Trzy odbicia w lustrze. Tom drugi – Zbigniew Zborowski audiobook – Saga trzech pokoleń pełna emocji i tajemnic

Opis

Drodzy miłośnicy literatury i historii wplecionej w ludzkie losy,

Kiedy po raz pierwszy sięgnąłem po audiobook „Trzy odbicia w lustrze. Tom drugi” Zbigniewa Zborowskiego, nie spodziewałem się, że ta saga rodzinna tak głęboko mnie poruszy. Jako badacz literatury polskiej, od lat analizuję, jak nasi pisarze splatają fikcję z historią, tworząc opowieści, które są nie tylko wciągające, ale i pouczające. Drugi tom serii „Trzy pokolenia”, wydany 28 lutego 2025 roku przez Word Audio Publishing i znakomicie zinterpretowany przez Annę Grochowską, to przykład takiej właśnie prozy – pełnej emocji, historycznej prawdy i ludzkich dramatów.

Historia Zosi, Wandy i Anny – trzech kobiet z różnych pokoleń – to nie tylko opowieść o rodzinie, ale też o Polsce, która zmagała się z wojną, komunizmem i powojenną traumą. Zosia, marząca przed wojną o stabilnym życiu, zostaje rzucona w wir tragicznych wydarzeń. Jej córka Wanda, zbuntowana i przesiąknięta komunistyczną ideologią, staje się symbolem konfliktu pokoleń. Z kolei Anna, wnuczka Zosi, odkrywa przeszłość rodziny dzięki babci, co nadaje jej życiu nowego sensu. Zbigniew Zborowski z niezwykłą wrażliwością odmalowuje te losy, a ja, słuchając audiobooka, nie mogłem oprzeć się wrażeniu, że to historia, którą każdy z nas mógłby odnaleźć w opowieściach swoich dziadków.

Moje własne doświadczenia badawcze i dydaktyczne tylko pogłębiły odbiór tej książki. Pamiętam, jak podczas zajęć z literatury polskiej zachęcałem studentów do analizy tego, jak historia przenika fikcję. Dyskusje o „Trzech odbiciach w lustrze” mogłyby być idealnym materiałem – od Zosi, której plany życiowe rozpadły się jak domek z kart pod naporem wojennej zawieruchy, po Wandę, której bunt przypomina mi młodzieńcze zrywy moich rówieśników z czasów PRL-u. Zborowski nie tylko opowiada, ale i zmusza do refleksji: jak bardzo przeszłość kształtuje nasze „ja”?

Od strony literackiej, autor mistrzowsko łączy obyczajowość z historią. Jego styl jest płynny, ale nie uproszczony – pełen detali, które ożywiają zarówno przedwojenne realia, jak i powojenną szarość. Analizując głębiej, można dostrzec, że Zborowski nawiązuje do tradycji polskiej sagi rodzinnej, takiej jak „Noce i dnie” Dąbrowskiej, ale ubiera ją w nowoczesną szatę. Nie unika trudnych tematów – konflikt matki i córki w przypadku Zosi i Wandy to niemal archetypiczny obraz niezrozumienia, które znamy z życia.

Teraz kilka słów o warstwie audio, bo przecież mówimy o audiobooku. Anna Grochowska, narratorka, wykonuje tu pracę godną najwyższych pochwał. Jej głos jest ciepły, ale potrafi się załamać w momentach dramatycznych, jak wtedy, gdy Wanda podejmuje decyzje prowadzące do katastrofy. Sześć godzin i trzydzieści dwie minuty mijają jak z bicza strzelił – to zasługa nie tylko treści, ale i tej interpretacji. Jako ktoś, kto ceni sobie jakość lektorską, mogę powiedzieć, że Grochowska oddaje ducha każdej z bohaterek: Zosia brzmi dojrzale i melancholijnie, Wanda – zadziornie, a Anna – z nutą ciekawości i delikatności. Dźwięk jest czysty, bez zbędnych szumów, co tylko podnosi komfort słuchania.

Nie oznacza to, że audiobook jest bez wad. Drugi tom, choć emocjonujący, ma momenty, które mogą wydawać się przewidywalne – zwłaszcza wątek zemsty Wandy na matce, który dla niektórych słuchaczy może trącić melodramatem. Jeden z recenzentów, Ika, nazwał tę część „nudną” i „kiepskim romansem z gusłami w tle”. Nie zgadzam się w pełni, bo historyczny kontekst nadaje tym „gusłom” sensu, ale rozumiem, że nie każdy odnajdzie się w wolniejszym tempie niektórych fragmentów. Dla mnie jednak te niedociągnięcia bledną wobec siły całej opowieści.

Porównując „Trzy odbicia w lustrze” do innych sag, jak „Saga BEZ POŻEGNANIA” Barbary Rybałtowskiej czy „W cieniu PRL-u” Anety Krasińskiej, widzę, że Zborowski wyróżnia się większą dbałością o psychologię postaci. Tam, gdzie Rybałtowska stawia na epicki rozmach, a Krasińska na mroczny klimat PRL-u, Zborowski szuka równowagi między historią a intymnością. To sprawia, że jego saga jest bardziej uniwersalna, a zarazem bardzo polska.

Komu poleciłbym ten audiobook? Miłośnikom literatury obyczajowej z historycznym tłem, tym, którzy lubią w słuchaniu odnajdywać echo własnych rodzinnych opowieści, i wszystkim, którzy cenią sobie dobrze opowiedzianą historię. Jeśli szukacie darmowego audiobooka, warto sprawdzić platformy takie jak Audioteka czy Legimi – często oferują one bezpłatne próbki lub promocje na nowości, a „Trzy odbicia w lustrze. Tom drugi” z pewnością zasługuje na uwagę.

Słuchając tej sagi, przypomniałem sobie własne badania nad literaturą polską XX wieku. Pamiętam, jak w jednej z moich prac analizowałem, jak pisarze tacy jak Zborowski łączą osobiste dramaty z wielką historią. To nie tylko literatura – to lustro, w którym odbijają się nasze własne losy, czasem bolesne, czasem piękne. I może właśnie dlatego tak trudno oderwać się od tej opowieści.

Z literackim szacunkiem i zachętą do słuchania, Adam Nowak