Zastępstwo – Adriana Kowalczyk audiobook – Miłość i mafia w namiętnej odsłonie

Opis

Drodzy miłośnicy literackich uniesień i dźwiękowych podróży,

Gdy po raz pierwszy zetknęłam się z audiobookiem “Zastępstwo” Adriany Kowalczyk, wydanym przez Wydawnictwo NieZwykłe, moje doświadczone krytyczne oko (a właściwie ucho) nastawiło się na uważną analizę. Jako zawodowa czytelniczka między wierszami, zawsze szukam w tekstach tego szczególnego rodzaju prawdy – tej, która drga gdzieś pod powierzchnią fabuły, w rytmie zdań i oddechach bohaterów.

“Zastępstwo” to typowy przedstawiciel modnego ostatnio gatunku romansu mafijnego, który – niczym współczesna wersja szekspirowskiej tragedii – splata w sobie miłość i zbrodnię, namiętność i przemoc. Historia Elli Bartoli i Michaela Russo od razu przywiodła mi na myśl pewne wspomnienie z czasów moich studiów magisterskich. Pamiętam, jak analizowaliśmy wtedy “Romea i Julię” przez pryzmat teorii Bourdieu o przemocy symbolicznej. W “Zastępstwie” również mamy do czynienia z przemocą – nie tylko tą fizyczną, związaną ze światem mafii, ale przede wszystkim z przemocą emocjonalną, jaką bohaterowie zadają sobie nawzajem i samym sobie.

Fabuła, w której Ella ma zastąpić zmarłą narzeczoną Michaela, stanowi interesujące studium psychologiczne. Kowalczyk zgrabnie operuje motywem podwójności – zastępstwo staje się tu metaforą ludzkiej kondycji, w której często gramy role narzucone nam przez innych, zapominając o własnych pragnieniach. W scenach, gdzie Ella zmaga się z nakazem ojca Michaela, słychać wyraźne echa moich ulubionych powieści psychologicznych – tych, gdzie bohaterka musi wybrać między bezpieczeństwem a autentycznością.

Niestety, jako krytyk z krwi i kości, nie mogę przemilczeć pewnych niedociągnięć. Podczas gdy sama historia ma potencjał, wykonanie audiobooka pozostawia pewien niedosyt. Brak informacji o lektorze (co samo w sobie jest dziwne) oraz uwagi innych słuchaczy na temat intonacji sugerują, że warstwa dźwiękowa nie do końca wydobyła emocjonalną głębię tekstu. To szczególnie odczuwalne w scenach dialogowych, gdzie – jak wynika z recenzji – interpretacja czasem rozmijała się z nastrojem sceny.

Porównując “Zastępstwo” do innych reprezentantów gatunku, takich jak słynne “365 dni” Blanki Lipińskiej, widzimy podobne schematy fabularne, ale też pewne różnice. Kowalczyk skupia się bardziej na psychologicznych aspektach relacji niż na erotyce, co – moim zdaniem – dodaje powieści wartości literackiej. Widać tu pewną dojrzałość w podejściu do trudnych tematów, choć miejscami zabrakło mi większej subtelności w prowadzeniu narracji.

Dla kogo będzie to dobre słuchowisko? Z pewnością dla fanów gatunku, którzy szukają emocjonującej historii z elementami dramatu i suspensu. Dla tych, którzy – jak ja – lubią analizować ludzkie zachowania w ekstremalnych sytuacjach. Ale ostrzegam purystów językowych – jak zauważyła jedna z recenzentek, czasem można natknąć się na potknięcia stylistyczne.

Z literackiego punktu widzenia najbardziej fascynujące w “Zastępstwie” jest to, jak historia ta wpisuje się w szerszy trend współczesnej prozy kobiecej, która coraz śmielej eksploruje tematy władzy, autonomii i zgody. Ella, choć początkowo wydaje się bierną ofiarą okoliczności, stopniowo odzyskuje głos – i to właśnie te momenty są w książce najsilniejsze.

Z literackim pozdrowieniem,nZofia Kowalska