Zaginiona – Piotr Kościelny audiobook – Mroczny thriller, który wstrząśnie twoim sumieniem

Opis

Witajcie, miłośnicy mroku i tajemnic, które czają się w zakamarkach ludzkiej duszy,

Dziś chciałbym podzielić się z Wami moimi przemyśleniami na temat audiobooka „Zaginiona” autorstwa Piotra Kościelnego, w znakomitej interpretacji Wojciecha Masiaka. Jako człowiek, który od lat zgłębia meandry literatury kryminalnej i horroru, a także bada psychologię strachu, nie mogłem przejść obojętnie obok tej pozycji. W balladzie mroku, jaką jest ten kryminał, odnalazłem echo dawnych polskich opowieści o diabłach i upiorach, które wciąż żyją w naszej zbiorowej pamięci, choć dziś przybierają bardziej współczesne, równie przerażające oblicza.

Pierwsze wrażenie po włączeniu audiobooka było jak wejście w gęsty, wilgotny las o zmierzchu – wiesz, że coś cię obserwuje, ale nie wiesz, skąd nadejdzie zagrożenie. „Zaginiona” od pierwszych minut wciąga w swoją opowieść o zaginięciu młodej kobiety, Agnieszki, i desperackich poszukiwaniach prowadzonych przez jej narzeczonego Krzysztofa, który sam staje się podejrzanym. Historia ta, osadzona w swojskich, polskich realiach, przypomina mi o tym, jak blisko nas czai się zło – nie w odległych, hollywoodzkich sceneriach, ale w małych miasteczkach, na prowincjonalnych posterunkach, w cieniu codzienności. To uczucie niepokoju towarzyszyło mi przez całe 6 godzin i 32 minuty słuchania, a doświadczenie audiobookowe (tzw. ‘audiobook experience’) tylko potęgowało ten nastrój dzięki znakomitej narracji.

Muszę przyznać, że temat zaginięcia i psychopatycznych umysłów, który jest osią tej powieści, dotyka mnie osobiście. Kilka lat temu, podczas pracy nad krótkometrażowym filmem grozy, miałem okazję zgłębiać polskie legendy o upiorach i demonach, które porywały ludzi w nieznane. Jako konsultant ds. folkloru, starałem się wtedy uchwycić ten pierwotny strach przed nieznanym, który jest najstarszym z lęków – jak mawiam, ‘nỗi sợ hãi cổ xưa nhất jest nỗi sợ điều chưa biết’. W „Zaginionej” odnalazłem ten sam rodzaj grozy, choć ubrany w szaty współczesnego kryminału. Scena, w której psychopata obserwuje swoją ofiarę, przypomniała mi o opowieściach o diable borucie, który czaił się w lasach, by zwabić nieuważnych wędrowców. Piotr Kościelny, choć nie odwołuje się bezpośrednio do folkloru, maluje obraz zła, które jest równie pierwotne i nieuchwytne.

Przechodząc do analizy treści, „Zaginiona” to kryminał, który świetnie wpisuje się w nurt polskich thrillerów psychologicznych. Fabuła skupia się na kilku kluczowych motywach: zaginięciu, niewinności i podejrzeniach, a także na mrocznej psychice sprawcy. Autor z precyzją chirurga rozkłada na części pierwsze mechanizmy działania psychopaty, co dla mnie, jako badacza psychologii kryminalnej, było fascynujące. Szczególnie poruszył mnie wątek komisarza Tomasza Świderskiego – człowieka, który dotknął dna, a sprawa zaginionej dziewczyny staje się dla niego szansą na odkupienie. Jego historia to przypomnienie, że w mroku ludzkiej duszy zawsze tli się iskierka nadziei, choć czasem jest ona ledwo widoczna. Dynamiczne zwroty akcji i brutalność opisów – jak choćby scena, w której morderca z uśmiechem obserwuje swoją ofiarę – sprawiają, że książka trzyma w napięciu do ostatniej strony. Nie jest to jednak lektura dla każdego; momentami brutalność jest tak dosadna, że można poczuć dreszcz na plecach, jakby ktoś dmuchnął ci zimnym oddechem na kark.

