Tajemnica Sittaford – Agatha Christie audiobook – Mroźny kryminał, który wstrząśnie Twoimi zmysłami

Opis

Cześć, miłośnicy dobrych historii i kryminalnych zagadek!

Dziś mam dla Was coś naprawdę wyjątkowego – audiobook „Tajemnica Sittaford” autorstwa niekwestionowanej królowej kryminału, Agathy Christie, w genialnej interpretacji Krzysztofa Gosztyły. Jako bloger kultury masowej i pasjonat literatury detektywistycznej, nie mogłem przejść obojętnie obok tego tytułu. Słuchanie tej historii to jak zanurzenie się w mroźną, angielską zimę, gdzie każdy krok w śniegu może prowadzić do kolejnej tajemnicy. Jeśli jesteście gotowi na wciągającą „audiobook experience”, to zapraszam do lektury mojej recenzji!

Na początek kilka słów o samym utworze. „Tajemnica Sittaford” to klasyczny kryminał Agathy Christie, który przenosi nas do małej, odciętej od świata wioski Sittaford. Śnieżyca izoluje mieszkańców, a oni, by zabić czas, postanawiają zabawić się w seans spirytystyczny. I tu zaczyna się cała zabawa – duch podczas seansu obwieszcza morderstwo kapitana Trevelyana. Jak się okazuje, przepowiednia staje się rzeczywistością, a sprawa komplikuje się, gdy o zbrodnię zostaje oskarżony krewny ofiary. Narzeczona podejrzanego nie wierzy w jego winę i rozpoczyna własne śledztwo. Brzmi znajomo? To typowa Christie – zamknięta przestrzeń, ograniczona liczba podejrzanych i zakończenie, które wbija w fotel.

Muszę przyznać, że ta historia ma dla mnie szczególne znaczenie. Pamiętam, jak kilka lat temu, przygotowując serię wpisów na blogu o bestsellerach w Polsce, zastanawiałem się, co sprawia, że klasyczne kryminały wciąż przyciągają czytelników. Analizowałem wtedy również polskie powieści detektywistyczne osadzone w realiach powojennych i zauważyłem, że młodzi ludzie szukają historii, które łączą przeszłość z nowoczesnym stylem narracji. „Tajemnica Sittaford”, choć osadzona w Anglii lat 30. XX wieku, ma w sobie coś uniwersalnego – atmosferę tajemnicy, która działa na wyobraźnię niezależnie od epoki. Słuchając tego audiobooka, przypomniałem sobie też długie zimowe wieczory w domu mojej babci na Podlasiu, gdzie przy trzaskającym ogniu w piecu słuchaliśmy z rodzeństwem opowieści o duchach i zagadkach. Może dlatego ten seans spirytystyczny w Sittaford tak bardzo mnie wciągnął – czułem się, jakbym wrócił do tamtych czasów, tylko zamiast babcinych historii mam głos Krzysztofa Gosztyły, który prowadzi mnie przez mroźne uliczki wioski.

Przejdźmy do analizy kluczowych tematów. Jednym z najmocniejszych elementów „Tajemnicy Sittaford” jest motyw izolacji. Śnieżyca, która odcina wioskę od świata, buduje atmosferę klaustrofobii i niepokoju. To klasyczny zabieg w kryminałach Christie – ograniczenie przestrzeni i liczby podejrzanych sprawia, że każdy gest, każde słowo nabiera znaczenia. Drugim ciekawym motywem jest seans spirytystyczny, który wprowadza element nadprzyrodzony, choć – jak to u Christie – wszystko ostatecznie znajduje racjonalne wyjaśnienie. Nie mogę też nie wspomnieć o motywie fałszywych oskarżeń. Historia niewinnie oskarżonego, który musi udowodnić swoją niewinność, to coś, co zawsze porusza struny emocjonalne. W tle przewijają się też ambicja i chciwość, które Christie mistrzowsko ukazuje jako motywy zbrodni. To wszystko składa się na historię, która jest nie tylko zagadką kryminalną, ale też studium ludzkiej natury.

