Strażnik ognia – Bernard Cornwell audiobook – Walka o honor, zemsta i płonące królestwa

Opis

Szanowni miłośnicy literatury i historii, drodzy pasjonaci audiobooków!

Z prawdziwą przyjemnością pragnę podzielić się z Wami moimi refleksjami na temat audiobooka „Strażnik ognia” autorstwa Bernarda Cornwella, dziesiątego tomu bestsellerowej serii „Wojny Wikingów”, który ukazał się w formie audio 13 stycznia 2022 roku nakładem Storyside. Jako badacz literatury i historii, od lat zgłębiam tajniki powieści historycznych, a ta saga, osadzona w burzliwych czasach formowania się Anglii, od dawna przyciąga moją uwagę. Słuchając tego audiobooka, nie tylko zanurzyłem się w świat Uhtreda z Bebbanburga, ale także odnalazłem w nim echa moich własnych doświadczeń akademickich i osobistych fascynacji.

Pierwsze wrażenia z odsłuchu „Strażnika ognia” były niezwykle pozytywne. Historia, którą Cornwell snuje z taką dbałością o szczegóły historyczne, przenosi nas wprost do IX i X wieku, w czasy walk między Sasami a Wikingami. Główny bohater, Uhtred, to postać złożona, rozdarta między lojalnością wobec różnych kultur i władców, a jednocześnie zdeterminowana, by odzyskać swoje dziedzictwo – twierdzę Bebbanburg. Już od pierwszych minut słuchania wyczuwa się napięcie i dynamikę, które są znakiem rozpoznawczym tej serii. Audiobook experience, jak zwykłem mawiać, to nie tylko treść, ale i sposób jej przekazania, a w tym przypadku oba te elementy idą w parze, tworząc niezapomniane wrażenie.

Osobiście, jako ktoś, kto od lat bada literaturę i historię Europy, odnalazłem w tej powieści szczególne połączenie moich pasji. Pamiętam, jak podczas moich badań nad literaturą polską XIX i XX wieku analizowałem, jak autorzy tacy jak Henryk Sienkiewicz w „Trylogii” czy Bolesław Prus w „Faraonie” splatali fakty historyczne z fikcją literacką, tworząc bogate tło kulturowe i społeczne. Podobnie jest w przypadku Cornwella – jego umiejętność osadzenia losów Uhtreda w realiach historycznych jest godna podziwu. „Strażnik ognia” przypomniał mi także o moich zajęciach ze studentami, kiedy omawialiśmy, jak literatura może być zwierciadłem epoki. Dyskusje o tym, jak rzeczywistość przenika fikcję, zawsze były dla mnie inspirujące, a słuchając tej powieści, czułem się, jakbym znów prowadził taką rozmowę – tym razem w samotności, z głosem narratora jako moim rozmówcą.

Przechodząc do analizy treści, warto zauważyć, że „Strażnik ognia” porusza wiele kluczowych tematów. Honor i lojalność są tu na pierwszym planie – Uhtred zmaga się z przysięgami wobec różnych władców, a jednocześnie pozostaje wierny swojemu celowi, jakim jest odzyskanie Bebbanburga. Ten motyw odzyskiwania dziedzictwa jest nie tylko osobistą walką bohatera, ale także metaforą poszukiwania tożsamości w świecie pełnym konfliktów. Cornwell mistrzowsko ukazuje zderzenie kultur – saksońskiej i duńskiej – co prowadzi do refleksji nad tym, gdzie leży granica między „swoim” a „obcym”. Nie można pominąć także tła politycznego i militarnego – intrygi, bitwy i brutalność wojny są przedstawione z realizmem, który czasem przyprawia o dreszcz. Z perspektywy historyka literatury widzę w tym nawiązanie do epickich sag, takich jak islandzka „Saga o Njalu”, choć Cornwell nadaje swojej opowieści bardziej współczesny, dynamiczny rytm.

Równie istotnym elementem jest konflikt między wiarą pogańską a chrześcijaństwem, który odzwierciedla przemiany kulturowe tamtej epoki. Analizując to głębiej, można dostrzec, jak Cornwell używa religii jako narzędzia do budowania napięcia między postaciami – to temat, który w polskiej literaturze także był obecny, choćby w „Krzyżakach” Sienkiewicza, gdzie zderzenie wierzeń miało podobny wydźwięk. W „Strażniku ognia” Uhtred pozostaje wierny swojemu przeznaczeniu, co prowadzi do kolejnego ważnego motywu – walki między wolną wolą a fatum. To uniwersalne pytanie, które od wieków nurtuje literaturę, od Sofoklesa po współczesnych autorów.

