Zawsze coś – Marta Kisiel audiobook – Morderczo zabawna zagadka w rodzinnej odsłonie

Opis

Cześć, miłośnicy dobrej literatury i słuchacze audiobooków z charakterem! Tomasz Wiśniewski tu, wasz przewodnik po świecie książek, które nie tylko bawią, ale i zostawiają ślad. Dzisiaj weźmiemy pod lupę ‘Zawsze coś’ Marty Kisiel – pozycję, która jak dobry barszcz ukraiński, ma w sobie tę właściwość, że nawet gdy się ochłodzi, wciąż smakuje wybornie.

Gdy tylko usłyszałem, że Marta Kisiel wypuszcza kolejną część przygód Tereski Trawnej, moje wewnętrzne dziecko podskoczyło z radości. Pamiętam, jak kilka lat temu, analizując dla mojego bloga polskie kryminały z domieszką humoru, natknąłem się na pierwszą część tej serii. Wtedy jeszcze nie wiedziałem, że Tereska na dobre zagości w moim czytelniczym (a teraz i słuchawkowym) sercu. ‘Zawsze coś’ to jak spotkanie ze starą przyjaciółką – trochę się zmieniła, ale jej esencja pozostała ta sama.

Fabuła tej części to typowy dla Kisiel miszmasz – niby kryminał, ale podszyty taką polską codziennością, że aż chce się przenieść do tego świata. Tereska, która właśnie zaczęła oddychać z ulgą, że życie wreszcie się układa, zostaje wciągnięta w wir rodzinnych tajemnic podczas zjazdu z okazji urodzin nestorki rodu Jędrzejczyków. I jak to u Kisiel bywa – z nudnej, rodzinnej imprezy robi się pogrzeb z konsekwencjami, których nikt nie przewidział. Ten motyw ‘spokoju zakłóconego’ to jeden z tych elementów, które uwielbiam w tej serii – autorka ma niesamowity dar do pokazywania, jak zwyczajne życie potrafi eksplodować w najmniej spodziewanym momencie.

Język Marty Kisiel to prawdziwa uczta dla uszu. Jej specyficzne poczucie humoru, pełne ironicznych komentarzy i absurdalnych sytuacji, w audiobooku nabiera jeszcze większej mocy. Pamiętam, jak podczas jednego z moich podcastów porównywałem styl Kisiel do Joanny Chmielewskiej – obie mają ten dar obserwacji i przekształcania codzienności w literacki kabaret. Ale Kisiel dodaje do tego jeszcze coś swojego – takie poczucie, że nawet w najczarniejszym humorze jest miejsce na ciepło i zrozumienie dla ludzkich słabości.

No i przejdźmy do sedna każdego audiobooka – czyli interpretacji. Anna Szymańczyk, która podjęła się narratorskiego wyzwania, ma głos, który idealnie pasuje do Tereski – trochę zmęczony życiem, ale wciąż pełen wewnętrznego żaru. Słuchając, miałem wrażenie, że to nie aktorka czyta książkę, ale że sama Tereska opowiada mi swoją historię przy kubku zimnej herbaty. Choć muszę przyznać, że niektórym recenzentom brakowało w jej interpretacji większego entuzjazmu – ja jednak uważam, że ten lekko znużony ton pasuje do postaci, która już tyle przeszła.

Porównując ‘Zawsze coś’ do innych części serii, widzimy tę samą Tereskę, ale w nowej odsłonie. To trochę jak z serialami – ulubieni bohaterowie wracają, ale każdy sezon przynosi nowe wyzwania. Marta Kisiel nie boi się rozwijać swojej głównej bohaterki, pokazując, jak zmienia się jej podejście do życia, rodziny i tych wszystkich trupów, które wciąż się za nią ciągną. I choć formalnie to trzecia część, mam wrażenie, że każdy tom można czytać (lub słuchać) osobno – autorka zawsze dawkuje informacje o przeszłości bohaterki w taki sposób, że nowy czytelnik nie czuje się zagubiony.

Dla mnie, jako wieloletniego obserwatora polskiej sceny literackiej, seria o Teresce Trawnie to dowód na to, że polscy autorzy potrafią tworzyć kryminały, które nie są ani wtórne wobec zagranicznych wzorców, ani sztucznie ‘spolszczone’. To po prostu dobre historie, zakorzenione w naszej rzeczywistości, ale uniwersalne w swoim przekazie. Pamiętam, jak kilka lat temu pisałem artykuł o tym, czego brakuje polskim kryminałom – i właśnie takich bohaterów jak Tereska wtedy wymieniałem: nieidealnych, zabawnych, ale przede wszystkim prawdziwych.

Jeśli chodzi o techniczną stronę audiobooka – Wydawnictwo Mięta jak zwykle nie zawiodło. Dźwięk jest czysty, bez zbędnych szmerów, a podział na rozdziały pozwala łatwo wrócić do ulubionych fragmentów. Szkoda tylko, że na platformie Storytel seria nie jest odpowiednio oznaczona – wiele osób w recenzjach narzeka na trudności w znalezieniu kolejnych części. To trochę jak z polskimi drogami – nawet najlepsza książka może się zgubić, jeśli nie ma dobrych oznaczeń.

Komu poleciłbym ‘Zawsze coś’? Na pewno fanom lekkich kryminałów z przymrużeniem oka. Jeśli lubicie Joannę Chmielewską, Katarzynę Bondę czy Andrzeja Pilipiuka, ale czasem macie ochotę na coś mniej poważnego – Tereska Trawna będzie idealna. To też świetna propozycja dla tych, którzy dopiero zaczynają przygodę z polskimi kryminały i boją się, że będą zbyt mroczne. Marta Kisiel udowadnia, że można pisać o zbrodni, nie tracąc przy tym poczucia humoru.

Słuchając ‘Zawsze coś’, kilka razy wybuchnąłem śmiechem w miejscach publicznych – za co przepraszam współpasażerów tramwaju numer 15 w Warszawie. Ale to chyba najlepsza rekomendacja – książka, która potrafi rozśmieszyć do łez, ale też skłonić do refleksji nad rodziną, przeszłością i tym, jak nasze wybory wpływają na innych. I choć w opisie nie ma nic o elementach paranormalnych, które pojawiają się w innych książkach Kisiel, to i tak warto dać się porwać tej historii – bo jak mówi tytuł, zawsze coś się dzieje.

Na koniec tradycyjnie zapraszam was do dyskusji – może ktoś z was już słuchał ‘Zawsze coś’? Jak wrażenia? A może dopiero planujecie tę przygodę? Dajcie znać w komentarzach, a tymczasem – niech moc dobrej literatury będzie z wami! Wasz Tomasz Wiśniewski, który już wypatruje kolejnej części przygód Tereski.