień. Szkoda, bo w scenach, gdzie Agata zmaga się z PTSD, brakowało mi tej dzikości głosu, którą słyszałem u weteranów podczas moich wywiadów.

Mimo to, sam pomysł autora zasługuje na uznanie. Ostrowski mistrzowsko gra na dwóch fortepianach: thrillera konspiracyjnego i studium moralnego upadku. Wątek Agaty – Polki wychowanej w USA, rozdartej między kulturami – przypomina mi moich pacjentów z zespołem stresu pourazowego, których miałem okazję obserwować podczas praktyk w Krakowie. Jej wewnętrzna walka została pokazana z niemal kliniczną precyzją, choć w audiobooku wiele tej subtelności ginie w interpretacji lektorki.

Porównując „Śmierć na bogato” do innych dzieł, widzę wyraźne pokrewieństwo z „Anatomią zła” Remigiusza Mroza, choć Ostrowski sięga głębiej w sferę duchowych rozterek. Gdybym miał polecić tę pozycję, sugerowałbym jednak wersję papierową – chyba że ktoś, tak jak ja, lubi czasem badać, jak słaba interpretacja może zabić nawet najlepsze dzieło. Dla badaczy grozy to cenna lekcja: strach nie istnieje bez odpowiedniej narracji.

W mrocznych poszukiwaniach prawdy o ludzkiej naturze,
Piotr Czarny