Zakryte lustra. Tom 2. Wianki i wiano – Ewa Cielesz audiobook – Miłość jak wicher, historia jak skała

Opis

Szanowni Miłośnicy Literatury Polskiej,

Ewa Cielesz w drugim tomie serii ‘Zakryte lustra’ zatytułowanym ‘Wianki i wiano’ rozwija fascynującą sagę rodziny Stalickich, której losy splatają się z burzliwą historią Polski po upadku powstania listopadowego. W skromnym dworku w Przylipiu obserwujemy nie tylko codzienne rytuały ziemiaństwa – poranne herbaty, wieczorne czytania poezji Mickiewicza czy przygotowania do świąt – ale także głębokie przemiany społeczne, które niczym podziemny nurt powoli zmieniają tradycyjne struktury. Autorka z niezwykłą wrażliwością portretuje postaci, szczególnie zaś Zosię, której wewnętrzny bunt przeciwko ograniczeniom narzucanym kobietom w XIX wieku stanowi jeden z najbardziej poruszających wątków powieści. Scena, w której młoda Stalicka potajemnie czyta zakazane książki przy blasku świecy, stając się symbolicznym obrazem pragnienia wiedzy i wolności, długo pozostaje w pamięci.

Z perspektywy historyczno-literackiej, powieść Cielesz to mistrzowskie połączenie kameralnej opowieści rodzinnej z epickim freskiem historycznym. Autorka z chirurgiczną precyzją odtwarza realia epoki – od szczegółów dotyczących mody (suknie krynolinowe versus nowe, praktyczne ubrania) po złożone relacje społeczne między ziemiaństwem a chłopstwem. Warto zwrócić uwagę na scenę wiejskiego wesela, gdzie tradycyjne obrzędy przeplatają się z rodzącymi się konfliktami klasowymi, ukazując przemiany, które wkrótce wstrząsną całym społeczeństwem. Cielesz nawiązuje do najlepszych tradycji polskiej powieści obyczajowej, ale wprowadza też świeże, feministyczne spojrzenie, szczególnie w kreacji silnych, złożonych postaci kobiecych – od tradycjonalistycznej matki rodziny po zbuntowaną Zosię i emancypującą się ciotkę Wiktorię.

Joanna Domańska jako narratorka audiobooka tworzy prawdziwe arcydzieło interpretacji. Jej głos, niczym starannie strojony fortepian, potrafi oddać całą gamę emocji – od delikatnego szeptu zakochanej Zosi po twardy ton ojca rodziny zmagającego się z represjami zaborcy. Szczególnie urzekające są dialogi, gdzie Domańska nadaje każdemu bohaterowi indywidualny charakter głosowy – słyszymy drżenie głosu zestresowanej służącej, stanowczy ton dziedzica, czy młodzieńczy zapał Zosi. Scena nocnej rozmowy Zosi z bratem, gdy dyskutują o przyszłości Polski, w wykonaniu Domańskiej nabiera niemal teatralnej głębi.

Porównując ‘Wianki i wiano’ z klasyką polskiej literatury historycznej, widzimy ewolucję gatunku. Gdy Sienkiewicz gloryfikował przeszłość, Cielesz pokazuje ją w całej złożoności, nie unikając trudnych tematów jak nierówności społeczne czy ograniczenia kobiet. Jednocześnie jej proza zachowuje urok i szczegółowość charakterystyczną dla powieści ziemiańskiej. Warto zwrócić uwagę na motyw tytułowych “wianków i wiana” – symboli kobiecego losu, które autorka reinterpretuje, pokazując jak tradycyjne wartości mogą stać się więzieniem lub trampoliną do zmian.

Audiobook ten to prawdziwa uczta dla miłośników dobrej literatury. Polecam go nie tylko entuzjastom historii, ale wszystkim, którzy szukają mądrej, wzruszającej opowieści o uniwersalnych wartościach – miłości, wolności, odpowiedzialności. To także doskonały punkt wyjścia do refleksji nad polską tożsamością i ciągłością tradycji w zmieniającym się świecie. Szczególnie warte uwagi są fragmenty opisujące obrzędy i zwyczaje – od wiosennych wianków po wigilijne dzielenie się opłatkiem – które pokazują, jak kultura staje się ostoją w trudnych czasach.

Z literackim pozdrowieniem,
Adam Nowak