Tajemnicza historia w Styles – Agatha Christie audiobook – Morderstwo czai się w cieniu rodzinnych tajemnic

Opis

Cześć, miłośnicy kryminalnych zagadek i klasycznych dreszczy! Tomasz Wiśniewski tu, wasz przewodnik po literackich labiryntach i audiobookowych przygodach.

Gdy tylko usłyszałem, że SAGA Egmont wydaje debiut Agathy Christie w wersji audio z Krzysztofem Gosztyłą, moje detektywistyczne serce zabiło mocniej. ‘Tajemnicza historia w Styles’ to przecież kamień milowy gatunku – pierwsze pojawienie się kultowego Herkulesa Poirota, którego wąsik i metody dedukcyjne zna chyba każdy miłośnik kryminałów. Ale jak to brzmi w polskiej wersji językowej? Czy Gosztyła podołał wyzwaniu? Zapraszam na moją subiektywną rewizję tego audiobookowego śledztwa.

Pamiętam, jak pierwszy raz zetknąłem się z twórczością Christie – było to podczas moich studiów, gdy analizowaliśmy ewolucję postaci detektywa w literaturze. Wtedy właśnie ‘Tajemnicza historia…’ zrobiła na mnie wrażenie precyzyjnie skonstruowaną intrygą, która – choć napisana w 1920 roku – do dziś zachowuje świeżość. Ta powieść to jak dobrze zaprojektowany mechanizm szwajcarskiego zegarka – każdy trybik (czy raczej każdy trop) ma swoje dokładnie wyliczone miejsce.

Przenieśmy się zatem do posiadłości Styles, gdzie kapitan Hastings (nasz narrator) trafia w sam środek rodzinnego dramatu. Starsza pani Cavendish wychodzi za mąż za znacznie młodszego mężczyznę, co wywołuje burzę w rodzinie, a gdy zostaje otruta – podejrzanych jest niemal tylu, ile osób przy stole. Christie mistrzowsko gra na naszych uprzedzeniach i stereotypach, celowo zostawiając czerwone śledzie tam, gdzie najmniej się ich spodziewamy.

Co do wykonania – tu sprawa się komplikuje. Gosztyła, którego zwykle uwielbiam za głębię głosu i aktorski warsztat, tym razem… no cóż, sprawia wrażenie, jakby sam połknął jakieś podejrzane substancje ze Styles. Jego tendencja do ‘zjadania’ końcówek zdań bywa frustrująca, zwłaszcza w kluczowych momentach dedukcji Poirota. To tak, jakby ktoś przyciemnił obraz w najważniejszej scenie filmu – rozumiesz ogólną ideę, ale tracisz niuanse. Kilka razy musiałem przewijać, by wychwycić ważny szczegół.

Mimo to, gdy Gosztyła wciela się w Poirota – magia działa. Jego interpretacja belgijskiego detektywa jest po prostu genialna: ta delikatna nuta arogancji, charakterystyczna melodyka zdania, pełne godności ‘mon ami’ – wszystko to sprawia, że Poirot ożywa w słuchawkach. Szkoda tylko, że ta sama uwaga nie dotyczy innych postaci, które czasem brzmią zbyt podobnie.

Porównując do innych audiobooków Christie, które miałem przyjemność słuchać (jak świetne interpretacje Mariana Opani czy Zbigniewa Zapasiewicza), ta wersja wypada niestety blado. To trochę jak porównywać oryginalny mercedes Poirota do jego podróbki – wygląda podobnie, ale brakuje mu tej samej precyzji wykonania.

Dla kogo będzie to dobre słuchowisko? Dla tych, którzy znają już powieść i chcą ją sobie odświeżyć w wersji audio. Dla wielbicieli Gosztyły, którzy wybaczą mu te dykcyjne potknięcia. I przede wszystkim – dla tych, którzy chcą poznać początki legendy, jaką stał się Herkules Poirot. Bo mimo niedoskonałości wykonania, genialna intryga Christie wciąż działa jak dobrze naoliwiona maszyneria.

A co do samej książki? Cóż, to prawdziwa lekcja pisarstwa kryminalnego. Christie uczy nas, że najlepsze zagadki to te, gdzie rozwiązanie było cały czas na widoku, tylko… nie potrafiliśmy go dostrzec. I może właśnie w tym tkwi sedno – podobnie jak w dedukcji Poirota, czasem trzeba odłożyć na bok oczywistości, by dostrzec prawdę. Nawet jeśli ta prawda brzmi niewyraźnie przez ‘zjadane’ końcówki zdań…

Wasz tropiciel literackich zagadek, Tomasz Wiśniewski. Do usłyszenia w kolejnych audiobookowych śledztwach! P.S. Jeśli macie swoje typy na najlepsze interpretacje Christie – dajcie znać w komentarzach!