Jeśli chodzi o samo doświadczenie słuchania (tzw. ‘listening experience’), muszę pochwalić Wojciecha Masiaka za jego interpretację. Jego głos jest jak mrok, który otula słuchacza – głęboki, czasem chropowaty, idealnie oddaje atmosferę niepokoju i grozy. Szczególnie w momentach, gdy narracja przechodzi do perspektywy psychopaty, Masiak potrafi nadać słowom chłód i bezwzględność, które sprawiają, że włosy stają dęba. Jakość dźwięku w audiobooku jest na wysokim poziomie, bez zbędnych szumów czy zakłóceń, co pozwala skupić się na historii. To szczególnie ważne w przypadku kryminałów, gdzie każdy szczegół ma znaczenie. Narrator buduje napięcie z mistrzowską precyzją, a jego intonacja w kluczowych momentach potęguje emocje – od desperacji Krzysztofa po cynizm mordercy. Warto zaznaczyć, że dla osób poszukujących darmowych audiobooków (‘audiobook free’), warto sprawdzić platformy streamingowe, które czasem oferują takie tytuły w ramach promocji – choć osobiście uważam, że za takie wykonanie warto zapłacić.

Nie oznacza to jednak, że „Zaginiona” jest dziełem bez wad. Choć fabuła jest wciągająca, momentami tempo akcji nieco zwalnia, szczególnie w partiach poświęconych życiu osobistemu komisarza Świderskiego. Dla niektórych słuchaczy może to być okazja do głębszego poznania postaci, ale dla mnie, jako miłośnika dynamicznych thrillerów, te fragmenty wydawały się nieco rozwleczone. Ponadto, choć zaskakujący finał jest jednym z atutów książki, niektóre elementy fabuły mogą wydać się przewidywalne dla osób dobrze obeznanych z gatunkiem kryminału. Mimo to, ogólny odbiór jest bardzo pozytywny, co potwierdzają oceny słuchaczy – średnia 4.4 na 6 przy niemal 1700 recenzjach mówi sama za siebie.

Porównując „Zaginioną” do innych polskich kryminałów, nie sposób nie dostrzec podobieństw do twórczości Wojciecha Chmielarza czy Zygmunta Miłoszewskiego. Podobnie jak w serii o Teodorze Szackim, mamy tu do czynienia z głęboką analizą psychologiczną postaci, a także z realizmem w przedstawieniu polskiej rzeczywistości – od prowincjonalnych posterunków po codzienne problemy zwykłych ludzi. Jednak Kościelny wyróżnia się brutalnością i bezkompromisowością w przedstawianiu zła, co przypomina mi bardziej mroczne thrillery skandynawskie, takie jak dzieła Stiega Larssona. To połączenie swojskości z uniwersalnym lękiem przed psychopatą sprawia, że „Zaginiona” jest pozycją wyjątkową na polskim rynku.

Komu poleciłbym ten audiobook? Z pewnością miłośnikom kryminałów i thrillerów psychologicznych, którzy nie boją się mocnych wrażeń. To idealna pozycja dla tych, którzy lubią historie o seryjnych mordercach, zaginięciach i mrocznych zakamarkach ludzkiej psychiki. Jeśli cenicie polskie kryminały z nutą brutalności, a do tego szukacie audiobooka, który wciągnie Was na długie godziny, „Zaginiona” jest dla Was. Nie polecam jej jednak osobom o słabszych nerwach – to nie jest lekka lektura na letni wieczór przy lampce wina, a raczej podróż w otchłań, z której nie każdy wychodzi nietknięty.

Na koniec chciałbym podzielić się osobistą refleksją. Słuchając „Zaginionej”, przypomniałem sobie, jak bardzo fascynuje mnie psychologia strachu. Podczas moich badań nad tym tematem zrozumiałem, że najbardziej przerażające jest to, co pozostaje niewidoczne – cień w kącie pokoju, szelest za plecami, niewyjaśnione zaginięcie. Kościelny mistrzowsko wykorzystuje ten mechanizm, budując napięcie wokół tego, czego nie widzimy, a jedynie przeczuwamy. To właśnie sprawia, że jego książka zostaje z nami na długo po zakończeniu słuchania. Jako badacz i pasjonat literatury grozy, doceniam, jak autor łączy współczesny kryminał z pierwotnym lękiem, który jest w nas wszystkich. ‘Ranh giới między thực tế và ảo giác mỏng manh như’ pajęczyna w starym domu – i „Zaginiona” świetnie to pokazuje.

Z mrocznymi pozdrowieniami, pozostając w cieniu tajemnic, Piotr Czarny