A teraz przejdźmy do tego, co w przypadku audiobooków jest równie ważne, co treść – do narracji i jakości dźwięku. „Listening experience” w przypadku „Tajemnicy Sittaford” to czysta przyjemność, a to za sprawą Krzysztofa Gosztyły. Jego głos jest jak ciepła herbata w mroźny dzień – otula, ale jednocześnie trzyma w napięciu. Gosztyła ma niesamowitą zdolność do modulowania tonu, dzięki czemu każda postać brzmi inaczej. Major Burnaby ma w sobie tę szarmancką, brytyjską powściągliwość, a narzeczona podejrzanego – determinację i emocje, które aż kipią. Co więcej, narrator świetnie oddaje atmosferę grozy i niepewności, szczególnie w scenach seansu spirytystycznego. Jeśli chodzi o jakość dźwięku, nie mam żadnych zastrzeżeń – produkcja SAGA Egmont stoi na wysokim poziomie, bez szumów czy zakłóceń, co pozwala w pełni zanurzyć się w historii. Warto też wspomnieć, że audiobook nie jest darmowy, ale jeśli macie dostęp do platformy Storytel, możecie znaleźć tam wiele tytułów w ramach subskrypcji, co czasem działa jak „audiobook free” w ramach pakietu.

Oczywiście, jak każdy utwór, „Tajemnica Sittaford” ma swoje mocne i słabsze strony. Do zalet zdecydowanie należy wciągająca fabuła i zaskakujące zwroty akcji. Christie po raz kolejny udowadnia, że potrafi mylić tropy i prowadzić czytelnika – czy w tym przypadku słuchacza – za nos. Ocena 4.5 na 5 na platformie Storytel, oparta na opiniach 839 osób, mówi sama za siebie. Jednak nie jest to powieść bez wad. Dla niektórych współczesnych słuchaczy tempo narracji może wydawać się nieco zbyt wolne, zwłaszcza w pierwszej części, gdzie budowana jest atmosfera. Osobiście nie uważam tego za minus, bo właśnie w tym tkwi urok klasycznych kryminałów, ale jeśli szukacie czegoś bardziej dynamicznego, możecie poczuć lekką frustrację. Mimo to, całość jest na tyle dobrze skonstruowana, że nawet te spokojniejsze fragmenty mają swój cel.

Jeśli lubicie „Tajemnicę Sittaford”, z pewnością przypadną Wam do gustu inne kryminały Agathy Christie, takie jak „Dziesięciu Murzynków” czy „Morderstwo w Orient Expressie”. Wszystkie te powieści łączą motywy izolacji i zamkniętej grupy podejrzanych, a każda z nich ma w sobie ten niepowtarzalny klimat, który sprawia, że nie można się oderwać. Dla mnie „Tajemnica Sittaford” przypomina też trochę „Morderstwo na plebanii”, gdzie równie ważne są relacje społeczne w małej społeczności. Jeśli zaś szukacie czegoś współczesnego w podobnym stylu, polecam spojrzeć na polskie kryminały, takie jak seria o Eberhardzie Mocku Marka Krajewskiego – tam też znajdziecie atmosferę tajemnicy i świetnie zarysowane tło historyczne.

Komu poleciłbym ten audiobook? Na pewno wszystkim fanom klasycznych kryminałów i detektywistycznych zagadek. To idealna propozycja na długie zimowe wieczory, kiedy można zaszyć się pod kocem z kubkiem gorącej czekolady i dać się porwać historii. Myślę też, że „Tajemnica Sittaford” spodoba się osobom, które dopiero zaczynają swoją przygodę z twórczością Christie – to jedna z mniej znanych jej powieści, ale równie wciągająca, co bardziej popularne tytuły. Jeśli zaś chodzi o „audiobook experience”, to jest to świetny wybór dla tych, którzy cenią sobie mistrzowską narrację i chcą poczuć, jak historia ożywa w ich uszach.

Na koniec chciałbym podzielić się osobistą refleksją. Słuchanie „Tajemnicy Sittaford” przypomniało mi, dlaczego tak bardzo kocham kryminały. To nie tylko zagadki i morderstwa, ale też możliwość zajrzenia w zakamarki ludzkiej psychiki. Agatha Christie miała niezwykły talent do pokazywania, że zło może czaić się w każdym z nas, a jednocześnie dawała nadzieję, że prawda zawsze wyjdzie na jaw. To dla mnie kwintesencja tego gatunku – połączenie grozy z poczuciem sprawiedliwości. Słuchając tego audiobooka, czułem się jak detektyw, który sam próbuje rozwikłać zagadkę, a jednocześnie jak dziecko, które z zapartym tchem czeka na zakończenie bajki. I wiecie co? To zakończenie naprawdę mnie zaskoczyło, choć myślałem, że po tylu latach czytania Christie nic mnie już nie zadziwi.

Do usłyszenia przy kolejnej historii, która skradnie nasze serca! Tomasz Wiśniewski