Przejdźmy teraz do samego listening experience, czyli jakości audiobooka. Narracja Filipa Kosiora zasługuje na najwyższe uznanie. Jego głos jest nie tylko przyjemny dla ucha, ale także doskonale oddaje emocje i napięcie towarzyszące fabule. Kosior potrafi modulować ton, by podkreślić dramatyczne momenty, jak i nadać odpowiednią powagę scenom politycznych intryg. Jako badacz literatury, zwracam uwagę na to, jak narrator interpretuje tekst, a w tym przypadku mam wrażenie, że Kosior w pełni zrozumiał ducha powieści Cornwella. Jego wykonanie sprawia, że audiobook staje się niemal teatralnym doświadczeniem – słuchając, można zamknąć oczy i poczuć się, jakbyśmy stali u boku Uhtreda na polu bitwy. Audio quality jest również na wysokim poziomie, bez zakłóceń czy nierówności dźwięku, co dodatkowo podnosi komfort odsłuchu. Warto podkreślić, że takie audiobooki, szczególnie w gatunku powieści historycznej, są idealnym sposobem na zanurzenie się w historii, zwłaszcza dla tych, którzy nie mają czasu na tradycyjną lekturę.

Oczywiście, jak każdy utwór, „Strażnik ognia” ma swoje mocne i słabsze strony. Do atutów z pewnością należy zaliczyć wspomnianą już dbałość o szczegóły historyczne oraz złożoność postaci. Uhtred nie jest jednowymiarowym bohaterem – jego wewnętrzne rozterki i moralne dylematy czynią go wiarygodnym i bliskim słuchaczowi. Dynamiczna akcja, która trzyma w napięciu przez niemal 10 godzin odsłuchu, to kolejny plus. Jednakże, jako krytyk literacki, muszę zauważyć, że dla osób, które nie znają wcześniejszych tomów serii, niektóre wątki mogą być trudne do zrozumienia. Cornwell zakłada znajomość poprzednich wydarzeń, co może być barierą dla nowych słuchaczy. Ponadto, choć narracja jest wciągająca, momentami można odnieść wrażenie, że niektóre opisy bitew są zbyt rozwlekłe, co może nużyć mniej cierpliwych odbiorców.

Porównując „Strażnika ognia” do innych dzieł z gatunku powieści historycznej, warto wspomnieć o serialu „Wikingowie”, który również eksploruje ten okres historyczny, choć z większym naciskiem na fikcję niż fakty. Cornwell wyróżnia się jednak większym realizmem i dbałością o szczegóły. Podobne motywy odnajdziemy także w „Ostatnim Królu” Gilesa Christiana, choć u Cornwella bardziej widoczna jest psychologiczna głębia postaci. Dla polskich słuchaczy mogę polecić zestawienie tej serii z dziełami Sienkiewicza – choć osadzone w innych realiach, obie twórczości łączy epicki rozmach i umiejętność ukazania ducha epoki.

Komu poleciłbym ten audiobook? Z pewnością miłośnikom powieści historycznych i epickich sag, a także fanom serialu „Upadek królestwa”, który powstał na podstawie książek Cornwella. To także doskonały wybór dla tych, którzy szukają emocjonującej i wciągającej historii na długie zimowe wieczory. Choć nie jest to audiobook free, warto zainwestować w tę produkcję, bo jakość zarówno treści, jak i wykonania jest na najwyższym poziomie. Dla osób zainteresowanych historią Wikingów i wczesnego średniowiecza, będzie to prawdziwa uczta – zarówno intelektualna, jak i emocjonalna.

Na koniec chciałbym podzielić się osobistą refleksją. Słuchanie „Strażnika ognia” przypomniało mi, dlaczego tak bardzo cenię literaturę historyczną. To nie tylko sposób na poznanie przeszłości, ale także okazja do zrozumienia, jak bardzo nasze współczesne dylematy – lojalność, tożsamość, walka o swoje miejsce w świecie – mają swoje korzenie w dawnych czasach. Jako badacz, często analizuję teksty z dystansem, ale tym razem dałem się porwać emocjom, co świadczy o sile tej opowieści. Audiobook experience w wykonaniu Filipa Kosiora sprawiło, że poczułem się, jakbym sam przemierzał mroźne ziemie Northumbrii u boku Uhtreda. To uczucie, którego nie da się zastąpić niczym innym.

Z literackim pozdrowieniem i zachętą do sięgnięcia po tę niezwykłą opowieść, Adam Nowak