Trzy siostry – Heather Morris audiobook – Wzruszająca podróż przez piekło i nadzieję

Opis

Szanowni Miłośnicy Literatury Pięknej i Historii,

Gdy po raz pierwszy sięgnąłem po audiobook “Trzy siostry” Heather Morris, wiedziałem, że czeka mnie nie tylko literacka podróż, ale także spotkanie z bolesnym fragmentem naszej europejskiej historii. Jako badacz literatury szczególnie wrażliwy na narracje osadzone w realiach historycznych, z niecierpliwością rozpocząłem słuchanie tej kończącej trylogię “Tatuażysty z Auschwitz” pozycji.

Heather Morris, autorka której twórczość plasuje się na pograniczu literatury faktu i powieści obyczajowej, po raz kolejny udowadnia swój kunszt w przeplataniu dokumentalnej precyzji z emocjonalną głębią. “Trzy siostry” to opowieść, która – podobnie jak poprzednie części trylogii – wyrasta z autentycznych wspomnień, tym razem Cibi i Magdy, dwóch z trzech bohaterek. Ta genealogia nadaje narracji szczególną moc – słuchając, miałem nieodparte wrażenie, że historie te powinny być opowiedziane właśnie w taki sposób: z szacunkiem dla faktów, ale i z literacką wrażliwością.

Z perspektywy badacza literatury szczególnie fascynujące było obserwowanie, jak Morris konstruuje narrację. W przeciwieństwie do wielu powieści historycznych, które albo nadmiernie fikcjonalizują rzeczywistość, albo przeciwnie – wikłają się w dokumentalnym drylu, “Trzy siostry” zachowują znakomitą równowagę. Autorka stosuje technikę, którą w literaturoznawstwie określamy mianem “realizmu empatycznego” – każdy szczegół obozowej rzeczywistości jest precyzyjnie odtworzony, ale jednocześnie podporządkowany nadrzędnemu celowi: ukazaniu siły ludzkiego ducha.

Tytułowe siostry – Cibi, Magda i Livi – to postaci, które zapadają w pamięć. Ich losy, od dzieciństwa na Słowacji przez koszmar Auschwitz aż po powojenną emigrację do Izraela, układają się w opowieść o sile więzi rodzinnych. Morris znakomicie oddaje psychologiczną przemianę bohaterek – od naiwnych dziewcząt do kobiet naznaczonych traumą, ale niepozbawionych nadziei. Szczególnie poruszyły mnie fragmenty opisujące ich obozowe strategie przetrwania, w których siostrzana solidarność okazywała się ważniejsza niż chleb.

Filip Kosior, lektor audiobooka, stworzył interpretację, którą bez wahania mogę nazwać mistrzowską. Jego głos – jednocześnie mocny i delikatny – idealnie współgra z emocjonalnym tonem powieści. Kosior nie popada ani w przesadny patos, ani w chłodny dystans, zachowując trudną do osiągnięcia równowagę. Szczególnie udane są fragmenty dialogowe – każda z sióstr otrzymała u niego indywidualny rys głosowy, co w połączeniu z doskonałą dykcją czyni słuchanie prawdziwą przyjemnością, mimo trudnej tematyki.

Jako historyk literatury muszę jednak zwrócić uwagę na pewne kontrowersje, jakie budzi twórczość Morris. Podobnie jak w przypadku “Tatuażysty z Auschwitz”, część środowisk naukowych zarzuca autorce uproszczenia i “podkoloryzowanie” rzeczywistości obozowej. Rzeczywiście, niektóre sceny mogą budzić wątpliwości co do ich zgodności z historycznymi faktami. Jednakże, w przeciwieństwie do poprzednich części trylogii, “Trzy siostry” wydają się lepiej udokumentowane i bardziej wiarygodne.

Porównując “Trzy siostry” z innymi pozycjami o podobnej tematyce, warto zwrócić uwagę na ich unikalny charakter. W przeciwieństwie do “Pianisty” Szpilmana czy “Dziewczynki w czerwonym płaszczyku” Ligockiej, które skupiają się na jednostkowym doświadczeniu, powieść Morris eksploruje siłę więzi rodzinnych w obliczu Zagłady. To podejście przypomina nieco “Wybór Zofii” Styrona, choć bez jego filozoficznego ciężaru.

Z punktu widzenia słuchacza audiobooka, “Trzy siostry” to pozycja, która wymaga odpowiedniego nastawienia. Jedenaście godzin słuchania to nie tylko rozrywka, ale i swego rodzaju duchowa podróż. Warto przygotować się na emocje – od łez po chwile wzruszenia. Szczególnie przejmujące są fragmenty opisujące marsz śmierci i powojenne próby odnalezienia się w nowej rzeczywistości.

Pamiętam, jak podczas moich badań nad literaturą lagrową natknąłem się na wspomnienia o więziach rodzinnych w obozach. “Trzy siostry” w znakomity sposób literacko przetwarzają ten wątek, który w pracach naukowych często pojawia się jedynie jako statystyczny szczegół. To właśnie ta humanizacja historii jest największą siłą powieści Morris.

Dla słuchaczy poszukujących głębszego kontekstu polecam zestawienie “Trzech sióstr” z literaturą dokumentarną o Holokauście, np. ze “Zdążyć przed Panem Bogiem” Hanny Krall. Taka lektura równoległa pozwala docenić zarówno literacki kunszt Morris, jak i historyczną wagę opisywanych wydarzeń.

Z literackim pozdrowieniem,
Adam Nowak