Złudzenie – Ellinor Rafaelsen audiobook – Przeżyj skandynawską sagę pełną tajemnic i emocji

Opis

Drodzy miłośnicy literatury obyczajowej z nutą skandynawskiego klimatu,

Gdy tylko usłyszałam pierwsze zdania „Złudzenia” Ellinor Rafaelsen w interpretacji Sylwii Nowiczewskiej, poczułam ten charakterystyczny dreszcz, który towarzyszy mi zawsze, gdy natrafiam na prawdziwie wciągającą sagę rodzinną. To już ósma część cyklu „Obietnice”, ale – zapewniam – można zaczynać lekturę właśnie od tego tomu, tak sugestywnie autorce udaje się tkać narrację, że każdy wątek staje się autonomiczną historią, a jednocześnie częścią większej, misternie utkanej całości.

Pamiętam, jak podczas moich studiów nad współczesną literaturą skandynawską pierwszy raz zetknęłam się z fenomenem tzw. „domowych dramatów” – powieści, w których ściany rodzinnych domów skrywają więcej tajemnic niż niejedna powieść kryminalna. „Złudzenie” wpisuje się w tę tradycję znakomicie, ale wnosi też coś świeżego – głębię psychologiczną, która przypomina mi najlepsze dokonania Ingmara Bergmana w literackim wydaniu.

Gunnhild, główna bohaterka, to postać, która nie daje o sobie zapomnieć. Jej tęsknota za dziećmi pozostawionymi w Norwegii, gdy ona sama zaczyna nowe życie w Ameryce, opisana jest z taką intensywnością, że momentami miałam wrażenie, jakbym słyszała jej oddech tuż obok. Rafaelsen mistrzowsko balansuje między opisem zewnętrznych wydarzeń a introspekcją – te fragmenty, gdy Gunnhild odkrywa kolejne kłamstwa męża Jensa, czytałem z zapartym tchem, choć przecież w sagach rodzinnych nie o akcję chodzi najbardziej, ale o te niuanse ludzkich relacji.

Sylwia Nowiczewska jako narratorka to strzał w dziesiątkę. Jej głos ma tę szczególną właściwość, że potrafi być jednocześnie mocny i delikatny, tak jak wymaga tego ta historia. W scenach najbardziej dramatycznych nie popada w patos, a w momentach subtelnych – jak chociażby gdy Maria przyłapuje Guro przy zwłokach Benedikte – potrafi oddać całe spektrum emocji ledwie zmianą tonacji. Szczególnie urzekło mnie, jak interpretuje dialogi – każda postać ma swój charakterystyczny ton, co w audiobooku jest nieocenione.

Technicznie audiobook stoi na wysokim poziomie – dźwięk jest czysty, dobrze zbalansowany, a tempo narracji idealnie dopasowane do charakteru powieści. Te 5 godzin i 14 minut minęło mi jak z bicza strzelił, choć przyznam, że kilka fragmentów odsłuchałam ponownie, tak były sugestywnie przedstawione.

Co mnie szczególnie ujęło w „Złudzeniu”, to sposób, w jaki Rafaelsen gra konwencjami. Z jednej strony mamy typową sagę rodzinną z rozbudowanym wątkiem miłosnym (Wilhelm vs Jens – to dopiero dylemat!), z drugiej – elementy niemalże gotyckie (ta scena ze zwłokami w skrzyni!). To połączenie przypomniało mi dyskusje, które toczyłam z kolegami po fachu o współczesnej literaturze kobiecej – jak coraz częściej przekracza ona granice gatunków, tworząc coś zupełnie nowego.

Dla kogo będzie ten audiobook? Dla wszystkich, którzy:
– cenią sobie skandynawskie klimaty w literaturze,
– lubią sagi rodzinne z prawdziwym emocjonalnym ładunkiem,
– doceniają dobrą narrację audiobookową,
– szukają czegoś więcej niż powierzchownej rozrywki.

Ostrzegam tylko – „Złudzenie” to jak dobra, mocna kawa: po pierwszym „łyku” trudno będzie się oderwać. I tak jak po norweskiej kawie, którą raczyłam się podczas mojej podróży śladami skandynawskich pisarzy, pozostaje w ustach intensywny, długo utrzymujący się posmak.

Z literackim pozdrowieniem,
Zofia Kowalska