Uścisk nieboszczyka – Peter James audiobook – Mroczny thriller, który ściska za gardło

Opis

Szanowni Miłośnicy Literatury Kryminalnej,

Gdy po raz pierwszy sięgnąłem po audiobook “Uścisk nieboszczyka” Petera Jamesa w interpretacji Filipa Kosiora, od razu przypomniały mi się długie wieczory spędzone na analizowaniu mechanizmów powieści detektywistycznych podczas moich badań nad współczesną prozą kryminalną. Ta siódma część serii o nadinspektorze Royu Grace’u to prawdziwa uczta dla miłośników gatunku, łącząca w sobie najlepsze cechy brytyjskiego kryminału policyjnego z głęboką analizą ludzkiej psychiki.

Akcja rozgrywa się w deszczowym Brighton, gdzie losy zwykłych ludzi – prawniczki Carly Chase, kierowcy ciężarówki Stuarta Fergusona, studenta Tony’ego Revere’a i osadzonego Ewana Preece’a – splatają się w tragiczny węzeł na ruchliwej Portland Road. James mistrzowsko buduje napięcie, stopniowo wciągając zarówno bohaterów, jak i słuchaczy w mroczny świat podziemnego półświatka, o którego istnieniu większość z nas ma tylko mgliste pojęcie.

Z literackiego punktu widzenia szczególnie fascynująca jest konstrukcja postaci. Roy Grace to postać wielowymiarowa, przypominająca nieco klasycznych detektywów w stylu Sherlocka Holmesa czy Herculesa Poirota, ale z wyraźnie współczesnym rysem psychologicznym. Autor nie boi się pokazać jego słabości i wewnętrznych rozterek, co dodaje realizmu całej historii. Ta psychologiczna głębia przywodzi mi na myśl najlepsze osiągnięcia polskiej szkoły kryminału, jak chociażby prozę Marka Krajewskiego czy Zygmunta Miłoszewskiego.

Filip Kosior jako narrator sprawdza się znakomicie, co nie było dla mnie zaskoczeniem, pamiętając jego świetne interpretacje innych tytułów z gatunku. Jego głos idealnie oddaje klimat Brighton – potrafi być zarówno stonowany i refleksyjny w opisach codzienności, jak i pełen napięcia w scenach kryminalnych. Szczególnie udane są dialogi, gdzie Kosior mistrzowsko różnicuje głosy poszczególnych postaci, od subtelnego akcentu szkockiego Fergusona po twarde brzmienie przedstawicieli półświatka. Drobiazgowa dykcja i idealne wyczucie tempa sprawiają, że 10 godzin 39 minut słuchania mija niepostrzeżenie.

Techniczna strona audiobooka stoi na wysokim poziomie. Dźwięk jest czysty, bez zbędnych szumów czy przesterowań, co ma szczególne znaczenie w scenach rozgrywających się podczas ulewnego deszczu – efekty dźwiękowe są subtelne, ale doskonale oddają atmosferę. Produkcja Skinnbok jak zwykle nie zawodzi pod względem jakości.

Z punktu widzenia badacza literatury, “Uścisk nieboszczyka” to ciekawy przykład ewolucji gatunku. James łączy tradycyjną strukturę kryminału policyjnego z elementami thrillera psychologicznego, co przypomina mi nieco eksperymenty polskich autorów, takich jak Katarzyna Bonda. Szczególnie interesujące jest przedstawienie mechanizmów, jak zwykli ludzie stają się częścią świata przestępczego – temat ten zawsze fascynował mnie zarówno jako literaturoznawcę, jak i wykładowcę analizującego z studentami społeczne konteksty literatury.

Jedynym drobnym mankamentem, który zauważyłem, jest pewna przewidywalność wątku romantycznego, co jednak nie umniejsza ogólnej wartości dzieła. Dla polskiego czytelnika dodatkową atrakcją mogą być liczne nawiązania do brytyjskiej rzeczywistości społecznej, które – choć czasem wymagają pewnego kontekstu kulturowego – stanowią ciekawy materiał porównawczy dla naszej rodzimej literatury kryminalnej.

Komu szczególnie poleciłbym to nagranie? Z pewnością fanom serii o Royu Grace’u, ale też wszystkim miłośnikom inteligentnych kryminałów, w których ważna jest nie tylko zagadka, ale i portret psychologiczny bohaterów. Jeśli szukacie audiobooka, który wciągnie was od pierwszej minuty, zmusi do myślenia i pozostawi z refleksją nad kruchością ludzkiego losu – “Uścisk nieboszczyka” będzie doskonałym wyborem.

Z literackim pozdrowieniem,
Adam Nowak