Zupa z ryby fugu – Monika Szwaja audiobook – Gdy emocje niosą śmiertelne ryzyko

Opis

Drodzy miłośnicy literatury i dźwiękowych opowieści,

Z wielką przyjemnością dzielę się z Wami moimi refleksjami na temat audiobooka „Zupa z ryby fugu” autorstwa Moniki Szwai, w interpretacji Anety Todorczuk, wydanego przez XAUDIO. Jako krytyczka literacka, która od lat zgłębia meandry polskiej literatury obyczajowej, nie mogłam przejść obojętnie obok tej pozycji, zwłaszcza że twórczość Szwai od dawna zajmuje szczególne miejsce w moim sercu. Jej umiejętność łączenia lekkiego stylu z głębokimi refleksjami nad życiem zawsze mnie fascynowała, a doświadczenie słuchania jej powieści w formie audiobooka okazało się równie intrygujące, co lektura papierowa.

Pierwsze wrażenie po włączeniu nagrania było jak łyk dobrej herbaty w chłodny, jesienny wieczór – ciepłe, znajome, ale z nutą zaskoczenia. Tytułowa metafora ryby fugu, tej japońskiej potrawy, która może być zarówno delicją, jak i trucizną, od razu ustawia ton opowieści. To historia o ryzykownych decyzjach, o tym, jak łatwo można przekroczyć cienką linię między pragnieniem a obsesją, między marzeniem a desperacją. Monika Szwaja, jak zwykle, z lekkością i humorem, ale też z ogromną wrażliwością, prowadzi nas przez losy dwóch kobiet, których wybory przypominają gotowanie tej niebezpiecznej potrawy – wystarczy chwila nieuwagi, by wszystko się posypało. Jako słuchaczka od razu poczułam, że ta opowieść będzie jak lustro, w którym odbijają się nasze własne dylematy i lęki.

Osobiście, tematyka powieści mocno rezonuje z moimi własnymi doświadczeniami. Pamiętam, jak podczas jednego z moich spotkań z pisarzami w ramach dyskusji literackich w Krakowie, rozmawialiśmy o tym, jak współczesna literatura odzwierciedla wewnętrzne konflikty człowieka. Tamta rozmowa z jednym z uznanych autorów uświadomiła mi, jak bardzo nasze codzienne wybory – nawet te pozornie błahe – mogą kształtować nasze życie. „Zupa z ryby fugu” dotyka właśnie tego tematu: jedna z bohaterek, pragnąc macierzyństwa, podejmuje decyzje, które budzą pytania o etykę i granice, jakie jesteśmy skłonni przekraczać. Druga, młoda studentka, zmaga się z presją społeczną i brakiem wsparcia ze strony rodziny, co przypomina mi moje własne rozterki z czasów studiów, gdy musiałam walczyć o prawo do realizacji swoich pasji. Te historie są tak uniwersalne, że każdy z nas może znaleźć w nich cząstkę siebie.

Przechodząc do analizy treści, muszę podkreślić, że to, co sprawia, iż dzieło to jest naprawdę wyjątkowe, to sposób, w jaki Szwaja splata humor z powagą. Powieść porusza trudne tematy – macierzyństwo, ambicje, konsekwencje impulsywnych decyzji – ale robi to z lekkością, która nie przytłacza. Historia studentki, która wybiera mało praktyczny kierunek studiów, jest mi szczególnie bliska, bo sama kiedyś musiałam tłumaczyć rodzinie, dlaczego literatura jest dla mnie ważniejsza niż „pewny zawód”. Szwaja z empatią pokazuje, jak osamotnienie i brak wsparcia mogą pchnąć nas w ryzykowne sytuacje. Z kolei wątek kobiety pragnącej dziecka stawia pytania o moralność i granice nauki, co skłania do głębokiej refleksji. W warstwie językowej dostrzegam tę charakterystyczną dla autorki swobodę, która przypomina mi styl Katarzyny Grocholi – jest swojsko, ale nie banalnie, z nutą ironii, która wywołuje uśmiech nawet w smutniejszych momentach.

Jeśli chodzi o doświadczenie słuchania audiobooka, muszę przyznać, że interpretacja Anety Todorczuk dodała tej historii nowego wymiaru. Jej głos jest jak ciepła kołdra w zimowy dzień – otula, ale nie usypia. Narratorka doskonale oddaje emocje bohaterek, zmieniając intonację w zależności od sytuacji – raz jest pełna pasji, raz zamyślona, a czasem ironiczna, co idealnie współgra z humorem Szwai. Jakość dźwięku jest bez zarzutu, co w przypadku audiobooków jest kluczowe, bo nic tak nie wytrąca z immersji, jak techniczne niedociągnięcia. Słuchanie tej powieści to prawdziwa przyjemność, a 11 godzin i 30 minut mija jak z bicza strzelił. Dla tych, którzy szukają wartościowego „audiobook experience”, ta pozycja to prawdziwa perełka, a fakt, że można znaleźć darmowe audiobooki w podobnym stylu na niektórych platformach, tylko zachęca do eksplorowania tego gatunku.

Nie oznacza to jednak, że „Zupa z ryby fugu” jest pozbawiona wad. Choć większość słuchaczy, w tym ja, docenia wciągającą fabułę i mądre refleksje, zdarzają się momenty, gdy akcja nieco zwalnia, a niektóre wątki wydają się przewidywalne. Dla mnie, jako krytyczki, która często analizuje strukturę narracyjną, pewne rozwiązania fabularne mogłyby być bardziej zaskakujące. Jednakże, patrząc na całość, te drobne niedociągnięcia nie przesłaniają ogólnego wrażenia – to wciąż bardzo dobra literatura obyczajowa, która trafia w sedno współczesnych problemów.

Porównując tę powieść do innych dzieł Moniki Szwai, takich jak „Romans wszech czasów” czy „Dziewczyna z sąsiedztwa”, widzę tę samą dbałość o realistyczne postaci i codzienne dylematy, które są bliskie polskim czytelniczkom. Szwaja, podobnie jak Agnieszka Lingas-Łoniewska, ma talent do tworzenia historii, które są jednocześnie lekkie i głębokie, a jej bohaterki to często silne kobiety zmagające się z przeciwnościami losu. W kontekście literatury kobiecej, „Zupa z ryby fugu” wpisuje się w nurt, który celebruje kobiecą siłę, ale nie unika pokazywania jej kruchości. Dla fanów tego gatunku to pozycja obowiązkowa, a doświadczenie słuchania audiobooka tylko potęguje emocje płynące z lektury.

Komu poleciłabym ten audiobook? Przede wszystkim miłośnikom literatury obyczajowej, którzy cenią sobie historie o codziennych zmaganiach, ale także tym, którzy lubią refleksyjne opowieści z nutą humoru. To idealna propozycja na długie wieczory, kiedy chcemy się zrelaksować, ale jednocześnie zanurzyć w czymś głębszym. „Listening experience” z Anetą Todorczuk sprawia, że nawet dobrze znany styl Szwai zyskuje nową jakość, a tematyka powieści – od macierzyństwa po presję społeczną – jest na tyle uniwersalna, że każdy znajdzie w niej coś dla siebie.

Na zakończenie chciałabym podzielić się osobistą refleksją. Słuchając tej historii, przypomniałam sobie, jak ważne jest, by w życiu zachować równowagę – tak jak w gotowaniu tej metaforycznej zupy z ryby fugu. Sama kiedyś, pisząc artykuł o współczesnej literaturze polskiej, zauważyłam, jak często autorzy używają codziennych metafor, by mówić o rzeczach najtrudniejszych. Szwaja robi to mistrzowsko, a ja, jako słuchaczka i krytyczka, czuję się po tej lekturze zarówno wzruszona, jak i zainspirowana do własnych przemyśleń. To książka, która zostaje z nami na długo, a jej dźwiękowa wersja tylko wzmacnia to wrażenie.

Z literackim podziwem i zachętą do słuchania,
Zofia Kowalska

Z literackim podziwem i zachętą do słuchania,
Zofia Kowalska